تفسیر و تحلیل متون زبان و ادبیات فارسی (دهخدا)
,
شماره4,سال
14
,
پاییز
1401
اشعار مثنوی که آینه درون نما و رازآلود مولاناست، به دلیل پیچیدگی معنایی و هنر ورزیهای زبانی، همواره از متـون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و دربارۀ آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهنالگویی آثـار ادبـی از فـروع نقـدهای روانشناختی است که در دهههای اخیر همچون چکیده کامل
اشعار مثنوی که آینه درون نما و رازآلود مولاناست، به دلیل پیچیدگی معنایی و هنر ورزیهای زبانی، همواره از متـون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و دربارۀ آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهنالگویی آثـار ادبـی از فـروع نقـدهای روانشناختی است که در دهههای اخیر همچون تحقیق میانرشتهای دیگر رونق و روایی یافته است. ایـن مقاله کـه بـه بررسـی مضامین و تصاویر کهنالگویی آنیما در نهاد انسانی مرد اعرابی میپردازد، راه را برای ژرف کاویهای بعدی آثار ادبـی میگشاید و نشاندهنده جهانی بودن پیام انسانی و احساسات شاعران هنروری همچون مولانا است. در این پژوهش با دید مکتـب روانکـاوی یونـگ و از منظر کهنالگویی به جهان شعری مولانا نگریسته شده و به شخصیت پررنگ و تکرارشونده آنیما در داستان مرد اعرابی او پرداختهشده اسـت؛ بررسی مقایسههای چهره مرد اعرابی با کهنالگوی آنیما یونگ، نشاندهنده شباهت بسیار و یا حتی انطباق کامل وی با آن تصویر کهن است.
پرونده مقاله
زبان و ادب فارسی واحد سنندج
,
شماره2,سال
10
,
تابستان
1397
نیاز اساسی نقد ادبی توجه به مفهوم زنانگی در روایت و بازنمایی آن به عنوان یک قابلیت ادبی میباشد و هزار و یک شب از متون ادبی چند ملیتی است ،زن در آن حضور فعال دارد. قهرمان قصه زنی با تدبیر و درایت است که با نقل قصههای هوشمندانه پادشاهی خودکامه را به پایگاه خودآگاهی می چکیده کامل
نیاز اساسی نقد ادبی توجه به مفهوم زنانگی در روایت و بازنمایی آن به عنوان یک قابلیت ادبی میباشد و هزار و یک شب از متون ادبی چند ملیتی است ،زن در آن حضور فعال دارد. قهرمان قصه زنی با تدبیر و درایت است که با نقل قصههای هوشمندانه پادشاهی خودکامه را به پایگاه خودآگاهی میرساند. در این پژوهش کارکرد بازی در رمان هزار و یک شب با استفاده از خوانش روانکاوانه پسا ساختارگرا با نگاه به نظریه فاز آینه و زنانگی لاکان و نظریههای تقلید، تفاوت و شکوفایی شهرزاد مورد بررسی قرار گرفته است. شهرزاد شخصیت محوری رمان دربازی آگاهانه و ناخودآگاه خود به روندی جامه عمل میپوشاند که از دیدگاه لاکان یگانه را مبارزه با قدرت گفتمان نرینه محور است. شهرزاد در کوششی بیپایان برای شناخت خود و پرورش شاه ایران، درگیری بازیهایی میشود که گاه موفقیت آمیز بوده و گاه ناموفق و گاه با تقلید آینه وار، ساختار فکری جامعه را مشروعیت میبخشد و زمانی با تقلید خرابکارانه آن را به چالش میکشد، در این روند قصهگویی، به تدریج راهی برای بروز هویت زنانه بعنوان سوژه انسانی (نه شی وکالا) باز میشود.
پرونده مقاله
زبان و ادب فارسی واحد سنندج
,
شماره5,سال
11
,
زمستان
1398
اشعارمثنوی که آینه درون نما و رازآلود مولاناست ، به دلیل پیچیدگیهای معنایی و هنرورزیهای زبانی، همواره از متـون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن الگـویی آثـار ادبـی از فـروع نقـدهای روانشناختی است که در دهه های اخیر همچون چکیده کامل
اشعارمثنوی که آینه درون نما و رازآلود مولاناست ، به دلیل پیچیدگیهای معنایی و هنرورزیهای زبانی، همواره از متـون باز و تفسیرپذیر به شمار آمده و درباره آن از منظرهای گوناگون سخن رفته است. نقد کهن الگـویی آثـار ادبـی از فـروع نقـدهای روانشناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشتهای دیگر رونق و روایی یافته است. ایـن مقاله کـه بـه بررسـی مضامین و تصاویر کهن الگویی پیرفرزانه در نهاد انسانی دقوقی میپردازد، راه را برای ژرفکاوی های بعدی آثار ادبـی مـی گشـاید و نشـاندهنـده جهانی بودن پیام انسانی و احساسات شاعران هنروری همچون مولانا است. در این پژوهش با دید مکتـب روانکـاوی یونـگ و از منظر کهن الگویی به جهان شعری مولانا نگریسته شده و به شخصیت پررنگ و تکرار شونده پیر در دیوان او پرداخته شده اسـت؛ بررسی مقایسهای چهره دقوقی با کهن الگوی پیر فرزانه یونگ، نشان دهنده شباهت بسیار و یا حتی انطباق کامل وی با آن تصویر کهن است.
