ناهنجاری و ناپایداری اسکان و سکونت اگرچه ریشه‌ای دیرپا در سرزمین ما دارد اما تظاهر آن در اشکال حاشیه‌نشینی، اسکان غیررسمی، کانون‌های خودرو و اسکان غیرقانونی و نامتعارف به عنوان محصول شرایط جدید شهرنشینی در کشور سابقه زیادی ندارد. مقاله حاضر، مبین نحوه انتخاب و اولویت‌بندی وضعیت محلات، و بیان کننده روشی نوین در شناسایی محلات غیررسمی است. در این مقاله، پس از انجام بررسی‌های پایه و مطالعات نظری و تدوین روند و روش شناسایی، پهنه‌بندی‌فقرشهری در ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با تعریف شاخص‌های مرتبط در هر بعد مشخص شد؛ سپس با تلفیق نتایج این مرحله، پهنه‌های فرودست شناسایی، و پس از آن تدقیق مطالعات اجتماعی و فرهنگی، طبیعی و نیز مطالعه نحوه مالکیت و تصرف زمین و ملاحظه ساختار و بافت این پهنه‌ها تدقیق، و حدود 20 محله فرودست تشخیص و محلات اسکان غیررسمی شناسایی و اولویت‌بندی شدند. در نهایت، با امتیازدهی و اولویت‌بندی، سه محله به عنوان محلات هدف به منظور ارائه برنامه توانمندسازی ارائه شد. هدف در انتخاب این محلات، علاوه بر حاد بودن و نیاز به تدوین برنامه برای این محلات، امکان تسری برنامه‌ها به سایر محلات، و بدین منظور، در نظر داشتن تنوع در محلات هدف بوده است. روش‌ها و فنون به کار گرفته شده در این پژوهش، عبارت از روش فرآیند تحلیل سلسله‌مراتبی و روش دلفی در وزن‌دهی و انتخاب معیارها و پس از آن، در اولویت‌دهی گزینه‌ها در مراحل مختلف و همچنین به کارگیری نرم‌افزار GIS و مدل‌های مختلف تحت آن (برای مثال، نرم افزار الحاقی Spatial Analyse و با استفاده از تابع MAP Calculator )، در تحلیل داده‌ها و اطلاعات و روی‌هم‌اندازی لایه‌های مختلف بوده است پرونده مقاله