پرونده مقاله

پرونده مقاله

پرونده مقاله

دامنه های سبلان یکی از مکان های ویژه ای است که توسط اقوام کوچروی عصر آهنی مورد استفاده قرار گرفته است. این اقوام از مسیرهای مختلفی برای رسیدن به این دامنه های سرسبز استفاده می کرده اند. محوطه های گورستانی زیادی در بخش های مختلف دامنه های سبلان پراکنده شده است. این دامنه ها و مسیر ایل راه هایی که به آنها منتهی می گردد و همچنین ییلاق هایی که در این دامنه ها قرار دارند امروزه توسط ایلات شاهسون استان اردبیل مورد استقاده قرار می گیرد. در این پژوهش با بررسی این ایل راه ها و محل ییلاق های عشایر شاهسون، گورستان های عصر آهن قرار گرفته در دامنه های غربی و شمالی سبلان مورد مطالعه قرار گرفته و وضعیت قرار گیری محوط ها نسبت به این ایل راه ها سنجیده شده است. بررسی میدانی در تمامی مسیرها از بستر رودخانه قره سو در بخش شمالی کوه سبلان آغاز شده و به سمت مرتفع ترین بخش های سبلان ادامه یافته است. تمامی محوطه های باستانی قرار گرفته در دو سمت شرقی و غربی این مسیرها و همچنین محوطه هایی که در محل ییلاق ها و در حد فاصل آنها قرار دارند شناسایی و مطالعه شدند. اغلب محوطه ها از نوع گورستان بوده و دارای ساختارهای معماری متفاوتی نسبت به یکدیگر هستند. تعداد 15 ایل راه امروزی از ایلات شاهسون در این حوزه شناسایی و مطالعه شد. نتایج بررسی نشان داد که تطابق نسبی بین ایل راه های امروزی و باستانی عصر آهن وجود دارد و به نظر می رسد که اقوام کوچروی عصر آهنی برای رسیدن به دامنه های سبلان از همان مسیرهایی استفاده می کردند که امروزه ایلات شاهسون از آنها استقاده می کنند. پرونده مقاله

مطالعۀ تطبیقی روایاتی از تدفین اقوام سکایی در شاهنامه با آثار تدفینی گورستان خرم آباد مشگین شهر قاسم مهرآور گیگلو* دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانش گاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. رضا رضالو** دانش یار گروه باستان شناسی، دانش گاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. (نویسندۀ مسؤول). یحیا آیرملو *** دکتری باستان شناسی، دانش گاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران. تاریخ دریافت: 16/11/1395 تاریخ پذیرش: 20/9/1398 چکیده شاهنامۀ فردوسی را می توان به عنوان یکی از منابع ارزش مند در مورد آداب، رسوم و آیین های مختلف جوامع کهن ساکن در سرزمین مان به شمار آورد. یکی از این آیین ها، مراسمی است که پیرامون مرگ شاهان و پهلوانان بزرگ در مورد آن ها سخن به میان آمده است. بر اساس پژوهش های انجام گرفته، از آن جایی که برخی از پهلوانان و شاهانی که فردوسی در مورد آن ها سخن به میان آورده، از تیرۀ اقوام سکایی بودند، بر همین اساس، در این پژوهش با توجه به اشاراتی که در مورد مرگ این پهلوانان و شاهان صورت گرفته، به بررسی تطبیقی چگونگی تدفین این افراد با نمونه ای نادر و نویافته از این گونه تدفین ها در ایران پرداخته شده است. تدفین های اقوام سکایی گورستان خرم آبـاد مشگین شهر استان اردبیل که به تازگی مورد کاوش علمی باستان شناسان قرار گرفته است، تا حدودی بسیار با سروده های فردوسی در مورد تدفین پهلوانان سکایی مطابقت دارد. چگونگی برپایی آرام گاه های باشکوه پهلوانان سکایی که فردوسی آن ها را توصیف نموده است، می توان با یـافته های گورهای سلطنتی گورستان خرم آبـاد مشگین شهر متصوّر شد. در هر دو زمینه، در کنار ویژگی آرام گاه ها، به وجود اسب در کنار افراد مدفون اهمیتی ویژه داده شده است. * . mehravar_g@yahoo.com ** . reza_rezaloo@yahoo.com *** . yahya_ayramloo@yahoo.com پرونده مقاله

چکیده در این مقاله، با توجّه به اسطوره و داستان کی‌خسرو، پادشاه کیانی، در اوستا و با اشاره به متن‌های پهلوی، تاریخیِ اسلامی و شاهنامه، به بازشناسی مکان دریاچۀ چیچست باستانی پرداخته شده است. دربارة این موضوع با در نظر داشتن ابعاد گوناگون چون جنگ کی‌خسرو با افراسیاب، ویژگی های ذکر‌شده برای این دریاچه در متن‌های مختلف و با توجّه به مکان دژ بهمن و آتش‌کدۀ آذرگشنسب بحث شده است. در این منبع‌ها، همۀ این مکان ها در ارتباط با هم ذکر شده است. بر همین اساس، در این مقاله، با بررسی همۀ این سخنان، دریاچۀ شورابیلِ اردبیل به‌عنوان مکان دریاچۀ چیچستِ باستانی پیشنهاد شده است. با بررسی ویژگی های جغرافیایی استان اردبیل و پژوهش‌های انجام شده در این راستا، به این نتیجه رسیدیم که از بسیاری جنبه‌ها، دریاچة شورابیل اردبیل با ویژگی های دریاچة چیچست سنجش‌پذیر است. پژوهش پیش ‌رو به روش کتاب‌خانه ای و با تکیه بر منبع‌های تاریخی، جغرافیایی و ادبی انجام گرفته است. در این راستا، به متن‌های کهن دینی و شاهنامه بیش از سایر منبع‌ها توجّه شده است. پرونده مقاله