فهرست مقالات حمید آسایش


  • مقاله

    1 - سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار بر حجم سپرده بانکی در بانک‌داری اسلامی
    مدیریت بازاریابی , شماره 59 , سال 18 , تابستان 1402
    در ادبیات اقتصادی یکی از نقش‌های مهم سپرده‌ها این است که زمینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند. هدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار برحجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران و مالزی با رویکرد آستانه‌ای (STAR) طی سال‌های 1379 - 1397 برای چکیده کامل
    در ادبیات اقتصادی یکی از نقش‌های مهم سپرده‌ها این است که زمینه‌ای مناسب برای سرمایه‌گذاری فراهم می‌کند. هدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار برحجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران و مالزی با رویکرد آستانه‌ای (STAR) طی سال‌های 1379 - 1397 برای اقتصاد ایران و 2017 - 1984 برای اقتصاد مالزی است. در این راستا با به کارگیری مدل رگرسیون انتقال ملایم به برآورد سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی و کسب‌وکار بر حجم سپرده بانکی در بانک‌داری اسلامی پرداخته شد. نتایج مدل برای ایران نشان از اثرگذاری منفی متغیرهای نوسانات نرخ ارز، نرخ تورم، بحران‌های مالی و تأثیر مثبت متغیرهای قیمت نفت، نقدینگی، نرخ سود سپرده و تسهیلات بانکی بر حجم کل سپرده‌های بانکی در ایران دارند. برای مالزی نیز، متغیرهای تولید ناخالص داخلی، نقدینگی و تسهیلات بانکی تأثیر مثبت و متغیرهای نوسانات نرخ ارز، قیمت نفت و نرخ تورم تأثیر منفی بر حجم کل سپرده‌های بانکی دارند. مطابق نتایج برای اقتصاد ایران؛ افزایش درآمدهای نفتی و افزایش دارایی‌های خارجی بانک مرکزی باعث افزایش درحجم نقدینگی شده و به طبع آن تورم نیز افزایش یافته است. انتظار از تورم در دوره‌ی آتی و نا اطمینانی از نرخ تورم، میزان حجم تسهیلات بانکی را کاهش و منجر به خروج پول از سیستم بانکی و ورود به بازارهای سفته بازی و بازار سیاه شده‌ و وضعیت تولید کشور را وخیم‌تر کرده است. در حالی که برای اقتصاد مالزی مطابق با آزمون درون‌زایی پول، نقدینگی به سمت تولید هدایت شده و منجر به افزایش تولید و رشد اقتصادی پایدار شده است. بنابرین توجه بانک مرکزی به سیاست‌های سامان‌دهی دارایی‌ها و بدهی‌ها و ذخیره‌گیری روی دارایی‌های موهومی در راستای تعدیل تدریجی ترازنامه نظام بانکی ضروری می‌باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - مدیریت سود و ریسک لازمه افزایش کارایی شعب بانک ملی ایران
    مدیریت بازاریابی , شماره 58 , سال 18 , بهار 1402
    فرآیند تصمیم‌گیری در دنیای امروز دارای تحولات زیادی است که شرایط عدم اطمینان بر آن تأثیر زیادی دارد. تا آنجاکه نظریه آشوب سازمان‌ها را با پیچیدگی زیاد و در عین حال قابل مدیریت تصویر کرده است. مهندسی مالی و مدیریت یکپارچه ریسک وظیفه کنترل ریسک‌ها را بر عهده گرفته و با ار چکیده کامل
    فرآیند تصمیم‌گیری در دنیای امروز دارای تحولات زیادی است که شرایط عدم اطمینان بر آن تأثیر زیادی دارد. تا آنجاکه نظریه آشوب سازمان‌ها را با پیچیدگی زیاد و در عین حال قابل مدیریت تصویر کرده است. مهندسی مالی و مدیریت یکپارچه ریسک وظیفه کنترل ریسک‌ها را بر عهده گرفته و با ارائه راهکارهای نوین و راهبردی توانسته است برای سازمان‌ها و شرکت‌های تجاری به ویژه بانک‌ها روش‌های نظامندی خلق نماید. در این مطالعه از تحلیل سلسله مراتبی با روش میدانی استفاده می‌شود لذا از پرسش‌نامه در جمع‌آوی داده‌ها استفاده می‌شود. بدین منظور از بین تعداد پرسنل صف و ستاد بانک ملی به تعداد 31.425 نفر دارای تحصیلات دانشگاهی می‌باشند که از بین این تعداد حدود 24256 نفر دارای سابقه بالای 10 سال می‌باشند. برای تعیین ارزش عددی اهمیت هر یک از معیارها، گروه قضاوت کارشناسی 386 نفری به صورت تعمدی از افراد بالای 10سال سابقه و دارای مدرک دانشگاهی براساس جدول مورگان انتخاب شدند. در این تحقیق در همه رویکردها، از اختیار متخصصان بانکی استفاده می‌شود. بر اساس نظر خبرگان با تجزیه تحلیل با روش دلفی فازی و تحلیل سلسه مراتبی به‌این نتیجه می‌رسیم که نسبت مطالبات به تسهیلات و نقدینگی به دارایی به ترتیب عدم کارایی شعب را نشان می‌دهند و سود‌آوری، توام با کاهش ریسک‌های بانکی می‌باشد. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - حساسیت گردشگرسلامت در 8 منطقه آمایش سرزمین با استفاده مدل گلینوس و همکاران (2007)
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 61 , سال 16 , زمستان 1402

