بیت حافظ اگر سجدة تو کرد مکن عیب/ کافر عشق ای صنم گناه ندارد در دیوان غزلیّات حافظ، یکی از بیت‌هایی است که از نظر معنا پیچیده و مبهم به نظر می‌رسد. بسیاری از شارحان در ارائۀ معنای بیت دچار لغزش شده‌اند و دلیل آن نیز توجه نکردن به معنای دقیق ترکیب کافرِ عشق است که سبب شده بیشتر شارحان به معنای کلّی بیت اشاره کنند و به تفسیر و شرح عبارت‌های کلیدی نپردازند. از این رو باید گفت که بیشتر شرح‌های این بیت بر منطق و استدلال درستی استوار نیست و برخی از شارحان، همان سخن نادرست پیشینیان را تکرار کرده‌اند. با در نظر گرفتن این نکته باید پرسید که معنای این بیت با توجه به اندیشۀ حاکم بر غزلیات حافظ چیست؟ این جستار به روش توصیفی-تحلیلی بر مرور شرح‌های بیتِ مذکور و نقد آنها استوار است. براساس معنای ترکیب کافرِ عشق در ادبیات فارسی، می‌توان دریافت که معشوق، حافظ را به سبب سجده کردن به غیر خدا سرزنش کرده و حافظ نیز در پاسخ، کافرِ عشق را عاری از گناه و خطا دانسته است؛ زیرا از عاشق چنین خطا و گناهی سرمی‌زند. پرونده مقاله