فهرست مقالات پروین رنجبر


  • مقاله

    1 - بررسی موجبات و موانع ارث از دیدگاه تشیع و اهل سنت
    فقه و تاریخ تمدّن , شماره 1 , سال 6 , بهار 1399
    درطول تاریخ برای اموال و داراییها قوانینی جاری بوده است که بخشی از این قوانین ،چگونگی انتقال دارایی یا عدم انتقال آن را بیان می دارد .انتقال ترکه وقتی از متوفی به وارث صورت می گیرد که موجبات وشرایط ارث مهیا وفراهم باشد.ولی این انتقال وقتی کامل می شود که مانعی جلو ی اثر چکیده کامل
    درطول تاریخ برای اموال و داراییها قوانینی جاری بوده است که بخشی از این قوانین ،چگونگی انتقال دارایی یا عدم انتقال آن را بیان می دارد .انتقال ترکه وقتی از متوفی به وارث صورت می گیرد که موجبات وشرایط ارث مهیا وفراهم باشد.ولی این انتقال وقتی کامل می شود که مانعی جلو ی اثر مقتضی را نگیرد که به این علل موانع ارث می گویند.بنا براین ارث یکی از اسباب انتقال مال می باشد که موجباتی دارد که شامل :زوجیت، ولاء عتق ،ضمان جریره وولاء امامت . فقه اسلامی علاوه بر اینکه چگونگی انتقال ارث را بیان می کند عوامل و علل عدم انتقال ارث را نیز مطرح می کند. قتل ، کفر ، لعان ، زنا و ... از جمله عوامل و موانع ارث به شمار می روند . هرچند علما وفقها در تعیین موانع وموجبات ارث یک سخن نیستند اما قتل تقریبا تنها مانعی است که در اکثر کشورهای اسلامی به عنوان یکی از علل عدم انتقالترکه از موروث به وارث بیان شده است وشاید حکمت آن جلوگیری از تحقق بعضی نیات سوء بوده که انگیزه های مادی عمده ترین داعی ارتکاب جرم است. مقاله حاضر سعی دارد علاوه بربررسی موجبات و موانع ارث، دیدگاه های اهل تسنن و تشیع را نیز در این زمینه بررسی کند. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - در آمدی بر نقش مایه طاووس در فرهنگ وتمدن ایرانی اسلامی
    فقه و تاریخ تمدّن , شماره 2 , سال 6 , تابستان 1399
    با نگاهی گذرا به آثار تاریخی ، ادبی و هنری در می یابیم که نماد و نقش پرنده در زندگی فکری و اجتماعی ایرانیان از جایگاه مهمی برخوردار است.نقش پرندگان در افسانه ها و داستانهای ایرانی بسیار پر رنگ بوده است. ازجمله پرندگانی که در دوره باستان واسلام جایگاه ویژه ای را به خود ا چکیده کامل
    با نگاهی گذرا به آثار تاریخی ، ادبی و هنری در می یابیم که نماد و نقش پرنده در زندگی فکری و اجتماعی ایرانیان از جایگاه مهمی برخوردار است.نقش پرندگان در افسانه ها و داستانهای ایرانی بسیار پر رنگ بوده است. ازجمله پرندگانی که در دوره باستان واسلام جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است طاووس می باشد.نقش طاووس همراه با درخت زندگی جایگاه مهمی را در هنر ایرانی به خود اختصاص داده است.این نقش اغلب با مفاهیم مذهبی همراه می باشد .نقش طاووس نه تنها به عنوان نقش نمادین در آثار هنری دوره اسلامی به کار گرفته شده است بلکه در دوره باستان وبه ویژه در آیین زردشت به عنوان مرغی مقدس مورد توجه بوده است.به همین جهت علاوه بر معانی نمادین و عمیق مذهبی بر روی سفال ، پارچه، فرش ، سردر مساجد و بازار ها و ... هم کاربرد زیادی داشته است.پژوهش حاضر سعی دارد به نماد و نقشمایه طاوس و حضور آن در آثار هنری ایرانی اسلامی را مورد بررسی قرار دهد این پژوهش به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی – تحلیلی می باشد و به روش کتابخانه ای صورت گرفته است. پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - تبیین موجبات و انواع ارث از دیدگاه اهل تشیع واهل سنت
    فقه و تاریخ تمدّن , شماره 5 , سال 6 , زمستان 1399
    انسانها با توجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی زمان خود رابطه تنگاتنگی به مقوله ثروت دارند.برهمین اساس هم به تناسب شرایط زمانی،قوانینی برای بقای ثروت وضع شده است.ازجمله قوانینی که نقش مهم و تاثیرگذاری درمحافظت اموال وثروت ایفا می کند،مجموعه مقررات مربوط به ارث می باشد.ارث د چکیده کامل
    انسانها با توجه به عوامل اقتصادی و اجتماعی زمان خود رابطه تنگاتنگی به مقوله ثروت دارند.برهمین اساس هم به تناسب شرایط زمانی،قوانینی برای بقای ثروت وضع شده است.ازجمله قوانینی که نقش مهم و تاثیرگذاری درمحافظت اموال وثروت ایفا می کند،مجموعه مقررات مربوط به ارث می باشد.ارث درلغت به معنای ترکه واموالی است که ازمتوفی به جا مانده وبعدارفوت شخص به بازماندگان می رسد.در اصطلاح حقوقی منظورازارث ،انتقال مالکیت اموال میت است پس از فوت به وارث وی. یکی ازپیچیده ترین موضوعاتی که در قانون مدنی مورد بررسی قرار گرفته است،نحوه تقسیم ارث می باشدواین امرزمانی صورت می پذیرد که ارث دارای موجباتی باشدوموانعی جلوی اثرمقتضی را نگیرد. باتوجه به چنین پیش درآمدی اساس پژوهش اخیر رااین سوال شکل می دهد که عوامل تاثیرگذاربرنحوه تقسیم ارث چه بوده است؟ و همچنین مقاله حاضرسعی دارددیدگاههای اهل سنت و تشیع رادر این زمینه مورد بررسی قرار دهد. پژوهش حاضربه روش توصیفی_تحلیلی براساس منابع کتابخانه ای صورت گرفته است. پرونده مقاله

