فهرست مقالات منیره مسگری


  • مقاله

    1 - بررسی و تطبیق درونمایه‌های داستانی بهرام و گلندام امین‌الدین صافی و بیت(منظومۀ ملحون) عامیانۀ کُردی
    ادبیات و زبان های محلی ایران زمین , شماره 5 , سال 10 , زمستان 1399
    داستان بهرام و گلندام از آن دسته داستان هایی است که روایت های گوناگونی دارد؛ در این میان روایتی که امین‌الدین صافی، شاعر کلاسیک قرن نهم، در 3049 بیت سروده است و روایتی دیگر که از ادب عامیانۀ کُردی به شیوۀ بیت‌خوانی سینه به سینه نقل شده است؛ دو نوع ادبی در دو زبان(فار چکیده کامل
    داستان بهرام و گلندام از آن دسته داستان هایی است که روایت های گوناگونی دارد؛ در این میان روایتی که امین‌الدین صافی، شاعر کلاسیک قرن نهم، در 3049 بیت سروده است و روایتی دیگر که از ادب عامیانۀ کُردی به شیوۀ بیت‌خوانی سینه به سینه نقل شده است؛ دو نوع ادبی در دو زبان(فارسی و کردی) و با درونمایه های متنوع از حیث داستان‌سرایی موضوع کار پژوهش قرار گرفته است. منشأ این داستان مانند بسیاری از داستان های کهن هنوز به خوبی معلوم نیست. در قرن نهم هجری، نظیره گویی از خمسۀ نظامی به اوج خود رسید و یکی از علل رونق بازار داستان سرایان، علاقۀ حکام محلی و فرمانروایان به شنیدن داستان های غنایی، حماسی، افسانه ها و... در اوقات فراغت بود. همین امر باعث می شد شعرا با بهره گیری از اسامی شخصیت‌های داستان ها ی کهن با پردازش و خلاقیتی نو، داستانی دیگر با سلیقۀ خویش و بعضاً با ساختاری ضعیف، بی هیچ منشأ خاصی، صرفاً جهت رفع تکلیف و پرکردن اوقات فراغت حکام و اربابان بسرایند؛ مانند داستان امیرارسلان که ترکیبی از فضای داستان های هزار و یک شب، شاهنامه و دیو و... را در ذهن شنونده تداعی می کند. درونمایه‌های گوناگون به علت وجود راویان و روایت های متفاوت یا متشابه به وجود می آید. در این مقاله با بررسی و مقایسۀ درونمایه در داستان بهرام و گلندام، فکر اصلی یا همان مضمون و در نهایت پیام داستان و دیدگاه نویسنده نسبت به موضوع داستان روشن می شود. چگونگی درونمایه ها در دو روایت فارسی و کُردی، میدان را برای مقایسه و بررسی تأثیر و تأثر دو روایت مورد بحث فراخ می‌کند و دریچه ای نو در شناخت سختگی و پرداختگی یا ضعف داستان می‌گشاید. روش میدانی و کتابخانه ای مبتنی بر تحلیل محتوا، ساختار پژوهش حاضر را تشکیل داده است. پرونده مقاله