مقایسه روش تدریس فعال و سنتی در پیشرفت درس علوم و میزان خلاقیت دانش آموزان سوم راهنمایی شهرستان کرج در سال تحصیلی 87-1386

محورهای موضوعی : روانشناسی تربیتی

اسداله خدیوی ¹ ( استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز )
فریبا ملک محمدی ² ( . دانش آموخته دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز )

تاریخ دریافت : 1395/01/29 تاریخ پذیرش : 1395/01/29 تاریخ انتشار : 1387/06/01

کلید واژه: تدریس فعال- تدریس سنتی- پیشرفت تحصیلی- خلاقیت,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با هدف مقایسه روش های تدریس فعال و سنتی تدریس در پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان پایه سوم راهنمایی شهرستان کرج در سال تحصیلی 87-86 13انجام گرفته است.تحقیق حاضر از نظر روش از نوع پس رویدادی (علی مقایسه ای) است.ابزار جمع آوری اطلاعات مشاهده نمرات مستمر و نمرات پایان ترم درس علوم تجربی،چک لیست مشاهده روش تدریس معلم و پرسشنامه استاندارد خلاقیت بوده است.بدین منظور پس از تعیین نوع روش تدریس معلمان (فعال و سنتی )12 کلاس که از لحاظ جمعیت شناختی مشابهت داشتند به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای به عنوان نمونه تحقیق ( 6 کلاس فعال،6 کلاس سنتی) انتخاب شدند در این تحقیق از آزمون t مستقل ، همبستگی پیرسون و همبستگی دو رشته ای نقطه ای برای تجزیه و تحلیل یافته ها استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان دادکه: 1-بین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در دو روش فعال و سنتی تفاوت معنی داری وجود دارد . 2-بین خلاقیت دانش آموزان در دو روش فعال و سنتی تفاوت معنی داری وجود دارد. 3- بین پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد . 4- بین روش تدریس با پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان رابطه وجود دارد .

چکیده انگلیسی:

     The main purpose of this study is to compare active and traditional teaching methods among the third grader guidance school students in karaj. The methodology was retrospective(causal comparative) research. The method of collecting data was observing term grades, final grades in science course, checklist of the teachers teaching method and abedis test of creativity. The sample size, using random cluster sampling was 12 classes (6 active, 6 traditional). The data were analyzed using independent(t-test), pearson correlation and point biserial correlation. The results showed the significant difference between The students achievement in both(active,and traditional) method. There is significant difference between the studentse creativity in both method. There is significant difference between students creativity and achievement. There significant difference between the method of teaching and students achievement and creativity.

منابع و مأخذ:

-آرمند ، محمد ،( 1374 )، روش های تدریس فعال و نقش و اهمیت آن ها در آموزش و پرورش .

مجله رشد فناوری آموزشی ، شماره 1 .

    -آقازاده ، محرم، شعبانی ، حسن ، ( 1385 ) ، راهنمای روش های نوین تدریس ، تهران : انتشارات آییژ.

    - اسماعیلی ، محمد، ( 1381 )، بررسی تاثیر تدریس فعال ( همیاری ) در وضعیت تحصیلی و تربیتی دانش آموزان  دوره ابتدایی استان اردبیل ؛ پایان نامه کارشناسی  ارشد.

    - احمد نیا ،هادی، (1380 ) ، بررسی میزان گرایش معلمان به شیوه های فعالتدریس درمنطقه انگوران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد.

    - اسبورن ، الکس اس،( 1371 ) ، پرورش استعداد همگانی ابداع  و خلاقیت، ترجمه حسن قاسم زاده ،تهران : انتشارات نیلوفر .

    - بروس جویس ، مارشاویل ، امیلی کالهون ، ( 1384 ) ، الگوهای تدریس 2004،  ترجمه  محمدرضا بهرنگی ،  تهران : انتشارات کمال تربیت .

   - بهروزی ، ناصر، ( 1375 ) ، بررسی رابطه  بین  ویژگی های شخصیتی با خلاقیت  و

خلاقیت  با پیشرفت تحصیلی در دانشجو معلمان مرد مرکز آموزش عالی ضمن خدمت اهواز ؛ پایان نامهکارشناسی ارشد .

   - بیابان گرد ، قدرت الله ، ( 1385 ) ،ویژگی های آموزش  اثربخش ، نشریه ماهانهآموزشی –تربیتی پیوند،شماره 319 ، ص 37 .

   - بیات ، یحیی . ( 1380 ) ، بررسی عوامل درون  مدرسه ای موثر بر خلاقیت  دانش آموزان پنجم ابتدایی شهرستان زنجان ؛ پایان نامه کارشناسی ارشد.

    - پاکدل ، لطیف ،( 1382 ) ، مقایسه  اثر بخشی روش تدریس فعال و سنتی  بر پیشرفت تحصیلی  دانش آموزان مقطع راهنمایی آموزش و پرورش فریدن در سال تحصیلی 82- 1381پایان نامهکارشناسی ارشد .

   - تابان ، طرفه ، ( 1375 ) ، بررسی رابطه  بین روش تدریس فعال و پیشرفت  درس دانش آموزان  سال چهارم ابتدایی در درس ریاضی شهرستان اراک .

   - چهرزادی ، کورش ، ( 1376 ) ، مقایسهالگوی تدریس کاوشگری ، بدیعه پردازی و سخنرانی برعملکرد تحصیلی دانش آموزان .

