چکیده مقدمه: با توجه به اهمیت سلامت زندگی زناشویی و نقش شاخصه­ های عشق ورزی بر روابط زناشویی و لزوم مداخله در این زمینه و انتخاب رویکرد مناسب در این زمینه پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی درمان شناختی و رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مدل عشق هاتفیلد در زوجین ناهمسان و نابرابر بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع ­نیمه ­آزمایشی بود که به صورت پیش آزمون، پس آزمون، با گروه کنترل و پیگیری 1 ماهه انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه زوجینی بود که به مراکز مشاوره و اورژانس اجتماعی بهزیستی شهر تربت جام در سال 1402 مراجعه کردند، با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند و در دسترس، 24 زوج (24 مرد و 24 زن) که دارای ملاک‌های ورود و خروج بودند، به عنوان نمونه انتخاب شده و به طور تصادفی در 3 گروه 8 زوجی (8 مرد و 8 زن) الف، ب و ج (2 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) جایگزین شدند که گروه الف درمان شناختی رفتاری، گروه ب، درمان پذیرش و تعهد را دریافت کردند و گروه ج گروه کنترل بود که درمانی دریافت نکرد. به منظور تجزیه و تحلیل داده­های پژوهش از تحلیل کواریانس چند متغیره و آزمون­ تعقیبی بن­فرونی استفاده شد. داده‌ها با نرم‌افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته­ ها: نتایج نشان داد که هر دو گروه درمان شناختی و رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر مدل عشق هاتفیلد در زوجین ناهمسان و نابرابر مؤثر بود، اما این تفاوت در مورد مدل عشق هاتفیلد معنادار نبود. بنابراین می­توان از این دو روش در جهت بهبود روابط زناشویی بهره­مند شد. نتیجه­گیری: بنابراین می­توان از هر دو درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می­توان در جهت افزایش عشق و رضایت زناشویی بین زوجین بهره­ مند شد