هر سال پس از پوست‌گیری از پسته تازه، مقدار زیادی محصول فرعی پسته تولید می‌شود. این محصول ارزش غذایی مناسبی دارد و به‌عنوان خوراک دام مورد توجه قرار گرفته است. این مطالعه با هدف بررسی میزا‌ن آلودگی میکروبی و غلظت سموم آفلاتوکسین در محصول فرعی پسته انجام شد. نمونه‌ها به‌تفکیک از پایانه‌های سنتی و صنعتی، در سه مرحله شامل اوائل، اواسط و اواخر دوره برداشت پسته و سه فاصله مختلف از زمان برداشت تا پوست‌گیری (2-1 ساعت، 6- 5 ساعت و 13≤ ساعت) تهیه گردید. نمونه‌ها در مقابل آفتاب خشک و سپس آسیاب شدند. تمام نمونه‌ها در شرایط استریل کشت گردید و جمعیت کپک‌ها، کپک‌های آسپرژیلوس، باکتری‌های کلی‌فرم و اشریشیاکلی شمارش گردید. همچنین غلظت سموم آفلاتوکسین از طریق عصاره‌گیری از نمونه‌ها و با دستگاه HPLC تعیین شد. نتایج نشان داد که میانگین جمعیت کل کپک‌ها، کپک‌های آسپرژیلوس و باکتری‌های کلی‌فرم و اشریشیاکلی به‌ترتیب 21000، 3892، 3094 و 1/1 CFU در هر گرم و کمتر از حد مجاز آن برای خوراک دام بود، هر چند جمعیت میکروبی بین نمونه‌های شهرستان‌های مختلف (05/0 >P)، و جمعیت کپک‌ها بین نمونه‌های پایانه‌های سنتی و صنعتی (05/0 >P) متفاوت بود. با وجود تفاوت (01/0 >P) در غلظت سموم آفلاتوکسین بین نمونه‌های شهرستان‌ها، میانگین غلظت کل سموم در نمونه‌‌های محصول فرعی پسته 9/0 میکروگرم در هر کیلوگرم و کمتر از حد مجاز آن برای خوراک‌های دام بود. به‌طور کلی نتایج نشان داد که محصول فرعی پسته تولیدی در استان کرمان از نظر آلودگی‌های میکروبی و غلظت سموم آفلاتوکسین در حد قابل قبولی از سلامت قرار دارد. پرونده مقاله