فهرست مقالات زهرا ابراهیمی


  • مقاله

    1 - مقامات و احوال در مأثورات امام علی(ع) تا سدة پنجم
    پژوهشنامه ادیان , شماره 1 , سال 13 , تابستان 1398
    صوفیه مراحل و کیفیات مدارج سیر و سلوک خود را با عنوان حال و مقام طبقه‌بندی کرده‌اند که نشان‌دهندة موقعیت باطنی سالک و میزان پیشرفت و تعالی اوست. با توجه به جایگاه ارزندة امام علی(ع) در اسلام، متون متقدم تصوف نقل قول‌های فراوانی را از آن حضرت در بر دارند و بسیاری از مفاه چکیده کامل
    صوفیه مراحل و کیفیات مدارج سیر و سلوک خود را با عنوان حال و مقام طبقه‌بندی کرده‌اند که نشان‌دهندة موقعیت باطنی سالک و میزان پیشرفت و تعالی اوست. با توجه به جایگاه ارزندة امام علی(ع) در اسلام، متون متقدم تصوف نقل قول‌های فراوانی را از آن حضرت در بر دارند و بسیاری از مفاهیم عرفانی را که در تصوف مطرح می‌شود، می‌توان در قرآن کریم و تعلیمات و سخنان امام علی(ع) ملاحظه نمود. صوفیان به درستی تشخیص دادند که بعضی فرمایش‌های حضرت مستعد برداشتی عرفانی هستند. عرفا از طریق منابع روایی رسمی و از طریق سنتی شفاهی به مأثورات حضرت دسترسی داشته‌اند. به‌ خصوص مضامینی که از طریق اخیر نقل شده‌اند حتی در متون شیعی هم مستندی نداشته و جزو منابع قابل توجه برای شناخت حضرت هستند. از نظر آماری، مأثورات امام در همة مفاهیم مربوط به مقامات و بیشتر اصطلاحات مربوط به احوالات مورد اتکا بوده‌اند. البته، با توجه به کثرت نظام‌های مطرح توسط صوفیه، در این تحقیق کتاب مرجع اللمع فی التصوف ملاک خواهد بود که می‌تواند سهم حضرت را در تبیین مفاهیم و قابلیت اقتباسات عرفانی از فرمایش‌های حضرت را نشان دهد. پرونده مقاله

  • مقاله

    2 - نوع دوستی از نگاه پولس رسول و امام علی (ع) در روابط اجتماعی
    نامه الهیات , شماره 4 , سال 14 , پاییز 1400
    نوعدوستی در روابط اجتماعی در دو دین اسلام و مسیحیت اهمیت ویژه ای دارد به طوری که از دیدگاه امام علی (ع ) و پولس رسول، دو تن از استوانه های این دو دین، تضعیف آن باعث فروریزی روابط انسانی می گردد. از آنجا که در اسلام و بالاخص در نگاه امام علی مردم اهل و عیال خداوند ند و د چکیده کامل
    نوعدوستی در روابط اجتماعی در دو دین اسلام و مسیحیت اهمیت ویژه ای دارد به طوری که از دیدگاه امام علی (ع ) و پولس رسول، دو تن از استوانه های این دو دین، تضعیف آن باعث فروریزی روابط انسانی می گردد. از آنجا که در اسلام و بالاخص در نگاه امام علی مردم اهل و عیال خداوند ند و در مسیحیت و نگاه پولس رسول، عضوی از بدن مسیح محسوب می شوند، محبت به آنها در واقع محبت به خود خداوند است، توصیه میکند، مسیحیان مهمان نواز باشند، از مریضان و داغدیدگان مراقبت نموده و در برابر کسانى که در احتیاج هستند سخاوتمند باشند. بجاى کار کردن براى رفع احتیاجات و خواسته هاى خود، مى بایست دید به همه مسیحیان داشته و براى سهیم شدن درآمد خود با دیگران حریص مى بودند. از مصادیق نوعدوستی در نگاه امام علی می توان به ایثار، مهربانی، کمک به نیازمندان، مهمان نوازی، و گذشت....اشاره کرد، از نظر امام اصل و جوهره زندگی، ملایمت‌ و همواری نسبت به رنج های مردم است و آرامش نیز از رهگذر دوستی با مردم تحقق می یابد‌. از وصایای امام، توجه به وجدان اخلاقی در روابط با دیگران است، در این خصوص می فرمایند؛ ای پسرم نفس خود را میزان میان خود و دیگران قرار ده .پژوهش حاضر به روش تحلیلی مقایسه ای نشان می دهد، اگر محبت به مردم که نمودار محبت به پروردگار است بر روح آدمی حاکم گردد انسانی خدمتگزار و پرتلاش می‌سازد که هیچ گاه از خدمت به دیگران غفلت نمی ورزد پرونده مقاله

  • مقاله

    3 - کارکردهای اجتماعی طریقة خاکساریه در دوره‌های صفوی و قاجار
    نامه الهیات , شماره 2 , سال 15 , تابستان 1401
    چکیدهطریقة خاکساریه که از دورة صفوی به‌این‌سو در ایران قوت‌گرفت، در این دوره و پس از آن منشاء تحولات اجتماعی بسیاری بود و با نهادهای گوناگون جامعه تعامل داشت. اعضای این طریقة شیعی با مداحی و روضه‌خوانی در ترویج فرهنگ تشیع سهیم بوده و با جنبش‌های برآمده از شیعه(همانند با چکیده کامل
    چکیدهطریقة خاکساریه که از دورة صفوی به‌این‌سو در ایران قوت‌گرفت، در این دوره و پس از آن منشاء تحولات اجتماعی بسیاری بود و با نهادهای گوناگون جامعه تعامل داشت. اعضای این طریقة شیعی با مداحی و روضه‌خوانی در ترویج فرهنگ تشیع سهیم بوده و با جنبش‌های برآمده از شیعه(همانند بابیت) به مخالفت می‌پرداخته‌اند. آنان ضمن ترویج اخلاق مدارا و پرهیز از خشونت در میان مردم، ارتباط بین اقوام ایرانی را قوت بخشیده و مواریث مهم فرهنگی آنان را با ابزاری چون شعر، خط، موسیقی، نقاشی و پرده‌خوانی حفظ و منتقل می‌کردند. آنها با نگارش رسائلی عملی و عرفانی(همانند فتوت‌نامه‌ها)،‌افزون بر فعالیتی ادبی، کوشیدند تا اخلاق عرفانی را در میان اصناف و پیشه‌وران نهادینه ساخته و تصوف را در قالب آنان عرضه دارند. خاکساریه خود را شیعة اثنی‌عشری می‌دانند. آنها در متون خود از ائمة شیعه با احترام یاد کرده و به آنها متوسل می شوند. از این‌رو ایشان را باید در شمار تقویت‌کنندگان سنت توسل دانست، سنتی که اغلب از سوی مخالفان تشیع مورد ایراد بوده‌است. واژگان کلیدی: خاکساریه، تصوف صفوی، تصوف قاجاری، اصناف، اهل فتوت پرونده مقاله