فهرست مقالات فریده محسنی هنجنی


  • مقاله

    1 - تأویلات عرفانی از مباحث کلامی در تمهیدات
    عرفان اسلامی , شماره 1 , سال 16 , بهار 1398
    بسیاری از متون عرفانی علاوه بر جنبه‌های عرفانی و صوفیانه از وجوهی از جمله علم کلام قابل بررسی‌اند؛ اماعرفای برجسته اسلامی گاهی دیدگاه‌های کلامی و حتی فلسفی خود را نیز با تأویلات و مشرب عرفانی در آثار خود بازگو کرده‌اند که دست‌یابی به آنها، ارزیابی دقیق آراء عرفانی را کا چکیده کامل
    بسیاری از متون عرفانی علاوه بر جنبه‌های عرفانی و صوفیانه از وجوهی از جمله علم کلام قابل بررسی‌اند؛ اماعرفای برجسته اسلامی گاهی دیدگاه‌های کلامی و حتی فلسفی خود را نیز با تأویلات و مشرب عرفانی در آثار خود بازگو کرده‌اند که دست‌یابی به آنها، ارزیابی دقیق آراء عرفانی را کامل‌تر خواهد کرد. از عرفای تأثیرگذاری که بسیاری از آراء کلامی و فلسفی را در آثار خویش بانگاهی عرفانی تعبیر کرده، عین‌القضات همدانی (525-492) بوده است. نگارنده درمقاله حاضر، در صدد است با روش توصیفی- تحلیلی پس از مباحث مقدماتی، به بعضی از دیدگاه‌های کلامی عین‌القضات در کتاب تمهیدات در ضمن مقایسه متکلمان اسلامی، جایگاه اندیشه‌های کلامی او را در عرفان نشان دهد و حتی‌المقدور به این سوال پاسخ دهد که عین‌القضات برکدام مذهب کلامی بوده وکدام آراء و اندیشه‌های کلامی او با تأویلات عرفانی آمیخته است؟ و به این نتیجه دست یابد که در عرفان اسلامی در بسیاری از موارد کلام و عرفان نه تنها متمایز از هم قابل تفسیر نیستند بلکه تآویلات عرفانی چاشنی تازه‌ای به کلام داده است. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - تلفیق عرفان و معنادرمانی در مثنوی مولوی و انعکاس مفاهیم قرآنی در آن
    نامه الهیات , شماره 5 , سال 14 , زمستان 1400
    در پژوهش حاضر بر اساس نظریۀ معنادرمانی فرانکل به تحلیل مفهوم معنی و شوق زندگی در مثنوی معنوی پرداخته می‌شود. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نوع کتابخانه‌ای است. در این پژوهش مؤلّفه‌های رنج، تحمّل‌پذیری، مسئولیت‌پذیری، عشق و دین‌داری نظریۀ فرانکل در مثنوی معنوی تبی چکیده کامل
    در پژوهش حاضر بر اساس نظریۀ معنادرمانی فرانکل به تحلیل مفهوم معنی و شوق زندگی در مثنوی معنوی پرداخته می‌شود. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و از نوع کتابخانه‌ای است. در این پژوهش مؤلّفه‌های رنج، تحمّل‌پذیری، مسئولیت‌پذیری، عشق و دین‌داری نظریۀ فرانکل در مثنوی معنوی تبیین و تفسیر شده است. در روان‌شناسی معنی‌گرای فرانکل و تعالیم عملی عرفان مولانا به رنج و سختی با دید مثبت نگریسته می‌شود و هردو استقامت و تحمّل را در برابر مصائب و مصاعب عامل پختگی و وسیلۀ کمال انسان می‌دانند.دیگر مؤلّفۀ معنادرمانی فرانکل عشق است که به زندگی معنا و شوق می‌بخشد. از رهگذر نگاه عارفانۀ فرانکل و مولوی به عشق، زندگی هدفی والا می‌یابد و از مادیات و ظواهر عالم مادی فراتر می‌رود، فرد به تهی بودن و بی‌مقداری خویش در برابر ذات الهی پی می‌برد و در دریای لایزال او محو می‌شود تا به جاودانگی ابدی برسد. معنادرمانی و عرفان جز با دین‌داری با عشق الهی میسر نمی‌شود و تجربۀ درک خدا تنها از راه شهود و قلب ممکن است. پرونده مقاله