بررسی و تحلیل کارکردهای گیاهان بومی در ضرب المثلهای رایج استان فارس
محورهای موضوعی : زبان، گویش ها و ادبیات مناطق مرکزی (اصفهان، فارس، تهران، سمنان و غیره))
میثم زارع
1
(
دانشآموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
)
زهرا ریاحی زمین
2
(
استاد بخش زبان و ادبیات فارسی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران.
)
کلید واژه: کارکرد, استان فارس, گیاه, ضربالمثل,
چکیده مقاله :
ضرب المثل ها بخش مهمی از فرهنگ و ادبیات عامه اند و عناصر طبیعی که در زندگی مردم نقش بسزایی دارند، از مهم ترین عناصری هستند که در این شاخه از ادب عامه بازتاب یافته و به صورت های مختلف و با کارکردهای متنوع به کار رفته اند. در این نوشتار، به روش توصیفی- تحلیلی از نوع تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از ابزار گردآوری اطلاعات کتابخانه ای، بازتاب گیاهان بومی و کارکردهای آن در مثل های استان فارس، از زوایای گوناگون بررسی گردیده است. یافته های این پژوهش نشان میدهد که عناصری مانند شکل ظاهری گیاهان، محل رشد و نمو، کاربرد غذایی و دارویی، شکل نوشتاری در مَثَل ها مورد توجه قرار گرفته است تا با استفاده از این ابزارها و مؤلفه ها، مسائلی همچون بی ارزشی، فراموشکردن هویت و گذشته، طفیلیبودن، بی نصیب و بیقسمت بودن، منفعتطلبی، انجام کار سودمند، پرهیز از هم نشین بد و داشتن دانش زیاد به تصویر کشیده شود.
Proverbs are an important part of folklore. They have been mainly generated from people's life. Natural elements, which have a vital role in people's lives, are among the most critical elements that have been widely reflected in proverbs and have been employed in different ways within various topics in this branch of folklore. In this work, an attempt has been made to evaluate the reflection of the plants on the Fars proverbs from different viewpoints using a descriptive-analytical method, qualitative content analysis, and a library-data-collection tool. The results of this research show that elements such as plant shape, location of plants growth, food and medicine applications, and written form in the triangles have been considered to be used as tools for the description of issues such as worthlessness, forgetting identity and the past, being nothing, being impoverished, being greedy, doing useful work, avoiding bad companions and having a lot of knowledge.
_||_