بررسی اثر کاربردی باکتری‌های تثبیت‌کننده نیتروژن و تراکم بوته بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی Anethum graveolens L.

محورهای موضوعی : اکولوژی محیطی

یاشار حبیبی ¹ (کارشناس‌ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران)
محمد تقی درزی ² (دانشیار، گروه زراعت، دانشکده کشاورزی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران)

تاریخ دریافت : 1393/10/26 تاریخ پذیرش : 1394/04/02 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: کارون, تراکم بوته, اسانس, شوید, آزوسپیریلوم, ازتوباکتر, دیل آپیول,

چکیده مقاله :

به منظور مطالعه اثر کاربردی باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن و تراکم بوته بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی شوید (Anethum graveolens L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل دو عاملی با استفاده از عوامل باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن شامل مخلوطی از ازتوباکتر و آزوسپیریلوم (عدم تلقیح، تلقیح با بذر، محلول پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن و تلقیح با بذر + محلول پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن) و تراکم بوته (5/12، 7/16 و 25 بوته در متر مربع) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد رودهن در سال 1389 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان اسانس (5/2 درصد)، عملکرد اسانس (9/67 کیلوگرم در هکتار) و درصد کارون اسانس (34/52 درصد) در تیمار تلقیح با بذر همراه با محلول پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن حاصل گردید. تراکم بوته نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی بجز میزان اسانس بود، به‌طوری‌که بیشترین عملکرد اسانس (6/72 کیلوگرم در هکتار) و درصد دیل آپیول در اسانس (67/9 درصد) در تراکم 25 بوته در مترمربع و نیز بیشترین درصد کارون در اسانس (74/52 درصد) در تراکم 7/16 بوته در متر مربع بدست آمد. طبق نتایج حاصله، تیمار شامل مصرف دو بار باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن و استفاده از تراکم 25 بوته در مترمربع، بهترین نتیجه را داشته است.