فهرست مقالات محمدرضا حسینی


  • مقاله

    1 - تحلیل داده‌بنیاد رفتار زیست‌محیطی در مواجهه با پسماندهای کرونایی (مطالعه شهروندان بالای 18 سال شهر بروجرد)
    مطالعات جامعه شناختی شهری , شماره 1 , سال 11 , بهار 1400
    شیوع بیماری کرونا اگرچه در ابتدا پیامدهای زیست محیطی مثبتی به همراه داشت، اما پس از مدتی، افزایش چشمگیر پسماندهای کرونایی، به تهدیدی جدی برای محیط زیست تبدیل گشت. بر همین اساس تحقیق حاضر به روش کیفی گرانددتئوری به تحلیل رفتار زیست محیطی در مواجهه با پسماندهای کرونایی در چکیده کامل
    شیوع بیماری کرونا اگرچه در ابتدا پیامدهای زیست محیطی مثبتی به همراه داشت، اما پس از مدتی، افزایش چشمگیر پسماندهای کرونایی، به تهدیدی جدی برای محیط زیست تبدیل گشت. بر همین اساس تحقیق حاضر به روش کیفی گرانددتئوری به تحلیل رفتار زیست محیطی در مواجهه با پسماندهای کرونایی در میان شهروندان بالای 18 سال شهر بروجرد پرداخته است. تعداد نمونه، 26 نفر بودند که به صورت هدفمند انتخاب شده اند. روش گردآوری داده ها مصاحبه عمیق و روش تجزیه و تحلیل داده ها، نظریه مبنایی بوده است که در طی سه مرحله کدگذاری متن مصاحبه ها، در نهایت مدل پارادایم گرانددتئوری استخراج شده است. همچنین به منظور اعتباریابی تحقیق از روش اعتبار اعضا و برای سنجش پایایی از روش توافق درون‌موضوعی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد که دو عامل مکانیزم های پیشگیری و مکانیزم های درمان سبب بروز پدیده پسماندزایی کرونایی شده و کنشگران در اثر وقوع آن، رفتار زیست محیطی را در یکی از انواع: 1)محیط دوستانه (مسئولانه)، 2)محیط نبینانه (لاقیدانه) و 3)محیط ستیزانه (وندالیستی) به عنوان راهبرد اتخاذ نموده اند، که تحت تأثیر بستر حاکم و شرایط مداخله گر صورت گرفته است. بستر حاکم عبارت بودند از: 1)ویژگی های جمعیت‌شناختی فرد، 2)زیرساخت های بهداشتی-مراقبتی-درمانی، 3)زیرساخت های آموزشی، 4)نرخ شیوع بیماری کرونا. شرایط مداخله گر نیز عبارت بودند از: 1)ویژگی های شخصیتی فرد(تعهد و حساسیت زیست محیطی)، 2)ویژگی های اجتماعی فرد(بینش و نگرش زیست‌محیطی)، 3)جامعه پذیری(دانش و آگاهی زیست محیطی)، 4)فرهنگ سازی (هنجار و ارزش زیست محیطی)، 5)سیاست های دولت(اعتماد و تعلق زیست محیطی). در نهایت رفتار زیست محیطی کنشگران دو گونه پیامد را به دنبال داشته است: 1)مثبت: پالایش محیط زیست و 2)منفی: آلایش محیط زیست. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - تنهایی در شهر: بررسی تجربه ی زیسته ی احساس تنهایی و ارتباط آن با میزان رضایت از زندگی در میان شهروندان بالغ شهر تهران
    مطالعات جامعه شناختی شهری , شماره 5 , سال 8 , زمستان 1397
    از مهم‌ترین دغدغه‌ها و مسائل اجتماعی که با ظهور عصر مدرن در جامعه ی انسانی رواج یافته و توجه بسیاری از محققان حوزه ی علوم اجتماعی را به‌سوی خود جلب کرده است،‌ دغدغه ی تنزل روابط اجتماعی و تضعیف نگران‌کنندۀ پیوندها و نیز کاهش همبستگی اجتماعی است. بدین لحاظ هدف از مطالعه چکیده کامل
    از مهم‌ترین دغدغه‌ها و مسائل اجتماعی که با ظهور عصر مدرن در جامعه ی انسانی رواج یافته و توجه بسیاری از محققان حوزه ی علوم اجتماعی را به‌سوی خود جلب کرده است،‌ دغدغه ی تنزل روابط اجتماعی و تضعیف نگران‌کنندۀ پیوندها و نیز کاهش همبستگی اجتماعی است. بدین لحاظ هدف از مطالعه ی حاضر، بررسی تجربه ی زیسته ی احساس تنهایی و ارتباط آن با میزان رضایت از زندگی در میان شهروندان بالغ شهر تهران‌است. این پژوهش از روش پیمایش با رویکرد توصیفی از نوع همبستگی بهره برده و جامعه ی آماری موردبررسی کلیه ی شهروندان بالغ کلان‌شهر تهران بود که 524 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای برای ارزیابی برگزیده شدند. ابزار گرداوری اطلاعات مقیاس کوتاه شده ی احساس تنهایی اجتماعی– عاطفی بزرگ‌سالان (SELSA-S) و مقیاس سنجش رضایت از زندگی باشد، از میزان احساس تنهایی آن‌ها کاسته می‌گردد و برعکس. از سوی دیگر، مردان، افراد مطلّقه و همسر فوت کرده (SWLS) است. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل اطلاعات نشان دادند که 6/30 درصد از شهروندان در حد متوسط و 6/. درصد آن‌ها در سطح شدید احساس تنهایی را تجربه کرده‌اند. همچنین، میزان رضایت شهروندان تهرانی از زندگی‌شان در حد متوسط به بالا ارزیابی شد. یافته‌های استنباطی نیز نشان دادند که هراندازه میزان رضایت شهروندان از زندگی‌شان بیشترنسبت به زنان و افراد متأهل، بیشتر احساس تنهایی می‌کردند. سایر متغیرهای زمینه‌ای نظیر متغیر اصالت، قومیت، وضعیت سکونت، پایگاه اجتماعی- اقتصادی، سطح تحصیلات و سن هیچ ارتباط معناداری بااحساس تنهایی نداشتند. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - سنخ شناسی فضاهای ناامن شهری از نگاه زنان (مطالعه موردی: زنان 45-15 سال شهر جاسک)