  • مقاله

    4 - بینش و روش حمدالله مستوفی قزوینی درتاریخ نگاری
    پژوهش نامه تاریخ , شماره 4 , سال 0 , پاییز 1300
    چکیده حمد ا...مستوفی قزوینی از مورخان و رجال دیوانی عصر مغول بوده که با تاثیر پذیری از جامعه زمان خود و تاثیرپذیری از پیشینیان به نگارش آثاری در زمینه های تاریخ ,شعر وجغرافی روی آورد. نظام فکری این مورخ دیوانی ،مبتنی بر دو رویکرد روایی وانتقادی و نگاه مشیت باورانه بوده چکیده کامل
    چکیده حمد ا...مستوفی قزوینی از مورخان و رجال دیوانی عصر مغول بوده که با تاثیر پذیری از جامعه زمان خود و تاثیرپذیری از پیشینیان به نگارش آثاری در زمینه های تاریخ ,شعر وجغرافی روی آورد. نظام فکری این مورخ دیوانی ،مبتنی بر دو رویکرد روایی وانتقادی و نگاه مشیت باورانه بوده است وضمن دفاع از ایلخانان ایرانی اطلاعات فراوانی را درزمینه های سیاسی ،اجتماعی ،اقتصادی ،جغرافیاو فرهنگی در دوران مغولان ثبت کرده است. واژه های کلیدی: حمدا...مستوفی،ایلخانان،تاریخ نگاری،مشیت باوری چکیده حمد ا...مستوفی قزوینی از مورخان و رجال دیوانی عصر مغول بوده که با تاثیر پذیری از جامعه زمان خود و تاثیرپذیری از پیشینیان به نگارش آثاری در زمینه های تاریخ ,شعر وجغرافی روی آورد. نظام فکری این مورخ دیوانی ،مبتنی بر دو رویکرد روایی وانتقادی و نگاه مشیت باورانه بوده است وضمن دفاع از ایلخانان ایرانی اطلاعات فراوانی را درزمینه های سیاسی ،اجتماعی ،اقتصادی ،جغرافیاو فرهنگی در دوران مغولان ثبت کرده است. واژه های کلیدی: حمدا...مستوفی،ایلخانان،تاریخ نگاری،مشیت باوری پرونده مقاله

