تاثیر ترکیب پروبیوتیک، آنزیم لاکتاز و آنتی‌بادی‌های اختصاصی بر فاکتورهای رشد و هیستومورفولوژی روده باریک در جوجه‌های گوشتی

محورهای موضوعی : آسیب شناسی درمانگاهی دامپزشکی

میرحامد سروقد ¹ , افشین ذاکری ²

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد تغدیه دام وطیور، گروه علوم دامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2 - استادیار گروه علوم دامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1396/01/16 تاریخ پذیرش : 1396/04/20 تاریخ انتشار : 1397/02/01

کلید واژه: جوجه‌های گوشتی, پروبیوتیک, فاکتورهای رشد, روده باریک, آنزیم لاکتاز,

چکیده مقاله :

بهبود پاسخ سیستم ایمنی همراه با افزایش کارآیی و بهبود فاکتورهای رشد از مهم ترین اهداف صنعت مدرن پرورش طیور می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه، بررسی اثر ترکیب پروبیوتیک، آنزیم لاکتاز و آنتی‌بادی اختصاصی بر بهبود هیستومورفولوژی روده باریک و بهبود فاکتورهای رشد در جوجه‌های گوشتی بود. بدین منظور، 96 قطعه جوجه گوشتی نژاد راس 308 در قالب دو گروه 48تایی شامل 4 تکرار 12 قطعه‌ای در هر گروه در نظر گرفته شد. در گروه آزمایش به ازای 48 قطعه جوجه، روزانه 2 گرم از ترکیب مورد مطالعه به صورت محلول در آب به مدت 42 روز استفاده شد. اندازه‌گیری فاکتورهای رشد به صورت هفتگی با توزین تمام جوجه‌ها انجام گردید. جهت مطالعه شاخص‌های هیستومورفولوژیکی، از هر تکرار دو قطعه جوجه انتخاب و بعد از برداشت کل روده باریک، نمونه‌ها به آزمایشگاه بافت‌شناسی ارسال گردید. در تحلیل آماری نتایج به دست آمده، اختلاف در فاکتورهای رشد جوجه ها در هفته‌های سوم تا ششم معنی دار بود (01/0>p). تفاوت عمق کریپت‌های روده باریک و نیز اختلاف ارتفاع پرزها، ضخامت لایه عضلانی روده، ضخامت لایه مخاطی و تعداد سلول‌های جامی شکل در هر یک از قسمت‌های روده بین دو گروه مورد آزمایش معنی‌دار بود (01/0>p). نتایج به دست آمده نشان داد که ترکیب (پروبیوتیک، آنزیم لاکتاز و آنتی‌بادی‌های اختصاصی) باعث بهبود هیستوموروفولوژی روده و در نهایت باعث افزایش بهره‌وری از مواد غذایی و بهبود فاکتورهای رشد می‌گردد. لذا به نظر می رسد که استفاده از این محصول می‌تواند باعث بهبود استاندارد‌های رشد در صنعت مرغداری گردد.

چکیده انگلیسی:

Improvement of the immune system response along with increase in performance and growth factors are important goals of the modern poultry industry. The aim of this study was to determine the effect of combination of probiotic, lactase enzyme and special antibodies on improving the small intestinal histomorphology and growth factors in broiler chickens. For this purpose, 96 broilers (Ross 308) were distributed randomly into two groups of 48 with 4 replicates of 12 chicks. In the experimental group, two grams of the test compound was used in water for 42 days. All birds were weighed at the end of each week in order to investigate their growth factors. For histomorphological characterization, two broilers from each replicate were selected and the entire small intestine was removed and sent to the histology lab. The results indicated a significant difference in growth factors between the two groups from the third to the sixth week (p<0.01). Crypt depth, villi height, thickness of muscular and mucosal layers  and the number of goblet cells in different parts of the intestine was significantly different between the two groups (p<0.01). The results showed that this compound can improve intestinal histomorphology and increase nutrient absorption and efficiency of food and improve growth factors therefore it seems that its use can improve the standard of growth in the poultry industry.

منابع و مأخذ:

• Aliakbarpour, H., Karimi Tarshizy, M., Rezaeian, M., Kelarikelaei, K. and Dozori, R. (2015). Effect of probiotics in broiler diets on growth, immune system organs and small intestinal morphology in the first week of age. Journal of Veterinary Research, 60(3): 92-98. [In Persian]


• Chichlowski, M.J., Croom, B.W., Mc Bride, L., Danile, G.D. and Kaci, D.C. (2007).  Direct fed microbial primalc and sally nomay cine modulate whole body and intestinal oxygen consumption and intestinal mucosal cytokine production in the broiler chick. Poultry Science, 86(2): 1100-1106.


• Jafari Ahangari, Y., Parizadian Kavan, B. and Hoseini Zadeh, M. (2010). Effect of probiotics on performance and safety parameters of broiler chickens. Journal of Research in Livestock Production, 8(2): 3-8. [In Persian]


• Kabir, M.L., Rahman, M.B., Rahman, M.M. and Ahmed, S.U. (2004). The dynamics of probiotics on growth performance and immune response in broilers. Poultry Science, 3(4): 361-364.


• Karimi, K. and Rahimi, Sh. (2003). Effect of different levels of Probiotics on performance of broiler chickens. Journal of Research and Development in Cattle Breeding and Aquaculture, 60(2): 19-24. [In Persian] 


• Khaksefifi, A. and Ghoorchi, T. (2006). Effect of probiotic on performance and immune competence in broiler chicks. Poultry Science, 43(3): 296-300.


• Laudadio, V., Passantino, L., perillo, A., Lopresti, G. and Passantino, A. (2011). Productive performance and histological features of intestinal mucosa of broiler chickens fed different dietary protein levels. Poultry Science, 91(1): 265-270.


• Mir Babaei Langerodi, N., Mohammadi, M. and Rostaei Ali Mehr, M. (2012). Effect of Probiotic protexin and formic acid on performance of broiler chickens. Journal of Research in Livestock Production, 38(4): 380-386. [In Persian]


• Mortazavian, A. and Sohrab Vandi, S. (2006). Probiotics and Probiotic Food Products. Iran: Tehran, Ata Publication, pp: 20-76. [In Persian]


• Sucio, I., Miclea, I. and Lonzone, T.D. (1990). Effect of replacing part of the protein in the diet with urea, in the present of volcanic tuff zeolite, on the performance of broiler chickens.  Buletinul Institutului Agronomic, 44(2): 33-18.


• Teshfam, M., Rahimi, S.H. and Karimi, K. (2005). Effect of probiotics on intestinal mucosal morphology of broiler chickens. Journal of Veterinary Research, 24(2): 18-23. [In Persian]

Zakia, A., Mahmed, M., Zahraa, H. and Ghamdi, E.L. (2008). Multiple environmental stresses and broiler internal organs somatic indices under controlled environment. International Journal of Poultry Science, 7(4): 1089-1094.