هدف: مقاله پیشرو بر آن است تا با رویکردی کیفی و با استفاده از مصاحبه­های عمیق نیمه ساختاریافته با زنان تغییر دین داده پناهجوی ایرانی نگاهی دوباره به نظریه­ های تغییر دین داشته باشد. این پژوهش از لحاظ روش کیفی است که در آن با استفاده از تحلیل مصاحبه­های نیمه ساختاریافته نظریه­های تغییر دین را مورد نقد قرار می­دهد. روش­: تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA10 انجام شده است. در نهایت با استفاده از دسته بندی­های متفاوت نظریه­ها مورد بررسی قرار گرفته­اند. یافته ­ها: بسیاری از نظریه­پردازان به موضوع تغییر دین پرداخته­اند. این نظریه­پردازان را می­توان به دو گروه کلاسیک و مدرن تقسیم کرد. آنها ایمان آورندگان را براساس نوع اعمالشان در لحظه ایمان آورندگی به گروه­های منفعل و فعال تقسیم کرده­اند. یکی از نظریه­های کامل و طبقه بندی شده­ای که به موضوع تغییر دین پرداخته است، نظریه کیلبورن و ریچاردسون است که ترکیبی از کنش­های فعال و منفعل است. اما نسبت به این نظریه و نظریه­های پیشین نقدهایی وجود دارد که در این پژوهش با کمک مصاحبه­های نیمه ساختاریافته­ای که با 27 زن پناهجوی ایرانی مسیحی شده انجام شد، نگاه دوگانه فعال- منفعل مورد نقد قرار گرفته است. هر دو کنش فعال و منفعل این زنان مربوط به لحظه اولیه تغییر دین یا در روند مسیحی شدن اتفاق افتاده است. در نتیجه، یافته ها نشان می دهند که 1. تغییر دین یک فرایند همیشه پویا است. 2. تغییر دین می­تواند در برخی جهات فعال و در برخی بخش­ها به طور همزمان منفعل باشد و این سیالیت برای همیشه حتی پس از انتخاب دین جدید رخ خواهد داد. 3. تغییر دین به صورت فعال و منفعل انواع مختلفی دارد که با توجه به شرایط هر مورد می­تواند ترکیبی از هر کدام باشد. پرونده مقاله