استفاده از تمثیل در شعر و به‌کارگیری آن در متون ادبی، یکی از عناصری است که باعث تقویت زیبایی‌شناسی آثار ادبی و کیفیت بخشیدن به اصالت ادبی در متن می‌شود. با توجه به جایگاه ادبی و تاًثیر حسین منزوی بر غزل و غزلسرایان معاصر، ضرورت تحقیق درباره‌ی اشعار وی کاملا واضح است. در جستار پیش‌‌رو چگونگی کاربرد انواع تمثیل در غزلیات منزوی مورد بررسی قرار گرفت و با استناد به شواهد مثال، به دست آمد که این آرایه‌ی ادبی، از جایگاه ویژه‌ای در غزلیات او برخوردار است. از آن‌جا که ماهیت این آرایه وابسته به متون و داستان‌ها و اشعار ذهن‌آشنای پیشین است، به طبع ظرفیت چندانی برای آفرینش و نوآوری در آن وجود ندارد و منزوی نیز در اندک مواردی، در نحوه‌ی کاربرد و بهره‌گیری مفهومی از تمثیل‌ها، خلاقیتی از خود نشان داده است. درباره‌ی شعر و اندیشه‌ی حسین منزوی، مقالاتی نوشته شده ولی تا کنون به طور خاص در زمینه‌ی تمثیل در غزل منزوی تحقیقی صورت نگرفته. در این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی، به بررسی این پرسش که میزان توجه و استفاده‌ی منزوی از انواع تمثیل و خلاقیتش در به‌کارگیری تمثیل‌های شعری تا چه حد بوده است؟ پرداخته شد. پرونده مقاله

چکیده سعدی در بوستان که از تاثیرگذارترین مثنوی های تعلیمی_اخلاقی زبان فارسی است، به درستی از ابزار تمثیل برای بیان اهداف تعلیمی خود بهره برده است. در این پژوهش به منظور آشکار شدن اهمیت تمثیل و چگونگی کاربرد این آرایه ادبی در بوستان سعدی، به بررسی انواع شخصیت های تمثیلی در باب اول بوستان پرداخته شد سعدی با زیرکی و هوشیاری تمام خود، نام باب اول بوستان را به درستی " در عدل و تدبیر و رای" انتخاب کرده است و بیشترین شخصیت های تمثیلی که برای بیان حکایات این باب در نظر گرفته، چه مثبت و چه منفی، از طبقه شاهان و حاکمان و وزیران انتخاب کرده، زیرا قطعا می دانسته خواننده ‌ی اثرش خوانش بوستان را از این باب آغاز می کند، پس می بایست تاثیرگذارترین بخش سخن خود را در این باب بیاورد.در مجموع از 26 شخصیت این باب، 21 شخصیت شاه و وزیر و حاکم هستند که نشان دهنده‌ی اهمیت رفتار طبقه ی حاکم با مردم است.

پرونده مقاله

یکی از روش های مرسوم در ادبیات جهان، استفاده از رمز و تمثیل، جهت بلاغت متن و غنای مفهوم است. داستان جاناتان، مرغ دریایی، از مهم ترین داستان های تمثیلی ادبیات غرب است که وجوه مشترک زیادی با عرفان اسلامی-ایرانی دارد. مفهوم انسان کامل که در منظومه‌ها و شعر پارسی در قالب تمثیل بیان شده، تصویری از تعالی ذات و روح انسان به واسطه ی هماهنگی با نور حقیقی و انزوا از تعلقات دنیوی را بیان کرده است. در داستان جاناتان نیز، این مرغ دریایی، به شیوه هایی مشابه با عرفان اسلامی به حقیقت و مقام انسان کامل می‌رسد. در این پژوهش با شیوه‌ی توصیفی- تحلیلی جهت به بررسی اهداف این سؤال که وجوه اشتراک داستان جاناتان، مرغ دریایی و مفهوم انسان کامل در عرفان اسلامی چیست؟ پرداخته شد. ضرورت انجام پژوهش به شناخت ریشه‌های مشترک فکری بشر منحصر نمی‌شود؛ بلکه پژوهش های تطبیقی به گسترش دامنه‌ی شناخت متون ادبی و تأویلی در راستای شناخت نفوذ مفهوم انسان کامل و سفر عرفانی به فرهنگ های همجوار ختم می‌شود. پرونده مقاله

