هدف تحقیق حاضر به بررسی وضعیت فرهنگی وتمدنی شهرقم در دو دوره صفویه وقاجار و آثار ومصادیق مرتبط با آن میپردازد. با پیدایش حکومت صفویان بخاطر شرایط سیاسی – اجتماعی که بوجود آمد جمعیت تشیع به شدت افزایش یافت چنانکه در عهد صفویه جمعیت ایران به نفع شیعیان تغییر یافت و مذهب تشیع برای اولین بار صورت رسمی بخود گرفت. شهر قم در این دوره در زمینه‌های سیاسی اقتصادی و فرهنگی به اوج شکوفایی و آبادانی رسید بطوریکه اکثر آثار تاریخی و مدارس علمیه قم مربوط به همین دوره است. در واقع پس از تصرف این شهر توسط شاه اسماعیل صفوی اکثر پادشاهان این سلسله به قم آمده و مدتی را در آن می ماندندوهمین امر باعث رشددرابعاد مختلف فرهنگی وتمدنی شده است. در دوره قاجار در برخی از شاخصه های فرهنگی وتمدنی مانند مدارس سرعت پیشرفت کند میشود و بیشتر به تجدید بنا ویا ترمیم آثاروابنیه تاریخی محدود میشود. پرونده مقاله