چکیدهمقدمه: توجه روزافزون به امر برنامهریزی و لزوم توجه به چالشهای پیشرو، از ضرورتهای اصلی جوامع امروزی است، ارزیابی و پایش برنامه راهبردی بهعنوان بخش منطقی و حلقهای از زنجیره برنامهریزی برای بازخورد عملکرد بشمار میآید. از آنجا که جوهر و عنصر محور برنامهریزی «تعهد و مسئولیت» است، ضرورت دستیابی به شناختی دقیق از میزان واقعی عمل بر این تعهدات اجتنابناپذیر است. بر این اساس این پژوهش در تلاش است میزان تحقق اهداف و چشماندازهای برنامه راهبری عملیاتی شهر شیراز طی سالهای 1397-1392 را مشخص کند. این پژوهش به لحاظ هدف از نوع کاربردی و به لحاظ ماهیت و روش از نوع توصیفی-تحلیلی است.
روش: گردآوری دادههای پژوهش نیز با استفاده از روش اسنادی و کتابخانهای و پرسشنامه که توسط 30 متخصص و کارشناس حوزه شهری تکمیل شده، گردآوریشده است. همچنین، از روش میانگین وزنی و تحلیل عاملی برای تحلیل ارزیابی میزان تحقق چشماندازها و اهداف برنامه 5 ساله راهبردی_عملیاتی شهر شیراز استفاده شده است.
یافتهها: نتایج نشان داد میانگین وزنی همه چشماندازهای شهر شیراز در افق طرح، بالاتر از حد متوسط قرار دارد؛ میزان تحققپذیری چشمانداز محور اجتماعی و فرهنگی در بخش گردشگری با میانگین وزنی 8/6 و محور مدیریت شهری در بخش فناوری با میانگین وزنی 8/6 نسبت به سایر محورهای چشمانداز شهر شیراز در وضعیت مطلوبتری قرار دارد. ازجمله مهمترین عوامل تأثیرگذار در عدم تحقق اهداف برنامه، نداشتن توجه کافی به ویژگیهای اجتماعات محلی و نیازهای آنها، ناپیوستگی میان مراحل گوناگون برنامهریزی، توجه نکردن به زمانبندی برنامهها، انعطافناپذیری برخی از محورهای برنامه، ناپایداری درآمدی شهرداری و ... است.
نتیجه گیری: درنهایت، با استفاده از مدل تحلیل عاملی، 5 عامل مؤثر در تحقق چشماندازها و اهداف برنامه راهبردی و عملیاتی شهر شیراز مشخص شد. ازجمله مهمترین پیشنهاد ارائهشده در این پژوهش برای افزایش تحققپذیری برنامههای آینده، میتوان به برقراری ارتباط منسجم بین قسمتهای گوناگون برنامه، بهگونهایکه چشماندازها و اهداف گوناگون برنامه، یکدیگر را پوشش دهد اشاره کرد.
پرونده مقاله