مقدمه: همواره یکی از عوامل تهدیدکننده سلامت جامعه انسانی، شیوع بیماری‌های واگیردار بوده است. اگرچه با پیشرفت علم پزشکی بسیاری از این خطرات کاهش چشم گیری داشته است اما باز شاهدیم که بیماری ای نظیر کروناویروس، سلامت جوامع را با خطر جدی مواجه می نماید و در این راستا، هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت شیوع بیماری‌های فراگیر به منظور بازنگری در تحلیل وضعیت مذکور، انتخاب شده است.روش پژوهش: این پژوهش، با روش توصیفی - تحلیلی است.یافته ها: برداشت ها از قلمروی قاعده لاضرر و لاضرار در پرتوی برداشت های متفاوت از مفاد آن بسیار متنوع است؛ به گونه ای که کاربرد آن را بسیار دشوار ساخته است. بنابراین به دنبال یافتن یک معیار مشخص پیشنهاد می شود که لاضرر را نفی نفس ضرر و لاضرار را منع ایراد ضرر بواسطه سوءاستفاده از حق تلقی کرده و معیار سوءاستفاده از حق نیز تخطی از رفتار متعارف در نظر گرفته شود.نتیجه گیری: مادامی که وضعیت شیوع بیماری‌های فراگیر وجود دارد، انتقال بیماری به مثابه ایراد ضرر است و بواسطه جریان قاعده لاضرر، انتقال و تسهیل سرایت بیماری ممنوع است و حتی اگر عملی که در وضعیت عادی، در حوزه حقوق اشخاص است، زمینه ساز انتقال بیماری و ایراد ضرر تلقی گردد، در وضعیت شیوع بیماری، رفتاری نامتعارف به شمار آمده و به واسطه بخش دوم قاعده که لاضرار باشد محدود و ممنوع می شود. هم‌چنین با توجه به آنکه در وضعیت مذکور، ضرر فردی در مقابل ضرر جامعه قرار می گیرد و ضرر جامعه اهم است، تعارض ضررها چالشی ایجاد نمی کند. پرونده مقاله

پرواضح است که شیوع بیماری‌های واگیردار، در بسیاری از موارد سبب ایجاد بحران و اضطرار می‌شوند و دولت با توجه به اینکه دارای گسترده‌ترین وظایف و اختیارات در مواجهه با پاندمی است که تخلف از آنها انواع مسئولیت‌های دولت را در پی خواهد داشت. بنابراین هدف این پژوهش، مطالعه و بررسی این دست از وظایف و اختیارات دولت بویژه در پاندمی اخیر کووید 19 انتخاب شده که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، یافته‌ها حاکی از آن است که دولت باتوجه به مبانی فقهی و حقوقی قاعده لاضرر و مسئولیت تأمین سلامت جامعه بنابر میثاق‌های بین-المللی و اصولی از قانون اساسی باید پاسخگوی مدیریت شرایط بحران ناشی از پاندمی باشد و در صورت عدم التزام به انجام وظیفه، انواع مسئولیت دولت را به همراه دارد. همچنین می‌توان به اقدامات پیشگیرانه، اقدامات درمانی و کنترل پاندمی و همچنین اقدامات حمایتی بخصوص برای اقشار آسیب‌پذیر از جمله وظایف دولت تعریف نمود. پرونده مقاله