بررسی فیتوشیمیایی، آنتی‌اکسیدانی و بهینه‌سازی استخراج مواد موثره میوه گیاه Capparis spinosa L. در منطقه سیستان

محورهای موضوعی : گیاهان دارویی

صدیقه اسمعیل زاده بهابادی ¹ , شهلا نجفی ²

1 - استادیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، ایران
2 - 1دانشیار، گروه زیست‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه زابل، ایران

تاریخ دریافت : 1395/05/18 تاریخ پذیرش : 1395/08/28 تاریخ انتشار : 1395/09/11

کلید واژه: اسانس, تیمول, آنتی‌اکسیدان, ایزوتیوسیانات, کبر (Capparis spinosa L.),

چکیده مقاله :

گیاه کبر با نام علمی Capparis spinosa L. در طب سنتی منطقه سیستان برای درمان امراض مربوط به کبد، طحال، رفع کم خونی و ضعف بدن مورد استفاده قرار می‌گیرد. هدف از این مطالعه بررسی ترکیبات شیمیایی اسانس و بهینه‌سازی استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی گیاه کبر می‌باشد. میوه گیاه کبر در تابستان 1393 از روستای نیک‌ محمد شهرستان هیرمند (استان سیستان و بلوچستان) جمع آوری گردید. اسانس به روش تقطیر با آب استخراج گردید و با کروماتوگرافی گازی و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آنالیز اسانس نشان داد 33 ترکیب در اسانس شناسایی شد. ترکیبات اصلی تشکیل دهنده اسانس میوه شامل تیمول (1/24 درصد) و ایزوتیوسیانات (2/29 درصد) بودند. شرایط استخراج شامل حلال، زمان، دما و توان دستگاه بود. عصاره میوه گیاه کبر با استفاده از حلال‌های مختلف (اتانول، متانول و آب) و با روش مایکروویو استخراج و سپس ظرفیت آنتی اکسیدانی عصاره گیاه توسط روش DPPH بررسی شد. عصاره اتانولی با شرایط توان 300 وات، زمان 15 دقیقه و درجه حرارت 85 درجه سانتی‌گراد یک تیمار بهینه برای استخراج ترکیبات آنتی‌اکسیدانی عصاره بود. نتایج به‌دست آمده نشان می‌دهد که عصاره میوه گیاه کبر به‌عنوان یک منبع بالقوه از آنتی‌اکسیدان‌های طبیعی در درمان بیماری‌ها مدنظر است

چکیده انگلیسی:

Capparis spinosa L. has been used in traditional medicine of Sistan region to treatment of liver, spleen, anemia and weakness of body diseases. The aim of this study was to investigate the chemical composition of essential oils and optimization of antioxidant activity of Capparis spinosa L. The fruits were harvested from Nik Mohammad, Hirmand region (Sistan and Balouchestan Province) in summer 2014. The essential oil was obtained by hydro-distillation and analyzed by GC and GC-MS. The fruit extract was obtained through microwave method with three solvents (ethanol, methanol and water), extraction times, temperatures and powers of microwave. Then antioxidant capacity was studied by 2, 2'-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) radical scavenging method. Essential oils analysis were showed that there were 33 compounds in fruit oil. Thymol (24%) and isothiocyanates (29%) were the most abundant of oil constituents. According to the results, the ethanol extract which obtained by microwave power 300 W, 15 min and temperature 85ºC was optimized treatment for  height antioxidant activity. The conclusions were showed that the Capparis fruit extract can be used as the potential source of natural antioxidant to diseases treatment.  

منابع و مأخذ:

1. Afsharypuor, S., Jeiran, K. and Arefian Jazy, A. 1998. First investigation of the flovour profiles of theleafs, ripe fruit and root of Capparis spinosa Var. mucronifolia from Iran. Pharmaceutica Acta Helvetiae, 72 (5): 307-09.


2. Beejmohun, V., Fliniaux, O., Grand, E., Lamblin, F., Bensaddek, L., Christen, P., Kovvensky, J., Fliniaux, M. and Mensnard F. 2007. Microwave-assisted Extraction of the Main Phenolic Compounds in Flaxseed. Photochemistry Analysis, 18: 275–82.


3. Chemat, F. and Cravotto, G. 2013. Microwave-assisted extraction for bioactive compound. Springer: New York, 229 p.


4. Chen, S.S .and Spiro, M. 1995. Kinetics of microwave extraction of rosemary leaves in hexane, ethanol and a hexane ⁺ ethanol mixture. Flavour and Fragrance Journal, 10: 101-12.


