پرونده مقاله

گرچه نظریه‌های مربوط به حکمرانی خوب، محصول دوران مدرن است، اما اسلام دارای آموزه‌هایی است که شاخص‌های حکمرانی مطلوب را ترسیم می‌کند. هر یک از متفکران اسلامی، متناسب با شاخص‌های حکمرانی خوب را از منابع اسلامی، استخراج و برای طراحی زیست شایسته مسلمانان ارائه کرده‌اند. این تحقیق به منظور بررسی تطبیقی شاخصه‌های خوب از منظر اندیشمندان غربی و اسلامی به بررسی آرای آیت‌الله بهشتی پرداخته است زیرا که آیت‌الله بهشتی به دلیل دانش توأمان فقهی و فلسفی، و تجربه زندگی در جهان اسلام و غرب، فهم درست‌تری از این شاخصه‌ها داشته باشد. نظریه وی تحت عنوان نظام سیاسی امت و امامت دارای شاخصه‌های متعدد حکمرانی خوب است که ما در این تحقیق به بررسی تحلیلی - تطبیقی شاخص‌های حق اظهار نظر و پاسخ‌گویی، حاکمیت قانون، اثربخشی دولت، کیفیت مقررات و مبارزه با فساد از منظر بهشتی پرداخته و رد پای نهادینه شدن آنها را در تلاش وی برای طرح و تصویب آنها در مجلس خبرگان قانون اساسی جست‌وجو کرده‌ایم. در نهایت، این تحقیق به این نتیجه رسیده ‌است که این شاخص‌ها به دلیل طرح شدنشان در چارچوب نظام سیاسی امت و امامت، ضمن انطباق شکلی و ساختاری با نظریه‌های مدرن، از لحاظ محتوای دارای تعابیر و موازین اسلامی است. پرونده مقاله

علل و عوامل داخلی و بین‌المللی متعددی برای تبیین و تحلیل شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران طرح شده‌اند اما به مبنا و تطور هویت (دینی) ایرانی پرداخته نشده است. بنابراین، این تحقیق با هدف یافتن مبنای اصلی هویتی در شکل‌گیری انقلاب اسلامی، در صدد جستجوی محور اصلی شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران در چارچوب هویت تاریخی ایرانیان می‌باشد. این مقاله با طرح این فرضیه که تطور هویتی در ایران با بهره‌گیری از عناصر و مفاهیم مدرن و تزریق محتوای اسلامی در آن توانست ذهنیت شکل‌گیری انقلاب اسلامی را آماده کند تلاش می‌کند تا به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از نظریه هویت روایی پل ریکور فرضیه مذکور را تبیین نماید. یافته‌های به دست‌آمده نشان می‌دهد که دین به‌سان جریانی تاریخی و با افت‌وخیزهای گاه‌وبی‌گاه محور تطور هویتی در ایران بوده و در مقابل عناصر بیرونی و درونی هویتی، متناسب با محتوای دینی یا ضددینی آنها، واکنش‌های مثبت و منفی از خود نشان داده است که پذیرش اسلام و شکل‌گیری انقلاب اسلامی از نقاط مثبت بارز و مقابله با حمله اسکندر، مغغول‌ها و شکست مشروطیت از نتایج واکنش‌های منفی هویت دینی در ایران می‌باشد. انقلاب اسلامی نیز در نتیجه هضم عناصر مدرنیته در درون کلان‌مفهوم بازگشت به خویشتن تجلی یافت که با مفاهیمی همچون، عقل، خودآگاهی، آزادی، برابری، رهایی، انقلاب و تغییر تعبیر و حمایت گردید. با این‌وصف، نتیجه‌ نهایی تحقیق این است که هویت دینی با هضم عناصر مدرن در خود از آنها برای شکل‌دهی انقلاب اسلامی استفاده کرده است. پرونده مقاله

برای گذار از جامعه‌ای که دچار بحران شده است صاحب‌نظران آن جامعه باید مبانی لازم برای تحول و توسعه را ترسیم و ابلاغ نمایند. یکی از پایه‌های توسعه نیز تشخیص و تمیز حق و تکلیف در جامعه است که عمدتاً مورد غفلت واقع می‌شود. در این مقاله به مقایسه مبانی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری و علامه نایینی پرداخته شده است؛ حق و تکلیف حاکم نسبت به مردم و حق و تکلیف مردم نسبت به حاکم. هدف از این مقایسه، انطباق دیدگاه دو عالم بزرگ عصر مشروطیت، دربارة ویژگی‌های جامعة در حال گذار از بحران است. به عبارتی دیگر، کدام دیدگاه برای گذار از بحران به توسعه‌یافتگی منجر می‌شود: جامعه‌ای که بر طبق اصول فکری شیخ فضل‌الله بنا شود یا جامعه‌ای که بر اساس طرز تفکر میرزای نایینی استقرار یابد؟ روش تحقیق تطبیقی- تحلیلی است. بدین صورت که ابتدا حق و تکلیف مردم و حاکم نسبت به هم، از دیدگاه دو شخصیت مورد بحث، از بطن متون مرجع تحلیل شده، سپس مقایسه صورت گرفته است. نتیجة بدست آمده این است که اگر جامعه‌ای طبق نظرات علامه نایینی اداره شود متوازن و جامعه‌ای که مطابق آرای شیخ فضل‌الله بر پا شود، نامتوازن و توسعه نیافته است. پرونده مقاله