فهرست مقالات محمود عالیپور


  • مقاله

    1 - نگاهی تازه به بیت‌هایی از شاهنامۀ فردوسی
    پژوهشنامه ادب حماسی (فرهنگ و ادب سابق) , شماره 1 , سال 11 , زمستان 1394
    شاهنامه، حماسۀ بزرگ ادب فارسی، همواره توجّه بسیاری را به خود جلب کرده و دربارۀ آن فراوان نوشته‌اند. شرح بیت‌های دشوار یا بیت‌هایی نیز که بر سر فهم آن اختلاف بوده است، توجّه صاحب‌نظران را به خود معطوف داشته است. گاهی بیتی ساده بنظر می‌رسد و ظاهراً بر سر آن اختلاف دیدگاهی چکیده کامل
    شاهنامه، حماسۀ بزرگ ادب فارسی، همواره توجّه بسیاری را به خود جلب کرده و دربارۀ آن فراوان نوشته‌اند. شرح بیت‌های دشوار یا بیت‌هایی نیز که بر سر فهم آن اختلاف بوده است، توجّه صاحب‌نظران را به خود معطوف داشته است. گاهی بیتی ساده بنظر می‌رسد و ظاهراً بر سر آن اختلاف دیدگاهی دیده نمی‌شود، امّا با دقّتِ نظر می‌توان دریافت که از این‌ گونه بیت‌ها نتیجه‌ای مطلوب‌تر و روشن‌تر می‌توان استنباط کرد که از جملة آن دو بیت زیر است: همه خواسته گیو را داد شاه ابی تیغ تو تاج روشن مباد بدو گفت کای نام‌دار سپاه چنین باد و بی‌بت برهمن مباد معنی این دو بیت که در داستان کی خسرو آمده است، تقریباً در همة شرح‌ها یک‌سان است. بیش‌تر شارحان صرفاً به محور افقی داستان توجّه و از دیگر جنبه‌ها غفلت کرده‌اند. به همین دلیل در شرح و فهم بیت کاستی‌هایی دیده می‌شود که در این پژوهش سعی شده است شرح‌های گوناگون بررسی و نقد شود، سپس با توجّه به محور عمودی داستان معنیِ تازه‌ از آن بدست داده شود. آن چه در این پژوهش مطرح‌ شده این است که در این بیت‌ها برخلاف نظر برخی شارحان و شاهنامه‌پژوهان، گیو است که به مانند دیگر پهلوانان به ستایش کی خسرو پرداخته است و بنا بر شواهد نام دار سپاه در بیت اوّل کی‌خسرو است. پرونده مقاله