کتاب ‌ها و مقاله ‌های فراوان درباره عیلام و عیلامی‌ ها نگاشته شده است. این آثار یا درباره تاریخ، تاریخ هنر و یا باستان‌شناسی عیلام‌ اند. در ادبیات باستان ‌شناختی و تاریخی عیلام تاکنون مدلی توضیحی درباره شکل‌ گیری حکومت اولیه در عیلام بزرگ ارایه نشده است. گرچه امروزه کمتر شکی در مورد خاستگاه کوهستانی عیلامی ‌ها میان پژوهش گران وجود دارد، اما تا آنجا که نگارنده می داند هیچ یک از نوشته‌های توصیفی و تحلیلی به چگونگی مکانیسم و دینامیسم روندی که در آن عیلامی ها با ادغام منابع سرزمین ‌های پست و سرزمین ‌های بلند توانستند با توسعه یک اقتصاد سیاسی ترکیبی به قدرت رسیده و بیش از هر سلسله و امپراتوری در خاور نزدیک، حدود ۲۵۰۰ سال دوام آورند، نپرداخته‌ اند. در این مقاله کوشش شده است تا ویژگی ‌های این روند دراز مدت درکالبد یک مدل توضیحی ارایه شود که دربرگیرنده برخی داده‌های تازه از بررسی‌های دشت رامهرمز و ممسنی نیز است. پرونده مقاله