به منظور بررسی اثر خشکی و محلول‌پاشی عناصر کم‌‌مصرف بر عملکرد دانه، مقدار پروتیین و روغن دانۀ سویا، آزمایشی به صورت اسپلیت_فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار در سال زراعی 94-1393 در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد اجرا شد. فاکتور تنش رطوبتی در سه سطح (آبیاری نرمال، تنش-خشکی از مرحله 50 درصد گلدهی و تنش‌خشکی از مرحله 50 درصد غلاف‌دهی که در آنها به ترتیب آبیاری در زمان اعمال 60، 120 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک کلاس A به عنوان عامل اصلی و عامل رقم، شامل (ارقام M7 و M9) و محلول‌پاشی عناصر کم‌مصرف (آهن، روی، بر، مس، منگنز) در سه سطح (عدم محلول‌پاشی، محلول‌پاشی در مرحلۀ50 درصد گلدهی و محلول‌پاشی در مرحلۀ 50 درصد گلدهی و 50 درصد غلاف‌دهی) به صورت فاکتوریل، به عنوان عوامل فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد اثر تنش خشکی، محلول‌پاشی عناصرکم‌مصرف و رقم در سطح آماری یک درصد و اثر متقابل تنش‌خشکی در محلول‌پاشی در سطح آماری پنج درصد تأثیر معنی‌داری بر عملکرد دانه سویا داشتند. بطوری که بیشترین عملکرد دانه مربوط به تیمار آبیاری نرمال (بدون تنش‌خشکی) با میانگین 3192 کیلوگرم در هکتار و کمترین عملکرد دانه مربوط به تیمار تنش در مرحله گلدهی با میانگین 2211 کیلوگرم در هکتار بود. همچنین بیشترین عملکرد کمی و کیفی سویا در شرایط بدون تنش، محلول‌پاشی در دو مرحلۀ 50 درصدگلدهی و 50 درصد غلاف‌دهی و رقم M7 حاصل شد و حساس‌ترین مرحلۀ رشدی سویا نسبت به تنش‌خشکی مرحلۀ گلدهی تشخیص داده شد. پرونده مقاله