دستیابی به تولید چابک در هر صنعت تولیدی، در ابتدا نیازمند سنجش وضعیت چابکی در آن صنعت است. هدف این مقاله، شناسایی و تبیین عوامل اصلی سنجش چابکی در صنعت خودروسازی به عنوان مهم‌ترین صنعت غیرنفتی کشور است. این پژوهش، از لحاظ هدف، یک تحقیق کاربردی و از نظر روش، یک تحقیق آمیخته (کیفی و کمی) می‌باشد. جامعه آماری تحقیق را در بخش کیفی، خبرگان دانشگاه و صنعت خودروسازی کشور و در بخش کمی، کارشناسان صنعت مذکور تشکیل می‌دهد و روش گردآوری اطلاعات از طریق پرسشنامه بوده است. در بخش کیفی، ابتدا با جستجوی مقالات پژوهشیِ مرتبط با موضوع به روش فرا ترکیب، 89 منبع انتخاب شده و 27 معیار سنجش چابکی شناسایی گردید. سپس این معیارها با نظرسنجی از 16 نفر از خبرگان صنعت خودروسازی کشور به روش دلفی فازی، مورد تأیید قرار گرفته و به صنعت مذکور تعمیم داده شد. در ادامه، معیارها با استفاده از روش نگاشت شناختی و به کمک 5 نفر از خبرگان صنعت و دانشگاه در 4 خوشه کلی محرک‌های چابکی، توانمندساز‌های چابکی، راهبرد‌های چابکی و قابلیت‌های چابکی دسته‌بندی شدند. در بخش کمی، با توزیع پرسشنامه و نظرسنجی از 286 نفر از کارشناسان صنعت خودروسازی، عوامل استخراج شده در بخش کیفی به روش تحلیل عاملی تأییدی صحه‌گذاری گردیدند. این عوامل و معیارها می‌توانند ابزار مناسبی برای مدیران صنایع تولیدی جهت ارزیابی، سنجش و تحلیل فاصله چابکی سازمان‌های خود باشند. توانمندساز‌های چابکی، راهبرد‌های چابکی و قابلیت‌های چابکی، سطح چابکی فعلی سازمان را اندازه‌گیری نموده و محرک‌های چابکی، سطح چابکی مورد نیاز سازمان را می‌سنجد. پرونده مقاله

چابکی لازمة پیشرفت در صنعت است. متخصصین در هر دو حوزة دانشگاه و صنعت، مدت‌هاست که بر اهمیت تولید چابک برای دستیابی به رقابت‌پذیری پایدار اذعان دارند. در این راستا، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی به عنوان یک سند بالادستی می‌تواند راهنمای خوبی برای چابک‌سازی صنایع تولیدی کشور در شرایط تحریم کنونی باشد. لذا با هدف شناسایی عناصر چابکی و به منظور تبیین راهبردهای چابکی در صنعت خودروسازی کشور، این سند تحلیل مضمون گردید. این پژوهش، از منظر هدف، یک تحقیق کاربردی و از نظر روش، یک تحقیق کیفی می‌باشد. داده‌های سند، یک بار به شیوة دستی و یک بار با استفاده از نرم‌افزار کدگذاری گردید که منجر به شناسایی 37 مضمون پایه شد. سپس با استفاده از پرسشنامة سنخیت‌سنجی، به روش دلفی فازی، از خبرگان منتخب صنعت خودروی سواری و سبک کشور نظرسنجی گردید که نتایج آن، تأیید ارتباط قوی 15 مضمون با صنعت مورد مطالعه بود. این مضامین پایه با به‌کارگیری روش نگاشت شناختی در 3 مضمون سازمان‌دهنده دسته‌بندی شد که در قالب شبکة مضامین ترسیم گردید. مطابق با یافته‌های تحقیق، 1- چابک‌سازی نیروی انسانی از طریق: توانمندسازی، ارتقاء آموزش، افزایش مهارت، تجربه و انعطاف‌پذیری، فرهنگ کار جهادی، فرهنگ کار استاندارد، و تقویت کار گروهی 2- چابکی تولید و عملیات از طریق: تقویت عوامل تولید، انعطاف‌پذیری تولید و محصول، و کیفیت تولید و محصول و 3- چابکی زنجیرة تأمین از طریق: مدیریت بهینة منابع، مدیریت قابلیت‌ها، تنوع در تأمین، و توسعة همکاری و مشارکت، به عنوان راهبردهای چابکی صنعت خودروسازی معرفی شده‌اند. پرونده مقاله