فهرست مقالات علی  فتح¬الهی


  • مقاله

    1 - نفی متافیزیک حضور و تعلیق‌های معنایی در سلوک شمس تبریزی
    عرفان اسلامی , شماره 79 , سال 21 , بهار 1403
    بدون تردید مباحث عرفانی و تجربه¬های مکاشفه¬ای بر محور ایجاز و رمزگونگی، تأویل و چند معنایی، فراهنجاری زبان، تعلیق و تعویق در حوزة معنایی می¬چرخد. به همین دلیل زبانی گنگ و غیرمستقیم است و مانند زبان علم، روشن و صریح و منطقی نیست، بلکه پر از تعلیق¬های معنایی است. ایجاز و چکیده کامل
    بدون تردید مباحث عرفانی و تجربه¬های مکاشفه¬ای بر محور ایجاز و رمزگونگی، تأویل و چند معنایی، فراهنجاری زبان، تعلیق و تعویق در حوزة معنایی می¬چرخد. به همین دلیل زبانی گنگ و غیرمستقیم است و مانند زبان علم، روشن و صریح و منطقی نیست، بلکه پر از تعلیق¬های معنایی است. ایجاز و ابهام در کلام شمس می¬تواند متاثر از ویژگی¬های روحی و شخصیتی وی باشد. مخاطب شمس اگر اهل نیاز باشد، کلام موجز او را درمی¬یابد. شمس اهل بحث و جدل نیست، بلکه اهل اشارت است. مخاطب شمس باید اهل رمزخوانی و تأویل کلام باشد. ظرفیت زبان از نظر شمس، بسیار محدود و تنگ است. و گنجایش وسعت معانی و مفاهیم روحانی را ندارد؛ همین امر یکی از دلایل مهم بیان¬ناپذیری معانی عرفانی از دیدگاه شمس است. نتیجه این نگرش، پارادوکس یا متناقض¬نمایی است. نفی متافیزیک حضور یکی از عناصر شالوده¬شکنی در دیدگاه دریدا است. تفکر دریدایی می¬گوید: متن می¬خواهد تکثر معنایی را در خدشه¬دار کردن انگاره¬های متافیزیکی بازسازی-کند و به معناهای تازه از متن دست¬یابد. مقالات شمس تبریزی، نمونه¬هایی از شکستن عناصر فلسفة غرب (متافیزیک حضور)، در درون خود دارد که گوینده در تلاش است این انگاره¬های متافیزیکی را در هم بشکند و با تعلیق¬های پیاپی معنایی، دال¬ها و نشانه¬های بی¬شماری را برای معناهای متکثر حاصل¬کند. کلیدواژه¬ها: شمس تبریزی، مقالات شمس، نفی متافیزیک حضور، تعلیق¬ معنایی، سلوک. پرونده مقاله