   - حامدی خواه ، فضلعلی، ( 1377 ) ، بررسی میزان استفاده معلمان از روش های تدریسفعال ومقایسه نتایج عملکرد آموزشی آنان در تدریس علوم تجربی دوره ابتداییشهرستان اراک، شورای تحقیقات اداره کل آموزش و پرورش اراک .

    - حسینی نسب ، سید داوود و علی اقدم ، اصغر ،( 1375 )، فرهنگ تعلیم و تربیت . تبریز : نشر فروز .

   - حقیقت ، شهربانو ، ( 1378 ) ، بررسی ویژگی های شخصیتی دانش آموزان خلاقوتعیین رابطه میان خلاقیت و پیشرفت تحصیلی ، طبقه اجتماعی ، جنسیت درگروهی از دانش آموزان سال سوم راهنمایی شهر تهران ؛ پایان نامه کارشناسی ارشد .

   - خسروجردی ، زهرا، خلاقیت و روش های تدریس ، سایت اشتغال؛ [on- line]

http://www.eshteghel.ir/publications/?OID=323&PID=23

    - رجبی ، فهیمه ، ( 1385 )، مقایسه هوش عاطفی دانش آموزان با توجه به شیوه های تدریس فعال و غیرفعال معلمین در پایه تحصیلی پنجم ابتدایی شهر آباده ؛پا یان نامه کارشناسی ارشد.

    - سایت تخصصی آموزش، ( 1387 ) ، رویکرد نوین آموزش علوم . [ on-line]

http://www.oloom.ir/index.php?id=50

    - شعبانی ، حسن ، ( 1382 ) ، مهارتهای آموزش (روشها و فنون تدریس ) ، تهران : سازمان تدوین ومطالعه کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت).

    - شعبانی ،حسن ،(1378 )، تاثیر روش حل مساله به صورت کار گروهی بر روی تفکر انتقادی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی شهر تهران؛ پایان نامه کارشناسی ارشد .

    - صفوی ، امان اله ، ( 1382 )،کلیات روش ها و فنون تدریس . تهران : انتشارات معاصر .

    - طارمسری ، مریم ، ( 1376 ) ، بررسی رابطه خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مقطع راهنمایی ناحیه یک رشت ؛ پایان نامه کارشناسی ارشد .

    - عابدی ، جمال ، ( 1372 ) ، خلاقیت و شیوه های نو در اندازه گیری آن،پژوهش هایروانشناختی ، دوره 2 ، شماره یک .

    - عباس نژاد ، فرزاد ،(1386 )،تاثیر راهبردهای فراشناختی بر روی پیشرفت تحصیلی و خلاقیت دانش آموزان پسر دوره راهنمایی شهرستان تنکابن؛ پایان نامه کارشناسی ارشد.

    - غنی فر ، محمد ، ( 1372 ) ، بررسی نظرات معلمان مقطع ابتدایی شهرستان بیرجند درباه ی سودمندی  روش های فعال و غیر فعال آموزشی .

    - کاتبی ، رقیه ،( 1383 ) ، بررسی رابطه  میان  خلاقیت و پیشرفت تحصیلی دانشپژوهان دوره پیش دانشگاهی شهرتهران ؛ پایان نامه کارشناسی ارشد.

   - کفایت ، محمد ، ( 1373 ) ، بررسی ارتباط شیوه ها و نگرش های فرزند پروری با خلاقیت و رابطه متغیر اخیر با هوش ، پیشرفت تحصیلی و رفتار پیشرفت گرای دانش آموزان سال اول دبیرستان های اهواز ؛  پایان نامه کارشناسی ارشد .

    - کیوان فر ، محمد رضا و دکترنصر اصفهانی ، احمدرضا ، ( 1386 ) ، بررسی میزان تاثیر استفاده از روش های فعال تدریس در میزان موفقیت دانش آموزان پایه چهارم ابتدایی در درس علوم تجربی؛ فصل نامه آموزه ، شماره 17 .

   - معرفت نیا ، قربان ،( 1384 )، تاثیر روش های فعال و سنتی بر نوع یادگیری و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان پایه دوم هنرستان در درس مبانی  برق با  تاکید بر بازده های یادگیری گانیه در شهرستان ارومیه درسال تحصیلی84- 1383 ؛ پایان نامه کارشناسی ارشد.

   - ملکی ، حسن ، ( 1382 ) ، مهارت های  اساسی تدریس . زنجان : انتشارات نیکان کتاب .

 _Dale, edgar . ( 1960 ) . Why use active learning . [on-line] available

Learning /why useal.htm.    Http://www.acu.edu/ete/active

_Diaz ,c (2001) . Multicultural education in the 21 st century,  boston :

Allyn & bacon.

 _felder. R ., felder , g., and dietz , e.j. ( 1998 ) . A longitudinal study of

Engineering student performance and retention v s .

 _Comparisons with traditionally taught student . Journal of

Engineering education , 469 – 480 .

_ Gauvain, m (2001). The social context of cogntive  development ,

New york : gilford.

_lefrancois, r , guy . (1991 ) . Pschology for teaching . Calfornia ,

Wadas worth , inc .

_ Mednic , s . A. ( 1962 ) . The associative basis of the creative process .

Psychological reviw .

_ Russel l , p . ( 2003 ) . Student learning of criterion 3 (a)-(k) outcomes

With short instructional modules and the  relationship to

Blooms taxonomy . Journal of  enrineering  education.

_ Silberman , mel.(1996) . Active learning : 101 strategies to teach any

Subject  massachusetts : simon and schuster.

_ Torrance . E . P . ( 1965 ) . G: fted children in the creative portential .

Minneapolis : univercity of minuesota .