در پی انتشار جهانی کرونا ویروس جدید تلاش‌های گسترده بینالمللی و ملی در جهت ساخت واکسن علیه این ویروس شکل گرفت. غول‌های دارویی از جمله شرکت‌های فایزر، جانسن بیوتک، آسترازنکا، سینوواک، مدرنا، بیونتک، بهارات، فینلای و گروه بیوتک ملی چین در کنار مراکز و موسسات تحقیقاتی بنام از جمله دانشگاه آکسفورد و مرکز تحقیقات گامالیا مثال‌هایی از شرکت‌ها و مراکزی است که توانستند در مسابقه ساخت و تولید واکسن کرونا موفق‌تر از دیگر رقبا عمل نمایند. در ایران نیز اقدام برای ساخت این واکسن به سرعت کلید خورد و شرکت‌ها و سازمان‌های ایرانی همچون شفا فارمد، ستاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره)، وزارت دفاع، انیستیتو پاستور و موسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی خود را موظف به تلاش در این عرصه دانستند. در حال حاضر واکسن کرونای محصول این شرکت‌ها و موسسات یا مجوز مصرف دریافت نموده و یا در مراحل انتهایی مطالعات بالینی قرار دارند. مقالات مروری فراوانی در نقد و بررسی این واکسن‌ها در مجلات بینالمللی به چاپ رسیده است اما اغلب این مقالات اشارهای به تلاش‌های صورت گرفته در کشور ایران نداشته‌اند. لذا در مقاله پیش رو تلاش شده تا با بهرهگیری از اطلاعات منتشره توسط سازمان بهداشت جهانی، مرکز کنترل بیماری‌های ایالات متحده، شرکت‌های دارویی، مراکز تحقیقاتی معتبر و سازمان‌های داخلی و خارجی به طبقهبندی، بررسی ساختار، اثربخشی و عوارض جانبی واکسن‌های کرونای پیشتاز بینالمللی و ایرانی پرداخته شود پرونده مقاله