5.  Hamed, A.R.,  Abdel-Shafeek, K.A., Abdel-Azim, N.S., Ismail, S.I. and Hammouda, F.M. 2007. Chemical investigation of some capparis species growing in Egypt and their antioxidant activity. Evidence-BasedComplementaryandAlternative Medicine,4: 25–28.


6. Hayat, Kh. (2010). Effect of microwave treatment on phenolic content and antioxidant activity of Citrus mandarin pomace. Food Chemistry, 123:423-429.


7. Iranmanesh, M., Najafi, Sh., Yousefi, M. 2010. Ethnobotany study of medicinal plants in Sistan region. Journal of Herbal Drugs, 2: 61-68.


8.  Fattahi, M., Rahimi, R. 2016. Optimization of extraction parameters of phenolic antioxidants from leaves of capparis spinose using response surface methodology. Pharmacology and Toxicology, 9(8): 2321–2334.


9. Kamran- khan, M., Abert-Vian, M., Fabiano-Tixier, A., Dangles, O. and Chemat, F. 2010. Ultrasound-assisted extraction of polyphenols (Flavanone glycosides) from orange (Citrus sinensis L.) peel. Food Chemistry,119: 851-58.   


10. Keshavarzi, F. (2002). Free radicals and antioxidants. Aeij Press, 67pp.                  


11. Kulisic-Bilusic, T., Schmoller, I., Siracusa, L. and Ruberto, G. 2012. The anticarcinogenic potential of essential oil and aqueous infusion from caper (Capparis spinosa L.). Food Chemistry, 132 (1): 261–267.


12. , Rico, A., Rivero, M., A. and Tangil, D.M. 2011. The effects of solvents on the phenolic contents and antioxidant activity of Stypocaulon scoparium algae extracts. Food Chemistry, 125: 1104-09.


13. Mishra, S.N, Toma,P.C. and Lakra, N. 2007. Medicinal and food valueof Capparis. Indian Journal of Traditional Knowledge, 6(1): 230-238.


14. Muhaidat, R., Al-Qudah, M., Al-Shayeb, A., Jacob J. and Hussein E. 2013. Chemical profile and antibacterial activity of essential oils and extract fractions of Capparis ovata Desf. var. palaestina and Capparis spinosa L. var. aravensis. International Journal of Integrative Biology, 14 (1): 39-47.


15. Najafi, Sh. 2012. Medicinal plants. University of Zabol Publication, Marandiz, Mahhad, 197 p.


16. Nguyen, V.N., Vuong, Q.V., Bowyer, M.C. and Van Altena, I.A. 2016. Microwave-assisted extraction for saponins and antioxidant capacity from Xao Tam Phan (Paramignya trimera) root. Journal of Food Processing and Preservation, DOI: 10.1111/jfpp.12851.


17. Pan, Y., Wang, H., Ji, X., Wang, K. and Liu, P. 2011. Antioxidant activity of microwave-assistedextract of Buddleia officinalis and its major active component. Food Chemistry,121: 497- 502.


18. Prior, R.L. and Co, G. 2000. Antioxidant phytochemicals in fruits and vegetable diet and health implications. Horticultural Science, 35: 582-88.


19. Rehman, S.U., Choe, K. and Yoo, H.H. 2016. Review on a traditional herbal medicine, Eurycoma longifolia Jack (Tongkat Ali): Its Traditional uses chemistry, evidence - based pharmacology and toxicology. Molecules, 21 (331): 1-31.


20. Rusak, G., Komes, D., Likic, S., Horzicb, D. and Kovac, M. 2008. Phenolic content and antioxidative capacity of green and white tea extracts depending on extraction conditions and the solvent used. Food Chemistry, 110: 852-58.


21. Sanchooli, M., Bagheri, R., Jaberi, Sh., Mohammadi, S. and Khedangi, Z. 2012. Comaring the essential oil composision of root, leave and fruit of Capparis spinosa in field and habitat. Plant and Ecosystem, 8: 27-40. 


22. Spigno, G. and Faveri, D.M. 2009. Microwave-assisted extraction of tea phenols: A phenomenological study. Journal of food engineering, 93: 210-17.


23. Tlili, N., Elfalleh, W., Saadaoui, E., Khaldi, A., Trike, S. and Nasri, N. 2011. The Caper (Capparis L.): Ethnopharmacology, phytochemical and pharmacological properties. Fitoterapia, 82 (2): 93-101.


24. Yamaguchi, T., Takamura, H., Matoba, T. and Terao, J. 1998. HPLC method for evaluation of the free radical-scavenging activity of Foods by using 1, 1-diphenyl-2- picrylhydrazyl. Bioscience Biotechnology and Biochemistry Journal, 62: 1201-04.