سلوک، اساسی‌ترین بخش عرفان است و فلسفه‌ی انجام آن مربوط می‌شود به تمایلات گوناگون بشر از جمله بازگشت به سرزمین نور و کسب زندگی جاودان که در عرفان اسلامی "بقا" خوانده می‌شود. در پی هبوط انسان، آن چه را "قوس نزولی" می‌نامند، به اتمام رسیده و انسان، به عنوان تنها موجودی که توانمندی صعود و بازگشت به شهر حقیقی را دارد، می‌بایست "قوس صعودی" را به سمت شهر جان، طی کند. سالک در مسیر سلوک، انواری را مشاهده می‌کند که گاه قابل دسته‌بندی است و گاه فاقد معیار مشخصی برای این کار؛ به عنوان مثال تعدد عناوین این نورها و همچنین جابجایی آن‌ها در طول تقسیم‌بندی‌های ارائه شده، عمده‌ترین مانع انجام این فرآیند، محسوب می‌شود. در این پژوهش که به شیوه ی توصیفی-تحلیلی انجام شده است، نویسنده به بررسی تمثیل‌های نور در عرفان اسلامی پرداخته‌ و نتیجه‌ حاصل شده این بود که همه ی این تقسیم بندی‌ها ریشه در گرایش عرفا به نمادپردازی و تمثیل گرایی دارد. پرونده مقاله

به اعتبار پژوهش های گسترده و متقن بزرگان حوزه ی تحقیق ادب فارسی، حکیم سنایی غزنوی - شاعر بزرگ قرن پنجم - از جمله اولین کسانی است که اصطلاحات عاشقانه را با اصطلاحات صوفیانه بهم درآمیخته و طرحی نو درافکنده است. از دیگر سو در هر دو حوزه ی عشق و عرفان، زیبایی در اوج قرار دارد و چون زن نمود آشکارای زیبایی است لذا محبوب و معشوق همواره در شمایل زن تجلی یافته است؛ ازین جهت رویکرد سنایی به مقوله ی زن می تواند توجیه پذیر باشد. البته در شعر سنایی زن نیز مانند دیگر موجودات، اصل محاسبه نمی شود و تنها جنبه ی نمودی دارد، یعنی اگر در کلام وی از بدی های زن سخن گفته می شود دلیل بر بد بودن ذاتی زن نیست و به عکس سخن راندن از خوبی های وی نیز مبتنی بر پاک طینتی اش نمی باشد. با توجه به اینکه از میان آثار این شاعر حدیقه الحقیقه اثری کامل تر در بیان اندیشه های سنایی می باشد، لذا این پژوهش با استناد به این اثر عرفانی انجام پذیرفته است. پرونده مقاله

فمینیسم جنبشی اجتماعی بود که مانند دیگر حرکت های پیشرو و تأثیر گذار در غرب، ابتدا در ادبیات و هنر شکل گرفت و سپس از طریق آثار ادبی و هنری وارد حوزه ی مسائل سیاسی و اجتماعی شد. از این رو زن محوری به عنوان یکی از موضوعات جدّی شعر معاصر به مقوله ای قابل بحث و بررسی تبدیل گردید. در این میان غزل سرایی چون سیمین بهبهانی با ظهور خویش به یکباره سرنوشت زن حاضر در غزل امروز را به گونه ای دیگر رقم زد و به تصویر گری از زنی مشغول شد که تا پیش از این در غزل فارسی مسبوق به سابقه نبود. بزرگترین هنر سیمین در غزل، گذاشتن زبان در دهان زنی است که تا پیش از این چون گنگ خواب دیده، قدرت سخن گفتن نداشت. به همین مناسبت نگارنده بر آن شد تا برای اشاره روشن تر به این مقوله در شعر معاصر، به بررسی غزلی چند از این شاعر اهتمام ورزد. پرونده مقاله

