گیاه دارویی دم شیر با نام علمی Leonurus cardiaca L. گیاهی علفی و چند ساله متعلق به تیرۀ نعنائیان (Lamiaceae) است که بطور گسترده ای در طب سنتی ایران و دیگر کشورها به عنوان گیاهی آرام بخش، خواب آور، مدر، کاهنده فشار خون و بویژه به عنوان درمان بیماری‌های قلبی شناخته می‌شود. از این گیاه ترکیبات فیتوشیمیایی مهمی نظیر آلکالوییدها، ایریدوییدها، ساپونین‌ها، فلاونوییدها، کاردنولیدها و دی ترپنوییدها استخراج و شناسایی شده است. با توجه به اهمیت و پراکندگی این گیاه در ایران، هدف از این پژوهش بررسی فیتوشیمیایی عصارۀ گیاهL. cardiaca در جهت ارزیابی و شناسایی ترکیبات طبیعی موجود در آن می‌باشد. در راستای این تحقیق، ابتدا اندام‌های هوایی گیاه مذکور در مرحلۀ گلدهی از دامنه‌های کوه دماوند در مردادماه 1395 جمع آوری و به روش خیساندن در حلال عصاره گیری گردید. سپس به منظور جداسازی چربی‌ها و ترکیبات اشباع با زنجیره‌های بلند، عمل چربی‌گیری توسط حلال هگزان و در قیف جداکننده انجام شد. در مرحله بعد به منظور جداسازی فراکسیون‌های مختلف، بر روی ستون کروماتوگرافی برده و نهایتاً از میان 32 فراکسیون بدست آمده، از فراکسیون 8+9+10 بلور مربوط به ترکیبی طبیعی ظاهر گردید. برای اولین بار در دنیا از گیاه دم شیر ترکیب طبیعی یک گلیکوزید قلبی با نام دیگوکسین استخراج، جداسازی و خالص سازی شده و با استفاده از روش‌های طیف سنجی 13C-NMR، 1H-NMR، DEPT و IR ساختمان شیمیایی آن شناسایی و معرفی گردید. پرونده مقاله

گونه های مختلف جنس مریم گلی (Salvia)، گیاهانی هستند که از اسانس ها و عصاره های آنها در صنایع مختلف دارویی، غذایی و آرایشی به شکل گسترده ای استفاده می شود. Salvia hypoleuca Benth. یک گونه بومی این جنس در ایران است که اندام هوایی آن در مرحله گلدهی در تابستان 1399 از اطراف شهرستان الموت استان قزوین جمع آوری شد. در مطالعه حاضر محتوای فنل کل، فلاونوئید، ساپونین و تانن، چهار عصاره هگزانی، اتیل استاتی، متانولی و آبی که با استفاده از روش ماسراسیون تهیه شده بودند، مورد بررسی قرار گرفته است. خواص آنتی اکسیدانتی این عصاره ها نیز با استفاده از روش های DPPH، ABTS، فسفومولیبدنیوم و کیلیت کنندگی آهن و قدرت مهارکنندگی آنزیم های آلفا-آمیلاز، آلفا-گلوکوزیداز و تیروزیناز با استفاده از روش اسپکتروفتومتری اندازه گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده عصاره اتیل استاتی به ترتیب با مقادیر 07/87 و 84/163 میلی گرم معادل گالیک اسید و ساپونین کوئیلاجا بر گرم عصاره دارای بالاترین مقدار محتوای فنلی و ساپونینی بود. عصاره آبی این گیاه نیز با دارا بودن به ترتیب 97/33 و 34/5 میلی گرم معادل کوئرستین و کتچین برگرم عصاره دارای بالاترین محتوای فلاونوئیدی و تاننی متراکم بود. عصاره اتیل استاتی بالاترین قدرت به دام اندازی رادیکال های آزاد ABTS، فعالیت آنتی اکسیدانتی تام، قدرت کلیت کنندگی یون فروس و قدرت بازدارندگی فعالیت آنزیم های آلفا-آمیلاز، آلفا-گلوکوزیداز و تیروزیناز را از خود نشان داد. پتانسیل بالای عصاره اتیل استاتی در خواص بیولوژیکی نظیر آنتی اکسیدانتی و ضدرادیکالی، می تواند به محتوای بالای متابولیتی آن به ویژه، ترکیبات فنولی و ساپونینی مربوط باشد. به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که این گیاه منبعی غنی از متابولیت های ثانویه فعال است که بهترین حلال استخراجی برای این ترکیبات اتیل استات می باشد. نتایج این تحقیق پتانسیل احتمالی گیاه S. hypoleuca را برای استفاده های دارویی، به ویژه برای مقابله با دیابت و بیماری های پوستی تأیید کرد. پرونده مقاله

کنارکوهی (رملیک) با نام علمی Ziziphus nummularia درختچه‌ای خاردار متعلق به خانواده Rhamnaceae است که دارای ترکیبات فیتوشیمیایی متنوعی می‌باشد. این تحقیق با هدف ارزیابی فیتوشیمیایی و مورفولوژیکی جمعیت های درخت کنار کوهی در ارتفاعات مختلف رویشگاه‌های استان خوزستان انجام شده است. برگ و میوه گیاه از ارتفاعات مختلف رویشگاه‎های طبیعی استان خوزستان شامل گروه‎های ارتفاعی 200-0، 400-300، 800-400 و 800-1000 متر ارتفاع از سطح دریا در فصل تابستان و پاییز جمع‌آوری شد. خصوصیات مورفولوژیکی با استفاده از ابزارهای دقیق اندازه گیری و صفات فیتوشیمیایی با استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر اندازه‎گیری شد. نتایج نشان داد که صفات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی مختلف شامل طول برگ، طول خار، وزن میوه رسیده، قطر میوه رسیده، تعداد خارها، و همچنین میزان ترکیبات فنلی، فلاونوئیدها، تانن‌ها و ساپونین‌ها در زیستگاه‌های مختلف استان خوزستان به طور معنی داری متفاوت است. براساس تجزیه خوشه‎ای صفات مورفولوژیکی، درختانی که در ارتفاع 200 تا 400 متری بودند نسبت به درختانی که در ارتفاع بالاتر از 400 متر قرارداشتند در خوشه مجزا قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل به مولفه اصلی (PCA) نشان داد که صفات طول و عرض برگ، میزان ساپونین و فنل میوه و برگ، و تانن برگ بعنوان مهمترین صفات با بیشترین عامل همبستگی برای تشخیص جمعیت‌ها شناخته شدند. ارتفاع از سطح دریا یک فاکتور مهمی است که تاثیر معنی‌داری بر صفات مختلف مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه از جمله کیفیت و کمیت برگ و میوه کنار داشته ‌است. پرونده مقاله