زمینه و هدف: با اینکه در تغذیه‌ی طیور از جمله جوجه‌های گوشتی از گیاهان دارویی به طرق مختلف استفاده شده است، اما استفاده‌ی همزمان از اسانس‌ها و آنزیم‌ها، بخصوص آنزیم فیتاز میکروبی کمتر استفاده شده است. آویشن و پونه گیاهی هستند که بر سیستم ایمنی موثر می‌باشند. اثرات مثبت فیتاز در طیور مستند شده است. هدف از تحقیق حاضر، بررسی اثرات متقابل روغن‌های اسانسی و آنزیم فیتاز بر میکروفلور روده و سطح ایمنی جوجه‌های گوشتی می‌باشد.مواد و روش ها: این آزمایش به بررسی میکروفلور روده و سطح ایمنی (ایمنی همورال (تست HI) و سلول‌های خونی) با استفاده از سه سطح اسانس آویشن، اسانس پونه و فیتاز میکروبی با 8 تیمار و 4 تکرار و مجموعاً با 32 واحد آزمایشی به مدت 42 روز، روی جوجه‌های گوشتی انجام گرفت. برای بررسی میکروفلور روده و سطح ایمنی به ترتیب از روش‌های کشت ( MRS-Agar و EMB) و روش الایزا و استفاده از کیت‌های تجاری زیست شیمی استفاده شد.نتایج: بررسی اثرات اصلی، نشان داد تیمارهایی که اسانس آویشن مصرف کرده بودند، در مقایسه با سایر تیمار ها جمعیت کلی‌فرم و کل باکتری‎های هوازی TAB)) کمتری داشتند (05/0p<). سطح ایمنی همورال تفاوت معنی‌داری در بین گروه‌های مختلف آزمایشی نشان داد (05/0p<). تیمارهایی که اسانس‌های آویشن و پونه را دریافت نکرده بودند، کمترین نسبت هتروفیل به لنفوسیت ها را داشتند (05/0p<).نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد استفاده از آنزیم فیتاز میکروبی و اسانس آویشن، جمعیت باکتری‌های کلی‌فرم روده را کاهش می‌دهد و استفاده از اسانس آویشن، باعث بهبود ایمنی همورال می‌گردد. پرونده مقاله