پرونده مقاله
زبان و ادب فارسی واحد سنندج
,
شماره5,سال
14
,
زمستان
1401
کهن الگوها تصاویرازلی مشترک درحافظه و ضمیر ناخودآگاه انسان هستند که در هر عصری بانمودهای رایج آن دوره خود را نشان می دهند و بازشناسی تحولات و دگرگونی های آنها می تواند نگاه ما را در مورد جریانهای عمیق فرهنگی، اخلاقی و مذهبی در دورههای تاریخی افزایش دهد. یونگ در آثار خود چکیده کامل
کهن الگوها تصاویرازلی مشترک درحافظه و ضمیر ناخودآگاه انسان هستند که در هر عصری بانمودهای رایج آن دوره خود را نشان می دهند و بازشناسی تحولات و دگرگونی های آنها می تواند نگاه ما را در مورد جریانهای عمیق فرهنگی، اخلاقی و مذهبی در دورههای تاریخی افزایش دهد. یونگ در آثار خود از کهن الگوهای متعددی نام م یبرد و هر یک از آنها را به تنهایی و در پیوند کلی با هم در شمار پرمعناترین تجلیات روان جمعی به شمار می آوردﺑﺎ ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎى روانﺷﻨﺎﺧﺘﻲ، ارﺗﺒﺎط ﭼﻨﺪﺳﻮﻳﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﻠﻮم ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺪﻳﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ؛ از ﺟﻤﻠﻪ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻨﺎرﺷﺘﻪ اى ادﺑﻴﺎت و روان ﺷﻨﺎﺳﻲ. اﻳﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ ادﺑﻴـﺎت ﻣﺤﻤﻠـﻲ ﺑﺮاى ﻧﮕﺮش و ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ روزآﻣـﺪ، ﻛﺎرآﻣـﺪ و ﺧﻮاﻧﺸـﻲ ﻣﺘﻔـﺎوت ﺗﻠﻘـﻲ ﺷـﻮد. ادﺑﻴـﺎت ﺑـﻪ ﻣـﺪد ﻧﻈﺮﻳـﻪ ﻫـﺎى روان ﺷﻨﺎﺳﻲ، ﺧﻮد را ﻣﻠﻤﻮس ﺗﺮﻋﻤﻞ ﮔﺮاﺗﺮ ﻋﺮﺿﻪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ و ﺑﺮ ﺟﺬاﺑﻴﺖ ﺧـﻮد در ﻣﺘـﻮن ادﺑـﻲ، ﺑﻪوﻳﮋه در ﻣﺘﻮن ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ اﻓﺰوده اﺳﺖ. از ﺟﻤﻠﺔ اﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎت، ﻧﻈﺮﻳﺔ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺷﺨﺼﻴﺖ و اﺑﻌﺎد ذﻫـﻦ و ﻓﺮاﻳﻨﺪﺗﻔﺮّد ﻳﻮﻧﮓ اﺳﺖ. ﻣﻮﺿﻮع اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، به بررسی نظریه کهن الگوی یونگ اثر کارل گوستاو یونگ روانشناس شهیر سویسی ﺑﺎ در ﻣﺜﻨﻮى اﺳﺖ. اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛـﻪ ارتباط مستقیمی بین علم روانشناسی و علوم ادبی برقرارست. ﻣﻮﻟﻮى در اﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳاﺖ، مثنویﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﻲ آﻣﻮزد ﻛـﻪ ﻻزﻣـﺔ رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﺗﻮازن، ﺗﻌﺎدل ﺷﺨﺼﻴﺖ و رﺳﻴﺪن ﺑﻪﺗﻔﺮّد، ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻳﻜﭙﺎرﭼﺔ ﺗﻤﺎم اﺑﻌﺎد ﺷﺨﺼﻴﺖ رواﻧﻲ ﻓﺮد اﺳﺖ.
پرونده مقاله
سکوی نشر دانش
سند یا سکوی نشر دانش ،سامانه ای جهت مدیریت حوزه علمی و پژوهشی نشریات دانشگاه آزاد می باشد