زمینه: الگوهای منفعل تدریس سنتی در عرصة تعیلم‌و‌تربیت برای کاربست تفکر خلاق به دلیل ناآشنایی با الگوهای جدید افزایش خلاقیت، کافی نیست. هدف: هدف از این پژوهش بررسی تأثیر روش تدریس بایبی و سنتی بر میزان خلاقیت و بارشناختی دانش‌آموزان سال اول دبیرستان در درس شیمی بوده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع شبه‌آزمایشی و طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل و آزمایش بود. جامعة آماری شامل کلیة دانش‌آموزان پسر پایة اول دبیرستان شهر ملایر بود که در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند. تعداد نمونه 30 نفر از دانش‌آموزان بودند از طریق نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به تصادف در دو کلاس 15 نفره گماشته شدند. ابزار گردآوری داده‌ها فرم ب آزمون تورنس و پرسشنامه سنجش بار‌شناختی برونکن، پلاس و لیوتنر بود. به منظور جمع‌آوری داده‌ها، در ابتدا آزمون خلاقیت بر روی آزمودنی‌ها اجرا شد. درپایان هر جلسه آموزش (که شامل 3 جلسه نیم ساعته بود) پرسشنامة بارشناختی نیز بین آزمودنی‌ها توزیع ‌شد. در پایان نیز آزمون خلاقیت بر روی آزمودنی‌ها اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از نمره ها پیش‌آزمون و پس‌آزمون از آزمون تی مستقل و تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که به کارگیری روش تدریس بایبی در مقایسه با روش تدریس سنتی موجب افزایش میزان خلاقیت و همچنین کاهش بارشناختی آزمودنی‌ها در درس شیمی می‌شود. نتیجه‌گیری: نتیجه این پژوهش نشان داد که کاربست روش تدریس بایبی موجب افزایش میزان خلاقیت و همچنین کاهش بارشناختی آزمودنی‌ها در درس شیمی می‌شود؛ بنابراین، به مجریان آموزش توصیه می‌شود برای تدریس درس شیمی از این روش تدریس فعال در آموزش بهره‌ ببرند. پرونده مقاله

زمینه: خلاقیت، ویژگی مطلوب انسانی است که مدرسه‌ها باید برای آموزش و یا پرورش آن جدیت نشان دهند. آموزش خلاقیت و یا تربیت تفکر خلاق، یکی از هدف‌های اساسی و شناخته شده و جزء جدایی ناپذیر تعلیم و تربیت امروزه و به ویژه کتب درسی است. بنابر این، این پژوهش به بررسی میزان انطباق کتاب علوم تجربی سال دوم دبستان با مؤلفه‌های خلاقیت بر اساس دیدگاه گیلفورد و بیکاردز و همچنین تحلیل محتوا، فعالیت‌ها و آزمایش‌های درس بر اساس حیطۀ شناختی بلوم پرداخته است. هدف: این پژوهش به منظور بررسی میزان انطباق کتاب علوم تجربی دوم دبستان با مؤلفه‌های خلاقیت بر اساس دیدگاه گیلفورد و بیکاردز و همچنین تحلیل محتوا، فعالیت و آزمایش‌ها بر اساس حیطۀ شناختی بلوم انجام شد. روش پژوهش: در این تحقیق، از روش تحلیل محتوا به شکل تجزیه و تحلیل کمّی استفاده شده است. پس از مشخص کردن مؤلفه‌های مورد نظر، از دیدگاه گیلفورد و بیکاردز به عنوان ملاک‌های تحلیل، با استفاده از تکنیک ویلیام رومی، به تحلیل محتوایِ متن و تصاویر کتاب اقدام شد. همچنین، محتوا، فعالیت و آزمایش‌های کتاب، با توجه به سطوح حیطۀ شناختی بلوم مورد تحلیل قرار گرفت. جامعة آماری پژوهش، شامل کتاب‌های علوم دورۀ دبستان بود. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان می‌دهد حدود 10% درصد از محتوا، فعالیت و آزمایش‌ها در سطوح بالای حیطۀ شناختی بلوم (تحلیل، ترکیب و ارزشیابی) قرار دارند. همچنین، ضریب درگیری محتوا با مؤلفه‌های خلاقیت 23% درصد و ضریب درگیری تصاویر با مؤلفه‌های خلاقیت 31% درصد به دست آمد. نتیجه‌گیری: این پژوهش نشان داد که تعداد فعالیت و آزمایش‌های کتاب علوم تجربی دوم دبستان در سطوح بالای حیطۀ شناختی بلوم (تحلیل، ترکیب و ارزشیابی) بسیار اندک است. همچنین، کتاب مورد بررسی، از لحاظ توجه به مؤلفه‌های خلاقیت، به خصوص در بخش محتوای درس و تصاویر، نیاز به بازنگری و اصلاحات اساسی دارد. پرونده مقاله

هدف از پژوهش حاضر، بررسی بارشناختی‌بیرونی آموزش به شیوه چندرسانه‌ای و روش مرسوم، مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی مریل در درس زیست‎شناسی بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش‌شناسی در زمره پژوهش‌های شبه‌آزمایشی است. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پیش‌دانشگاهی رشته علوم تجربی شهر ملایر بود. نمونه‌های پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش به صورت تصادفی گماشته شدند. گروه آزمایش در معرض متغیر مستقل (چندرسانه‌ای آموزشی مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی مریل) قرار گرفت. گروه کنترل محتوای درس زیست‌شناسی را که با توجه به الگوی طراحی آموزشی مریل طراحی شده بود، به شیوه سخنرانی آموزش دیدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها، پرسش‌نامه سنجش بارشناختی برونکن، پلاس و لیوتنر با پایایی 83/0 بود. نتایج نشان داد که بارشناختی بیرونی در آموزش درس زیست‎شناسی با استفاده از الگوی طراحی آموزشی مریل در شیوه چندرسانه‌ای کمتر از شیوه سنتی است. بدین معنا که مطلب درس زیست‌شناسی در ارایه به شیوه چندرسانه‌ای مبتنی بر الگوی طراحی آموزشی مریل، نسبت به روش سنتی از سهولت جهت یادگیری برخوردار بوده است و از اضافه بارشناختی تحمیل شده به یادگیرندگان جلوگیری می‌کند. پرونده مقاله