نقدی بر کتاب «لیلی و مجنون قاسمی گنابادی» به تصحیح دکتر زهرا اختیاری

محورهای موضوعی : زبان و ادبیات فارسی

اکبر حیدریان ¹ (دانشگاه فردوسی مشهد. دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی. گروه زبان و ادبیات فارسی)
داوود نقی شیخی ² (دانشگاه فردوسی مشهد. گروه زبان و ادبیات فارسی)

تاریخ دریافت : 1396/06/06 تاریخ پذیرش : 1396/11/16 تاریخ انتشار : 1397/05/01

کلید واژه: نقد, لیلی و مجنون, تصحیح, شرح, قاسمی گنابادی,

چکیده مقاله :

لیلی و مجنون یکی از مهم‌ترین مثنوی‌های قاسمی گنابادی است که نظیره‌ای نسبتاً خوب برای لیلی و مجنون نظامی گنجوی قلمداد می‌شود. این مثنوی برای اوّلین بار توسط دکتر زهرا اختیاری تصحیح شد. کتاب حاضر که انتشارات آهنگ قلم آن را منتشر کرده است؛ همراه با اغلاط زیادی است که در نوشتۀ حاضر به پاره‌ای از آن‌ها اشاره می‌شود. در این نوشتار، فقط به نقد مقدمۀ و تعلیقات کتاب پرداخته‌ایم و بحث درمورد متن تصحیح شده را به دلیل مشکلات مستوفای آن به فرصتی دیگر موکول کرده‌ایم. اشتباهات متعدد مصحح، اشکالات ویرایشی گوناگون، اغلاط چاپی فراوان، تعلیقات و توضیحات نا‌کافی و گاهی غلط و توضیحات غلط درج شده در مقدمه نشان‌گر نا‌استواری و تسامح در این ویراست و ضرورت چاپ دوبارۀ این اثر به شیوه‌ای محققانه و مدققانه است. x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x x

منابع و مأخذ:

1. باباطاهر (1378)، دیوان، به اهتمام سیّد ضیاءالدّین تنکابنی، تهران: طبع کتاب.

2. بخاری، عمعق (1339)، دیوان عمعق بخاری، تصحیح سعید نفیسی، تهران: کتاب­فروشی فروغی.

3. تاریخ سیستان (1352)، تصحیح ملک­الشعرا بهار، تهران: اداره کل نگارش وزارت فرهنگ و هنر، چاپ دوم.

4. جمال الدین انجو، حسین بن حسن (1351)، فرهنگ جهانگیری، تصحیح رحیم عفیفی، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.

5. خاقانی شروانی، افضل­الدّین بدیل (1388)، دیوان خاقانی شروانی، تصحیح سیّد ضیاءالدّین سجّادی، تهران: زوار، چاپ نهم.

6. خرگوشی، ابوسعد (1385)، شرف­النبی، ترجمۀ نجم‏الدین راوندی، تصحیح محمّد روشن، قم: سلسله.

7. دهخدا، علی­اکبر (1377)، لغت­نامه، تهران: دانشگاه تهران.

8. زمخشری، محمود ­بن عمر (1374)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، جلد 2، قم: مکتبه الاعلام اسلامی.

9. شریف لاهیجی، محمد بن علی (1373)، تفسیر شریف لاهیجی، تهران: دفتر نشر داد.

10. شمیسا، سیروس (1377)، فرهنگ اشارات، تهران: فردوس، چاپ اول.

11. صفری آق­قلعه، علی (1389)، نسخه شناخت، تهران: میراث مکتوب، چاپ اول.

12. فخر­الدّین اسعد گرگانی (1349)، ویس و رامین، تصحیح ماگالی تودوا و الکساندر گواخاریا، تهران: بنیاد ملّی فرهنگ ایران.

13. فرغانی، سیف­الدّین محمّد (1364)، دیوان، تصحیح ذبیح­الله صفا، تهران: فردوسی، چاپ دوم.

14. فشارکی، محمّد (1379)، نقد بدیع، تهران: سمت.

15. فیروزنیا، علی‌اصغر (1391)، «یک نقل قول اشتباه در لغت­نامۀ دهخدا»، مجلۀ حافظ، شمارۀ 92، ص 88.

16. قاسمی گنابادی، محمّد قاسم (1393)، لیلی و مجنون، تصحیح و توضیح زهرا اختیاری، مشهد: آهنگ قلم، چاپ اول.

17. کوپا، فاطمه (1392)، «لغت­نامۀ دهخدا و دو اشتباه در مورد خواجه حسین ثنایی مشهدی»، مجلۀ بهار ادب، شمارۀ 1، پی در پی 19، صص 319-330.

18. مرتضایی، سیّد جواد (1386)، «نقد و تحلیل و بررسی تناسب در سیر تاریخی و روند دگرگونی­ها»، مجلۀ دانشکدۀ ادبیّات دانشگاه اصفهان، شمارۀ 49، صص 107-121.

19. ------------- (1392)، «تصویرگری با شکل حروف و واژگان، مختصه­ای سبکی در قصاید خاقانی»، بهار ادب، شمارۀ 3، پی در پی 21، صص 435-451.

20. ناصر خسرو (1393)، دیوان ناصر خسرو، تصحیح مهدی محقق و مجتبی مینوی، تهران: دانشگاه تهران، چاپ نهم.

21. نصرالله منشی، ابوالمعالی (1383)، کلیله و دمنه، تصحیح و توضیح مجتبی مینوی، تهران: امیرکبیر، چاپ بیست و ششم.

22. نظامی گنجوی، الیاس­بن یوسف (1363)، لیلی و مجنون، تصحیح و توضیح بهروز ثروتیان، تهران: توس.

23. --------------------- (1377)، خسرو و شیرین، تصحیح و توضیح برات زنجانی، تهران: دانشگاه تهران.

24. همایی، جلال­الدّین (1363)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: توس.