لازمه تشكيل حكومت اسلامي، حاكميت شريعت در عرصه حكمراني بوده و اصول و معيارهايي نيز در متن شريعت براي تصميم‌گيري سیاست‌مداران بيان شده است كه رعايت آن‌ها از جمله شاخصه‌هاي حاكميت شريعت يا تحقق عملي حكومت اسلامي محسوب مي‌گردد. از همين رو اثبات وجود اين اصول و استخراج آن‌ها به‌منظور تنظيم شيوه و جهت تصميم‌گيري سیاست‌مداران در حكومت اسلامي برای تشكيل حكومت مطلوب اسلامي و تسهيل تصميم‌گيري‌هاي سياسي و افزايش ميزان انطباق آن‌ها با آنچه مدنظر شريعت اسلام است، ضروری است.

روش انجام این پژوهش توصیفی – تحليلي است که سيره حكمراني امام علی (ع) و دستاوردهاي فقهي مجتهدين را در موضوع مقاله مورد بررسی قرار می‌دهد. كساني توانايي بيان اصول حاكم بر تصميم‌گيري مقامات سياسي در حكومت اسلامي را خواهند داشت كه در علم فقه، مجتهد باشند؛ بنابراین رعايت اصل عدالت و انصاف، سعه‌صدر، قاطعیت و شجاعت، امانت و رازداری از جمله لازم در جايگاه تصميم‌گيري و اجرا در فقه و حكومت اسلامي است.