    مطالعات جامعه شناختی شهری , شماره 2 , سال 10 , تابستان 1399
    زنان نیمی از شهروندان هر جامعه و مشارکت اجتماعی آنان نقش بسزایی در توسعه جامعه دارد. در عین حال گاهی احساس ناامنی زنان در برخی فضاهای شهری، مانع از حضور اجتماعی آنان می گردد. بر همین اساس پژوهش کیفی حاضر با هدف بررسی فضاهای ناامن شهری از دیدگاه زنان صورت گرفته است که جا چکیده کامل
    زنان نیمی از شهروندان هر جامعه و مشارکت اجتماعی آنان نقش بسزایی در توسعه جامعه دارد. در عین حال گاهی احساس ناامنی زنان در برخی فضاهای شهری، مانع از حضور اجتماعی آنان می گردد. بر همین اساس پژوهش کیفی حاضر با هدف بررسی فضاهای ناامن شهری از دیدگاه زنان صورت گرفته است که جامعه مورد مطالعه آن زنان 45-15 سال شهر جاسک بوده و تعداد 22 نفر نمونه به روش هدفمند انتخاب شده اند. ابزارهای گردآوری داده عبارت بودند از: مصاحبه عمیق، مشاهده مشارکتی و نقشه شهر که به منظور علامت گذاری فضاهای امن و ناامن شهری توسط افراد مورد مطالعه استفاده شده است. در نهایت داده ها به صورت متن پیاده سازی شده و به روش تحلیل تماتیک، تحلیل شده اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که فضاهای ناامن شهری از نظر زنان شامل دو مقوله اصلی می باشد: 1)فضای ناامن اجتماعی(فضای خلوت، فضای جُرم خیز، فضای بزهکارانه، فضای بیگانه اجتماعی، فضای مردانه، فضای غالباً موتورسوار و فضای ناامن برساخته اجتماعی) و 2)فضای ناامن کالبدی(فضای تودرتو، فضای تاریک، فضای کاربری مردانه، فضای تک کاربری، فضای حاشیه شهر، فضای غالباً مسکونی، فضای فاقد دسترسی به حمل ونقل عمومی، فضای بیگانه کالبدی، فضای فرسوده وفضای آلوده). بنابراین به منظور تشویق زنان برای حضور در فضاهای عمومی شهری نه تنها برقراری امنیت در این فضاها اهمیت دارد بلکه آنچه مهم تر است، ایجاد احساس امنیت در زنان می باشد چرا که صرفاً برقراری امنیت، موجب ایجاد احساس امنیت در زنان نمی گردد بلکه مستلزم توجه موازی به امنیت اجتماعی و امنیت کالبدی است. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - تحلیل وضعیت جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی خانوارهای زن ‌سرپرست در ایران
    فصلنامه زن و جامعه , شماره 4 , سال 12 , پاییز 1400
    چکیده
    هدف: مقاله پیش­رو بر آن است تا با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از داده‌های خام و دو درصد سرشماری سال 1395، وضعیت جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی خانوارهای زن‌سرپرست در ایران را مورد بررسی قرار دهد.
    روش­ چکیده کامل
    چکیده
    هدف: مقاله پیش­رو بر آن است تا با رویکردی توصیفی ـ تحلیلی و با استفاده از داده‌های خام و دو درصد سرشماری سال 1395، وضعیت جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی خانوارهای زن‌سرپرست در ایران را مورد بررسی قرار دهد.
    روش­: این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش بررسی، توصیفی _­ تحلیلی است که در آن به تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها به‌صورت مقطعی پرداخته شده است. منابع داده‌ها شامل داده­های خام دو درصد سرشماری سال 1395 است که توسط مرکز آمار ایران گردآوری‌شده. آزمون‌های مجذور خی­دو در مورد ارتباط متغیرها با جنسیت سرپرست خانوار انجام شد. درنهایت، داده­ها با استفاده از مدل رگرسیونی لوجیت تحلیل شدند.
    یافته­ها: نتایج نشان داد که نسبت زنان سرپرست خانوار در کشور طی دو دهه اخیر افزایش 3/4 درصدی داشته است. استان‌های سیستان بلوچستان و کردستان به ترتیب بیشترین و کمترین درصد زنان سرپرست خانوار را دارند. این افزایش برای خانوارهای تک‌نفره زن‌سرپرست نیز بوده است. بیشترین درصد این خانوار در استان­ خراسان جنوبی و کمترین آن در استان کهگیلویه و بویراحمد بوده‌اند. بیش از 27 درصد خانوارهای زن‌سرپرست، هیچ فرد باسوادی در خانوار خود نداشته­اند. همچنین86 درصد زنان ‌سرپرست بیکار و 14 درصد آن‌ها شاغل بودند که در مقایسه با مردان سرپرست خانوار، شکاف گسترده‌ای بین این دودسته از خانوارها وجود دارد. پرونده مقاله