  • مقاله

    5 - بررسی اصلاحات و تنظیمات در کشور عثمانی و تاثیر پذیری روشنفکران ایرانی از تنظیمات عثمانی
    پژوهش نامه تاریخ , شماره 1 , سال 17 , بهار 1401
    چکیده:وجوه مشترک دوکشور ایران وعثمانی در قرن نوزدهم ،کوشش برای نوسازی بود .رویکرد رهبران این دو کشور به نوسازی ،محرکهای خارجی داشت وبرنامه نوسازی ایران تا حدی زیادی متاثراز عثمانی بود .این اثر پذیری به دلایل مختلف سیاسی،فرهنگی وتاریخی سبب شد چالشهای فراروی نوسازی دو کشو چکیده کامل
    چکیده:وجوه مشترک دوکشور ایران وعثمانی در قرن نوزدهم ،کوشش برای نوسازی بود .رویکرد رهبران این دو کشور به نوسازی ،محرکهای خارجی داشت وبرنامه نوسازی ایران تا حدی زیادی متاثراز عثمانی بود .این اثر پذیری به دلایل مختلف سیاسی،فرهنگی وتاریخی سبب شد چالشهای فراروی نوسازی دو کشور نیز تا اندازه ای زیا دی شبیه هم باشد. همزمان با کوشش نو اندیشان عثمانی در ایران نیزبرخی از دولتمردان درصدداجرای اصلاحات برآمدند.وجود عواملی مانند روابط فرهنگی دوملت در طول تاریخ ،همسایگی دو کشور ،داشتن مرزهای طولانی ،مسلمان بودن دوکشور وداشتن دشمنی مشترک به نام روسیه ،امکان تاثیر پذیری نوسازی ایران از عثمانی وهمگونی برنامه های اصلاحی دو کشور مسلمان وهمسایه را بیشتر ساخت. باتوجه به چنین پیش در آمدی اساس پژوهش اخیر را این سوالات تشکیل می دهد که علل رویکرد برخی از دولتمردان عثمانی وایران در سده نوزدهم به پدیده نو سازی چه بوده است؟ اصلاحات وتنظیمات در هردو کشور باچه چالشهایی روبه روبوده است؟تنظیمات کشور عثمانی چه تاثیری بر اندیشه وافکار دولتمردان ایرانی داشته است؟هدف از نگارش این مقاله پاسخ به سوالات بالادر یک بستر تاریخی با استفاده از داده های تاریخی با روش توصیفی -تحلیلی است. پرونده مقاله

  • مقاله

    6 - در آمدی بر اندیشه دینی ایرانیان باستان
    پژوهش نامه تاریخ , شماره 1 , سال 15 , بهار 1399
    در آمدی بر اندیشه دینی ایرانیانچکیدهسرزمین پهناور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی وقابلیتهای گسترده فرهنگی ،محل تلاقی فرهنگها وتمدنهای عظیم ودر نتیجه شیوع افکار وعقاید گوناگون بود. ازاین رو در ایران باستان تنوع جریانها ، افکار وعقاید مذهبی متعددی وجود دارد که این سرزمین چکیده کامل
    در آمدی بر اندیشه دینی ایرانیانچکیدهسرزمین پهناور ایران به لحاظ موقعیت جغرافیایی وقابلیتهای گسترده فرهنگی ،محل تلاقی فرهنگها وتمدنهای عظیم ودر نتیجه شیوع افکار وعقاید گوناگون بود. ازاین رو در ایران باستان تنوع جریانها ، افکار وعقاید مذهبی متعددی وجود دارد که این سرزمین را میدان فعالیتهایی خویش قرار داده بود.دین کهن اقوام ایرانی تبار برگرفته از عقاید کهن تر آریایی است که در آن عوامل متعدد طبیعی وروان مردگان اهمیت بسزایی داشتند در طی تکامل این عقاید هریک از اجزای طبیعت به صورت خدایی در آمده بود وبدین گونه خدایان بسیاری بر سرنوشت جهان فرمانروایی می کردند.بر همین اساس ادیان مختلفی از جمله آیین مهرپرستی ،زروانی ،زردشتی ، بودایی و...در دوره های مختلف ایران باستان به ظهور رسیدندوعلاوه بر این آراواندیشه های بین اانهرینی ،هندی ویونانی نیز در ایران رواج پیدا کرد.که این آیین در تعامل با اندیشه های ایرانی هم تاثیر گذار بودند وهم تاثیر پذیر.کلید وازه:ایران ،زردشت ،زروان،مهرپرستی،اندیشه دینی،بودایی پرونده مقاله