انطباق‌پذیری راهبرد توسعه شهری در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران (نمونه مورد مطالعه: شهر شاهرود)

محورهای موضوعی : هیدرولوژی

فاطمه جهانی شکیب ¹ ( دانشگاه گرگان )
سیده آل محمد ² ( )
اسماعیل صالحی ³ ( دانشگاه تهران )

تاریخ دریافت : 1392/05/18 تاریخ پذیرش : 1393/01/21 تاریخ انتشار : 1393/03/01

کلید واژه: شهر, طرح جامع, راهبرد توسعه شهری(CDS), فرآیند برنامه‌ریزی, برنامه‌ریزی راهبردی,

چکیده مقاله :

برنامه‌ریزی و مدیریت بخشی و عدم هماهنگی طرح‌های شهری با برنامه‌های عمرانی، ایجاد طرح‌ها‌ در فضای آرمانی و دور از واقعیت، بی‌توجهی به شرایط خاص و عملکرد غالب هر شهر و نبود پایش مدون از مسائل نظام برنامه‌ریزی شهری کنونی‌ ایران می‌باشند. این مسائل نتیجه‌ی نگاه بالا به پایین است که به عنوان رویکرد غالب در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران منجر به تهیه طرح‌ها برای شهروندان و نه با شهروندان می‌شود. تجربه راه‌های گوناگون مشارکت مردم در برنامه‌ریزی شهری به دلیل رویکردهای بالا به پایین، نافرجام مانده است. هدف این مطالعه، امکان‌سنجی و بسترسازی راهبرد توسعه شهری با وجود طرح‌های دیگر در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران می‌باشد. در این راستا با مقایسه‌های تطبیقی- تحلیلی اسناد راهبرد توسعه شهری با طرح جامع و فرآیند برنامه‌ریزی شهری، مزایای راهبرد توسعه شهر نسبت به طرح جامع بررسی شده و چگونگی جبران کاستی‌ها و ناکارآمدی‌های طرح جامع و ارتباط طرح جامع با راهبرد توسعه شهری مشخص شده است. مناسب‌ترین جایگاه و مختصات سازمانی راهبرد توسعه شهری در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران تبیین شد. در تهیه و اجرای راهبرد توسعه شهری باید جنبه‌های پایداری در تعاریف پیمان‌نامه‌ی شهرها و بانک جهانی و همچنین پایبندی به توسعه‌ی پایدار در نظر گرفته شود، بنابراین، پیرامون این موارد بررسی‌هایی انجام شد. در نهایت مشخص شد راهبرد توسعه شهری می‌تواند به عنوان سند بالادست طرح جامع هر شهری تلقی شود. شهرداری‌ها متولی و مجری راهبرد توسعه شهر و وزارت راه و شهرسازی می‌تواند ناظر بر عملکرد شهرداری‌ها باشد.