    آنچه امروزه در بازارهای مختلف از جمله گردشگری سلامت اهمیت دارد، وجود گردشگر وفادار می باشد. زیرا هزینه یافتن گردشگر جدید بیش از 8 برابر نگهداری گردشگر وفادار است. از طرفی تاکنون عمده تحقیق هایی که در حوزه تقاضای گردشگری سلامت انجام شده است، بر تعداد گردشگران به عنوان چکیده کامل

    آنچه امروزه در بازارهای مختلف از جمله گردشگری سلامت اهمیت دارد، وجود گردشگر وفادار می باشد. زیرا هزینه یافتن گردشگر جدید بیش از 8 برابر نگهداری گردشگر وفادار است. از طرفی تاکنون عمده تحقیق هایی که در حوزه تقاضای گردشگری سلامت انجام شده است، بر تعداد گردشگران به عنوان متغیر وابسته تمرکز داشته است. ضمن اینکه در تمام توابع گردشگری سلامت به موضوع ناهمگنی گردشگران در بررسی تقاضای گردشگری توجه نشده است. لذا این تحقیق برآن است که تقاضای گردشگری را به تفکیک مناطق آمایش سرزمین تخمین بزند. با توجه به 9 منطقه آمایش سرزمین گردشگری در این مقاله که هدف تحقیق، تخمین حساسیت گردشگر سلامت در 8 منطقه آمایش سرزمین (بغیر از منطقه 7) با استفاده مدل گلینوس و همکاران (2007) می باشد، که طبق نتایج تحقیق که داده های آن از پرسشنامه ها گردشگران خارجی استخراج شده است، در تمام مناطق بالاترین حساسیت نسبت به هزینه ها وجود دارد. با توجه به تأثیر حساسیت بالای گردشگری به هزینه ها از قبیل، هزینه حمل و نقل و سفر، هزینه اقامت و بهای خدمات تندرستی در تقاضای گردشگری پیشگیری و تأثیر قیمت های نسبی (نرخ ارز)، هزینه اقامت، هزینه درمان و قیمت خدمات، توسعه و افزایش خدمات داخلی به قیمت تمام شده کمتر از رقبای خارجی توسط دولت برنامه ریزی شود

    پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - Estimating the Sensitivity of Foreign Health Tourism Demand to a Variety of Expenditures (In 5 advantageous land management areas
    Journal of Tourism Hospitality Research , شماره 1 , سال 9 , زمستان 2022
    Iran, as one of the preventive (health) tourism regions and hubs of the world, has potential preventive and health capacities. On the other hand, health tourism brings three times more currency than other areas of tourism, so it is necessary to recognize the factors aff چکیده کامل
    Iran, as one of the preventive (health) tourism regions and hubs of the world, has potential preventive and health capacities. On the other hand, health tourism brings three times more currency than other areas of tourism, so it is necessary to recognize the factors affecting the attraction of health tourists in different regions of Iran. According to 9 tourist regions in this article, which include region 1 (separately 5 land management regions, which are regions 2 (East Azerbaijan, West Azerbaijan, Ardabil and Kurdistan), region 5 (Fars, Bushehr, Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad), region 8 (Yazd, Kerman, Sistan and Baluchestan and Hormozgan), region 1 (Gilan, Mazandaran, Golestan and Semnan) and region 3 (Hamedan, Kermanshah, Lorestan and Ilam) which in terms of health in areas with natural resources and suitable climate Comparative advantage and priority (regions 2, 1, 3, 5 and 8), preventive tourism demand (health) was estimated by the almost ideal demand method. Based on the opinion of 226 preventive health tourists in 5 land management areas, the sensitivity of foreign preventive tourism demand (health) to the effective factors and types of health tourism expenditures is measured. The results in all 5 preventive tourism areas indicate the sensitivity of foreign tourists to various macro factors such as inflation and exchange rates, the amount of personal income can be captured. In addition, the variables of relative prices (exchange rate), transportation and travel costs, medical facilities, standard accommodation, health tourism facilities, accommodation costs, health services prices, cooperation between tourism agencies and medical centers are all It affects the demand of tourists. Also, foreign tourists are highly sensitive to costs and preventive expenses in Iran and less sensitive to other expenses such as transportation and accommodation services and other expenses. پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - ﺗﺤﻠﯿﻞ راﻫﺒﺮدی ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎد اﯾﺮان
    جغرافیایی فضای گردشگری , شماره 4 , سال 9 , پاییز 1399
    ﭼﮑﯿﺪه ﮔﺮدﺷﮕﺮی و اﻗﺘﺼﺎد ﮔﺮدﺷﮕﺮی در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ، در ﺣﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﯾﮑـﯽ از ارﮐـﺎن اﺻـﻠﯽ اﻗﺘﺼـﺎد ﺗﺠـﺎری ﺟﻬـﺎن اﺳـﺖ و ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰان و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاران ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﯿﺰ از ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﮐﻦ اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ . در اﯾـﻦ راﺳﺘﺎ، ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ را چکیده کامل
    ﭼﮑﯿﺪه ﮔﺮدﺷﮕﺮی و اﻗﺘﺼﺎد ﮔﺮدﺷﮕﺮی در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ، در ﺣﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﯾﮑـﯽ از ارﮐـﺎن اﺻـﻠﯽ اﻗﺘﺼـﺎد ﺗﺠـﺎری ﺟﻬـﺎن اﺳـﺖ و ﺑﺴﯿﺎری از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰان و ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاران ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﯿﺰ از ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺑﻪ ﻋﻨﻮان رﮐﻦ اﺻﻠﯽ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﯾﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨـﺪ . در اﯾـﻦ راﺳﺘﺎ، ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ راﻫﺒﺮد ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی اﺻﻮﻟﯽ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﺰﯾـﺖ ﻫـ ﺎ و ﻣﺤـ ﺪودﯾﺖﻫـﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ، ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮی در ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﺗﻨﻮع ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ اﻗﺘﺼﺎد ﻣﻨﻄﻘﻪای ﺑﺮﻋﻬﺪه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺪف از اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺗﺤﻠﯿـﻞ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی و اراﺋﻪ راﻫﺒﺮدﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎدی اﯾﺮان اﺳﺖ. ﺑﺎ آﮔﺎﻫﯽ از ﺷﺮاﯾﻂ ﺻـﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷـﮕﺮی در اﯾﺮان ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺗﺤﻮﻻت و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ در ﺷﺮاﯾﻂ اﻗﺘﺼﺎدی ﮐﺸﻮر ﭘﯽ ﺑﺮد. ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس، ﺳﻌﯽ ﺷـﺪه ﺑﺎﺗﻮﺟـﻪ ﺑـﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﺑﺎﻟﻘﻮه درزﻣﯿﻨﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی در اﯾﺮان، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از آﻣﺎر ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و اﺑﺰارﻫﺎﯾﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻋﻮاﻣﻞ داﺧﻠﯽ و و ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی اﺳﺘﺮاﺗﮋﯾﮏ ﮐﻤﯽ، ﺻﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷﮕﺮی روﺳﺘﺎﯾﯽ در اﯾـﺮان را ﻣـﻮرد ﺑﺮرﺳـﯽ ﻗـﺮار SWOTﺧﺎرﺟﯽ، ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ داده و ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﯿﺸﺘﺮ آن راﻫﮑﺎرﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ اراﺋﻪ ﺷﻮد .ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺻـﻨﻌﺖ ﮔﺮدﺷـﮕﺮی ، اﯾﻦ ﺻﻨﻌﺖ در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺗﻬﺎﺟﻤﯽ ﺿﻌﯿﻒ ﻗﺮاردارد. از اﯾـﻦ رو، ﻣﻤﮑـﻦ اﺳـﺖ در آﯾﻨـﺪه ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ SPACE روﺳﺘﺎﯾﯽ در ﻣﺎﺗﺮﯾﺲ اﺳﺘﺮاﺗﮋی ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﮐﺎراﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﺪ. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام‏ بانکی ایران (آزمون درون‌زایی پول در مقابل برون‌زایی پول)
    اقتصاد مالی , شماره 2 , سال 16 , تابستان 1401
    چکیدههدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران است. برای این منظور ابتدا آزمون درون‌زایی در مقابل برون‌زایی پول با بررسی دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان مورد آزمون قرار گرفت و در ادامه اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حج چکیده کامل
    چکیدههدف مطالعه حاضر بررسی سازوکار اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران است. برای این منظور ابتدا آزمون درون‌زایی در مقابل برون‌زایی پول با بررسی دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان مورد آزمون قرار گرفت و در ادامه اثرگذاری عوامل اقتصادی بر حجم سپرده بانکی در نظام بانکی ایران با رویکرد آستانه‌ای (STAR) و براساس داده‌های فصلی سال‌های 1379− 1397 برآورد گردید. نتایج مدل گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی نشان از تائید دو دیدگاه تطابق گرایان و ساختارگرایان برای اقتصاد ایران هست، اما درجه درون‌زایی پول در ایران کامل نیست، بنابراین نقش بانک مرکزی هم از طریق پایه پولی و هم ضریب فزاینده بر عرضه پول مهم است. همچنین برآورد نتایج مدل (STAR) نشان میدهد؛ متغیرهای نوسانات نرخ ارز و نرخ تورم، بحران‌های مالی جهانی تأثیر منفی و متغیرهای قیمت نفت، نقدینگی، نرخ سود سپرده بانکی و تسهیلات بانکی تأثیر مثبت بر حجم کل سپرده‌های بانکی دارند. با توجه به نتایج؛ یکی از چالش‌هایی که در شبکه بانکی ایران وجود دارد، مدیریت دولتی بانک‌ها هست، لذا سیاست‌های پولی به‌عنوان منبع تأمین مالی و منشأ رانت است، بنابراین پیشنهاد می‌شود در جهت افزایش ایجاد نقدینگی بانک‌ها و هدایت آن به بخش حقیقی اقتصاد، قوانینی در جهت کاهش دخالت دولت در بانک‌های خصوصی و دولتی، برای بهبود فضای رقابتی و بانکی کشور تدوین گردد. پرونده مقاله

