فهرست مقالات مصطفی کمالجو


  • مقاله

    1 - نقش هم‌معنایی در شکل‌گیری ناهمسانی‌های واژگان برابرنهاده در ترجمه‌های فارسی قرآن ‏ ‏(موردکاوی: سوره‌های شمس و بلد در دوازده ترجمۀ معاصر
    مطالعات قرآنی , شماره 2 , سال 14 , تابستان 1402
    قرآن کریم کتابی برای هدایت بشر به زبان عربی است که فهم آن برای کسانی که عرب‌زبان نیستند تنها از طریق ترجمه میسّر است. با این‌که هیچ‌کدام از ترجمه‌های قرآن با اصل عربی آن برابری نمی‌کند و تنها ابزاری برای درک بهتر قرآن است، امّا از آن‌جا که زبان عربی از جمله کامل‌ترین زب چکیده کامل
    قرآن کریم کتابی برای هدایت بشر به زبان عربی است که فهم آن برای کسانی که عرب‌زبان نیستند تنها از طریق ترجمه میسّر است. با این‌که هیچ‌کدام از ترجمه‌های قرآن با اصل عربی آن برابری نمی‌کند و تنها ابزاری برای درک بهتر قرآن است، امّا از آن‌جا که زبان عربی از جمله کامل‌ترین زبان‌ها و شامل دقایق فراوانی است، لذا ترجمۀ قرآن امری خطیر و پیچیده است که اگر مترجم در ظرایف‌های قرآن دقت لازم را نداشته باشد، ترجمۀ او ترجمه‌ای نارسا خواهد بود. این پژوهش درصدد آن است با تکیه بر شیوۀ وصفی تحلیلی، به بررسی نقش و تأثیر ترادف/هم‌معنایی در بروز ناهمسانی‌ها و نسبت آن‌ها در دوازده ترجمه قرآنی بپردازد، که به‌این‌منظور، ترجمۀ دو سورۀ کوتاه شمس و بلد را میان ترجمه‌های معاصر: انصاریان، آیتی، بهرام‌پور، خرم‌دل، خرمشاهی، صادقی‌تهرانی، فولادوند، قرائتی، مجتبوی، معزی، مکارم‌شیرازی، و الهی‌قمشه‌ای بررسی و مقایسه می‌کند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که نسبت شباهت‌ها با تفاوت‌ها در معادل‌یابی واژگان فارسی این ترجمه‌ها تفاوت معناداری دارد، به‌طوری‌که درصد تفاوت‌ها بسیار بالاتر از شباهت‌هاست. بالاترین نسبت تفاوت‌ها میان خرم‌دل و معزی و کمترین تفاوت‌ها بین فولادوند و صادقی‌تهرانی است که شاید به‌ترتیب نشان‌ از کمترین و بالاترین تأثیر و تأثر میان این مترجمان قرآنی داشته باشد و البته تنها ابزار آن‌ها در این ناهمسانی‌سازی‌ها، پدیدۀ ترادف/هم‌معنایی در زبان فارسی است. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - جمالیة الملامح الانزیاحیة فی أشعار عزّالدّین المناصرة علی أساس نظریة جیفری لیتش
    إضاءات نقدية في الأبين العربي والفارسي , شماره 1 , سال 9 , بهار 2020
    إنّ الانزیاح ظاهرة من الظواهر الهامة فی الدارسات الأسلوبیة التی تهتم بلسان النص الأدبی علی أنّه لغة مضادة لما هو معتاد ومن هنا سعی هذا البحث إلی دراسة هذه الظاهرة علی ضوء المنهج الوصفی – التحلیلی، فی شعر عزّالدّین المناصرة الذی رغب فی انتهاک قواعد اللغة العادیة وث چکیده کامل
    إنّ الانزیاح ظاهرة من الظواهر الهامة فی الدارسات الأسلوبیة التی تهتم بلسان النص الأدبی علی أنّه لغة مضادة لما هو معتاد ومن هنا سعی هذا البحث إلی دراسة هذه الظاهرة علی ضوء المنهج الوصفی – التحلیلی، فی شعر عزّالدّین المناصرة الذی رغب فی انتهاک قواعد اللغة العادیة وثار على قیودها. یهدف هذا البحث إلی الکشف عن جمالیات الانزیاح واستجلاء أبعاده لدى هذا الشاعر الذی حفل شعره بهذه التقنیة الفنیة مما تدلّ النتائج علی أنّ الانزیاح الدلالی کان من الملامح الأکثر حضوراً لدیه، حیث قد تمکّن الشاعر من أن یحقّق علاقة بعیدة ملهمة بین الدّال والمدلول من خلال أسلوب المفارقة وتراسل الحواس. أمّا تجلّیات الانزیاح فی المستوی النحوی فتتبدّی فی التقدیم والتأخیر والاعتراض وفی المستوی الإیقاعی کان الحضور المکثّف للمزج بین التفعیلات واستخدام التکرار الصوتی أمّا فی المستوی الکتابی فلجأ الشاعر إلی تفتیت الألفاظ واستخدام السطور المتساقطة والبیاضات المنقّطة. وفی المستوی الأسلوبی، لجأ الشاعر إلی استخدام الألفاظ العامّیة ومیلاد ألفاظ جدیدة بواسطة التصرف فی بنیة الکلمة. إنّ الغرض الجمالی العام لکلّ من هذه التجلیات هو إثارة الدهشة والمفاجأة لدی المتلقّی إلا أنّ الغرض الخاص فهو یختلف باختلاف السّیاق الذی ترد هذه الظاهرة فیه. پرونده مقاله