در دهه های اخیر،توانمندسازی در مطالعات محققان سکونتگاههای غیر رسمی مفاهیم مختلفی را در بر گرفته است. در این مقاله با توجه مفهموم روانشناختی توانمندسازی به بررسی وضعیت سرمایه روانشناختی در جهت توانمندسازی در سه گونه متفاوت(باندبازی و هجوم، پیشینه روستایی، تفکیک اراضی کشاورزی) از سکونتگاههای غیر رسمی شهر رشت پرداخته شده است.روش تحقیق مقاله حاضر، در مرحله ادبیات و مبانی نظری تحقیق، روش توصیفی و تحلیلی و با ابزار گردآوری داده: مطالعات کتابخانه ای و اسنادی است، در ادامه با روش مشاهده، پرسشنامه در بستر مطالعات میدانی در سطح سه گونه سکونتگاه غیر رسمی مورد نظر اقدام به بررسی و پیمایش محیط شده است. تحقیق حاضر به کمک 32 سئوال بسته مورد سنجش قرار گرفت و برای امتیاز دهی آن از طیف پنج قسمتی لیکرت استقاده شده است. متغیرهای تحقیق حاضر عبارتند از: خودکارآمدی، امیدواری، خوش بینی، و تاب آوری ساکنان در مسایل مرتبط با توانمندسازی چون کیفیت مسکن، فرصت اشتغال، فرصت های آموزشی، ...در قالب گویه های مناسب عملیاتی شده است. در تحلیل داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPPS با توجه به هدف تحقیق از آزمون تحلیل واریانس فیشر (F-TEST) و آزمون تعقیبی توکی( Tukey ) استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که در سکونتگاههای غیر رسمی گونه دوم (سکونتگاههای غیر رسمی با پیشینه روستایی) منابع انسانی این سکونتگاهها از نظر سرمایه روانشناختی در وضعیت مطلوبتری تا دو گونه(باز تقسیم و تفکیک زمینهای کشاورزی و تصرف خرنده و باند بازی) دیگر قرار دارند. پرونده مقاله

مقدمه: فضای سوم شهر همان فضای زیسته، اجتماعی یا جایگزین شهر است. این فضا در نقشه‌های ذهنی به‌عنوان فضای اجتماعی-فرهنگی شهر؛ سومین بعد در مطالعات نقشه‌های ذهنی است که موردتوجه پژوهشگران شهری قرارگرفته است. هدف: در این پژوهش با توجه به این رویکرد در مطالعات نقشه‌های ذهنی به بررسی فضایی سوم-زیسته شهر رشت نزد ساکنان سکونتگاه‌های رسمی منطقه یک و غیررسمی منطقه‌ی چهار شهری پرداخته‌شده است. روش شناسی تحقیق: در این پژوهش حجم نمونه 60 نفر از دو گروه ساکنان سکونتگاه‌ها با نمونه‌گیری نظری موردبررسی قرارگرفته‌اند. روش برداشت اطلاعات شامل مصاحبه و مشاهده بوده است؛ که نوع اطلاعات برداشتی شامل: نقشه‌های کروکی، یادداشت‌برداری و عکس‌برداری بوده است. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش از روش های تجزیه‌وتحلیل نقشه برداری جی‌آی‌اس کیفی(QGIS) در زیر تحلیل فعالیت های فضای-زمانی پرداخته‌شده است. یافته ها و بحث: نتایج پژوهش حکایت از این است که، با توجه به نقشه‌های ذهنی این دو گروه ساکنان؛ گسترش نقش و جایگاه طبقه در تولید اجتماعی فضا مساله‌آفرین بوده است. آنچه از فضای سوم- زیسته شهر رشت در نقشه‌های ذهنی قابل بازنمایی است، تقسیم شهر به دو قطب فقیرنشین و ثروتمند نشین بوده است که دوگانگی سنت و مدرنیته در بسیاری از فعالیت های ساکنان در ارتباط با فضای آگاهی ذهنی آنان از شهر به چشم می‌خورد. پرونده مقاله