هدف این پژوهش بررسی تطبیقی داستان سودابه در شاهنامه و سو-دا-گی در کتاب فنگ شن ین ایی بود. بررسی ها نشان داد که اشتراکات فراوانی در ساختار کلّی دو داستان وجود دارد. ضمن این‌که شباهت های بسیار زیادی نیز میان شخصیت های دو اثر (سودابه و سو-دا-گی، سیاووش و این‌-جائو، کاووس و جو-وانگ) از نظر محیط زندگی و پرورش، خصوصیات ظاهری، ویژگی های اخلاقی، سرگذشت ها و سرنوشت نهایی شان دیده می‌شود. در تبیین دلایل وجود نقاط مشترک و گاه یکسان در دو داستان، بالاتر از تأثیر و تاثّرات فرهنگی میان ملت ایران و چین، باید به ناخودآگاه جمعی بشر استناد کرد زیرا شالوده ی اصلی این دو داستان بر اساس کهن الگوی عشق ممنوع به ناپسری بنا شده و تمام اتفاقات حول این محور شکل گرفته است. پرونده مقاله

جریان­گل­آلود مهمترین پدیده در رسوبگذاری در مخازن، بویژه در نزدیکی دیواره­ی سد در محل قرارگیری سازه­هایی مانند آبگیرهای تحتانی، بوده و می­تواند باعث کاهش عمر مفید مخازن گردد. در این مطالعه به بررسی آزمایشگاهی نیم­رخهای بی­بعد شده­ی سرعت جریان گل­آلود، در یک نمونه فیزکی از مخزنی که یک تغییر شیب در بسترخود دارد، پرداخته و اثر وجود مانع در تغییر الگوی رسوبگذاری جریان گل­آلود، در حالتی که جریان با غلظت­های مختلف وارد مخزن می­گردد، بررسی شده است. روابط جداگانه­ای برای نیم­رخهای بی بعد شده­ی سرعت در حالتهای مختلف ارائه و مورد بحث قرار گرفته­اند. نتایج مقایسه­ی ضرایب α، β وγ در نیم­رخهای بی­بعد شده­ی سرعت حاکی از این مطلب است که وجود مانع در مسیر جریان باعث کاهش غلظت جریان گل­آلود عبوری از روی مانع گشته، و با افزایش ارتفاع مانع، عملکرد آن در جهت تنظیم رسوبگذاری جریان بیشتر شده است. همچنین، نتایج مقایسه­ی نیم­رخهای سرعت و بده جریان گل­آلود در طول مخزن حاکی از کاهش سرعت به میزان 20 تا 50  درصد، و همچنین کاهش بده جریان عبوری از روی مانع با ارتفاع نسبی 0091/0 تا 0273/0، به ترتیب به میزان 20 تا 60 درصد بوده و نشان دهنده­ی این مطلب است که جریان گل­آلود شکل گرفته بعد از مانع، جریان گل­آلود ضعیف­تری بوده، و این عملکرد با افزایش ارتفاع مانع بیشتر شده است. به­علاوه، نتایج نشان داده­اند که ناحیه­ی فشانه جریان بیشترین نقش را در تغییرات بده جریان گل­آلود داشته، و عمده­ی تغییرات بده در این ناحیه اتفاق افتاده است. پرونده مقاله

بطور کلی، آبشکنها برای حفاظت از سواحل رودخانه‌ها به‌کار می‌روند. این سازه‌ها  نیز اجرای اهداف مهمی مانند حفاظت از سواحل رودخانه‌ها، تغییرات خط القعر آنها، رسوبگذاری و فرسایش در طول رودخانه‌ها، مسائل زیست‌محیطی و غیره را بر عهده دارند. در این تحقیق به بررسی الگوی جریان پیرامون آبشکن T شکل در قوس 90 درجه با بستر صلب در شرایط تغییر شعاع انحنای قوس و هندسه‌ی ثابت آبشکن (l/L=1) و بده‌ی ثابت 25 لیتر بر ثانیه در موقعیت 45 درجه پرداخته شده است. نتایج نشان می‌دهند که با افزایش شعاع انحنایی قوس، ابعاد گردابه در پایین‌دست آبشکن کاهش می‌یابند؛ بطوری‌که با افزایش شعاع مرکزی قوس به 3 برابر عرض نهر، طول گردابه به اندازه‌ی 3 برابر طول آبشکن و عرض گردابه به میزان برابر با 9/0 برابر طول آبشکن، کاهش می‌یابد. بحث پیرامون نقش شعاع انحنا و تجزیه و تحلیل نتایج از موارد مطرح شده در این تحقیق می‌باشند. پرونده مقاله