  • مقاله

    7 - اولویت بندی معیارهای ناکارایی شعب بانک ملی در ایران
    اقتصاد مالی , شماره 4 , سال 16 , پاییز 1401
    چکیدهدر زمینه کارایی و بهره وری سیستم بانکی ، تحقیقات مختلفی انجام شده است و مدل‌های مختلفی برای بررسی میزان ناکارایی بانکها وجود دارند. این تنوّع در مدل‌ها به‌دلیل ماهیّت مفهوم کارایی، به‌ویژه مرزهای نامشخص آن و به‌دلیل مفهوم‌سازی‌های متنوع کارایی سازمانی است. برخی از چکیده کامل
    چکیدهدر زمینه کارایی و بهره وری سیستم بانکی ، تحقیقات مختلفی انجام شده است و مدل‌های مختلفی برای بررسی میزان ناکارایی بانکها وجود دارند. این تنوّع در مدل‌ها به‌دلیل ماهیّت مفهوم کارایی، به‌ویژه مرزهای نامشخص آن و به‌دلیل مفهوم‌سازی‌های متنوع کارایی سازمانی است. برخی از رویکردهای محاسبه ناکارایی براساس اهداف بانکها عبارتند از: مدل هدف، مدل سیستمی و مدل عدم کارایی. اما تحقیقات با دیدگاه جامع در زمینه ناکارایی شعب بانکی، یافت نشده است، در این تحقیق از همه رویکردهای در اختیار متخصصان شعب بانکی دارای تحصیلات و تجربه استفاده شده است. زیرا بکارگیری یک معیار واحد، برای شعب بانک مناسب نیست و هیچ معیار واحدی وجود ندارد که بتواند همه فعالیت های شعب بانک ها را تامین کند. لذا ضمن شناسایی معیارها و شاخص های آن با نظر متخصصان بانکی غربال شدهاند. این تحقیق براساس نظر خبرگان بانکی و تجزیه و تحلیل با روش دلفی فازی و تحلیل سلسله مراتبی به این نتیجه رسیدند که نسبت های سود سپرده ها به سود تسهیلات پرداختی شعبه، دارایی شعب به درآمد حاصل از تسهیلات، مطالبات معوق و سررسید گذشته به کل مانده تسهیلات شعبه، نسبت وجوه آماده به وام به کل سپرده های شعبه، نسبت کل مطالبات نامطلوب به کل تسهیلات شعبه و نسبت نقدینگی به مجموع دارایی های شعبه، به ترتیب عدم کارایی شعبه را نشان می دهند و بانک ملی به دنبال اهداف مشابه اهداف بانک های متعارف می باشند که شامل سودآوری توام با کاهش ریسک های بانکی می باشند. پرونده مقاله

  • مقاله

    8 - اثر سرمایه انسانی بر آلودگی هوا در کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , شماره 4 , سال 10 , پاییز 1397

    درکشورهای صادرکننده نفت فعالیت‌های نیروی انسانی در عملیات‌های نفتی مثل کشف و استخراج معادن گازی، حفاری چاه‌های نفت، پالایش نفت خام و شعله‌ور کردن گازهای طبیعی، انتقال و ذخیره‌سازی صنایع نفت و گاز منجر به تخریب محیط زیست و افزایش آلودگی هوا را چکیده کامل

    درکشورهای صادرکننده نفت فعالیت‌های نیروی انسانی در عملیات‌های نفتی مثل کشف و استخراج معادن گازی، حفاری چاه‌های نفت، پالایش نفت خام و شعله‌ور کردن گازهای طبیعی، انتقال و ذخیره‌سازی صنایع نفت و گاز منجر به تخریب محیط زیست و افزایش آلودگی هوا را در پی دارد و این مساله تهدیدی جدی برای کشورهای وابسته به درآمدهای نفتی و البته پیامدهای زیست- محیطی آن برای سایر کشورها است. بنابراین هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر آلودگی هوا در کشورهای صادرکننده نفت عضو اوپک طی دوره 2021-2000 با بهره‌گیری از الگوی پانل فضایی می‌باشد. بر اساس نتایج به دست آمده، سرمایه انسانی بر آلودگی هوا تأثیر مثبت و معنی دارد. به این معنادکه با افزایش یک درصدی سرمایه انسانی آلودگی هوا به میزان 25/2 درصد با ثابت بودن سایر شرایط افزایش می‌یابد. اثر مستقیم سرمایه انسانی مثبت است، و اثر غیرمستقیم آن نیز مثبت و معنی‌دار است. به این معنا که سرمایه انسانی بر الودگی هوا در کشور تأثیر مثبت دارد و بر الودگی هوا سایر کشورها نیز تاثیر مثبت دارد. دیگر نتایج پژوهش حاکی از آن است که متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه، شهرنشینی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی و درآمدهای نفتی منجر به آلودگی هوا شده‌اند.

    پرونده مقاله