هدف اصلی زیست پذیری شهری، بهبود کیفیت فضاهای شهری با مقیاس انسانی در شهرهای مدرن بوده است (Mahmudi et al, 2015). در واقع موج گستردۀ شهرنشینی و مشکلات آن همواره به‌طور فزاینده‌ای بر اهمیت زیست پذیری، به یک سیستم شهری که در آن به‌سلامت اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و روانی همه ساکنانش توجه شده است، اطلاق می‌شود
هدف از پژوهش حاضر، بررسی و شناسایی مهم‌ترین مؤلفه‌های کالبدی ارتقای زیست پذیری در بافت‌های فرسوده شهر دوگنبدان است. نمونه آماری پژوهش، محدوده‌های جغرافیایی و اکولوژیکی بافت فرسوده شهر دوگنبدان و روش نمونه، نمونه‌برداری هدفمند است. روش گردآوری داده‌ها و اطلاعات مبتنی بر روش اسنادی- کتابخانه‌ای و میدانی – شبه ریاضی و همچنین جهت تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و اطلاعات، از مدل تحلیل اثرات متقاطع بر پایه نرم‌افزار میک مک (Micmac) و تحلیل آثار متقاطع متوازن بر پایه CIB در نرم‌افزار (SanarioWizard) استفاده گردیده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که محدوده بافت فرسوده شهر دوگنبدان جمعیتی بالغ بر 22000 هزار نفر و 22 درصد از جمعیت شهری، 4500 واحد مسکونی را در خود جای داده است که از این تعداد 90 درصد ساختمان‌ها قدمتی بالای 40 سال دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تأثیرگذارترین و مهم‌ترین پیشران‌ها جهت شکوفایی و بازآفرینی یافت فرسوده شهر دوگنبدان در بین دیگر شاخص‌ها عبارت‌اند از: خدمات عمومی، مسیرهای دسترسی، نوع سازه، عدالت فضایی، توسعه اقتصادی، توجه به مردم و مشارکت آن‌ها، تسهیلات، تأسیسات شهری (آب، برق و گاز و...)، مخاطرات، ICT و طرح جامع بازآفرینی. در همین راستا برنامه‌ریزی ساختار فضایی بافت فرسوده شهر دوگنبدان در طرح جامع بافت فرسوده شهر دوگنبدان در افق بلندمدت (5 تا 10 سال)، مبتنی بررسی ویژگی‌های اکولوژیکی محدوده بافت، شناسایی راهبردها و اقدامات موردنیاز در بافت و تدوین برنامه زمانی و مالی موجود در بافت فرسوده شهر دوگنبدان است. پرونده مقاله