مطالعه اثر پودر کرفس کوهی بر برخی از ویژگی‌های میکروبی و حسی پنیر محلی بروجرد

محورهای موضوعی : علوم و صنایع غذایی

صدریه صامتی ¹ , وجیهه فدائی نوغانی ²

1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم و صنایع غذایی، واحد ورامین – پیشوا، دانشگاه آزاد اسلامی، ورامین، ایران
2 - گروه علوم و صنایع غذایی، واحد شهر قدس، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1393/12/26 تاریخ پذیرش : 1394/09/11 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: کلی‌فرم, کرفس کوهی, پنیر محلی بروجرد, کپک و مخمر, پذیرش کلی,

چکیده مقاله :

امروزه، استفاده از ترکیبات ضدمیکروبی طبیعی از جمله پودرها و عصاره‌های گیاهی نقش مهمی در نگه‌داری مواد غذائی دارند؛ لذا در این پژوهش، اثرات ضدمیکروبی پودر گیاه کرفس کوهی در سطوح 1/0، 2/0 و 3/0 درصد بر جلوگیری از رشد کلی فرم و کپک و مخمر و هم‌چنین، بر پذیرش کلی، pH و اسیدیته نمونه‌های پنیر محلی بروجرد طی نگه‌داری در سرما مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، شیر خام گوسفند تا دمای C°37-35 گرم شد؛ و مایه پنیر قارچی به میزان 06/0% به آن اضافه گردید. پودر کرفس کوهی، پس از بلنچ شدن با بخار، همراه با مایه پنیر قارچی به شیر افزوده شد. پس از تشکیل لخته به مدت یک ساعت در دمای اتاق، دلمه‌ها داخل پارچه تمیز برای آبگیری ریخته شدند. پس از گذشت 12 ساعت، دلمه‌ها برش زده شدند و به آب نمک 12% انتقال یافتند؛ و در دمای C°4 طی 60 روز نگه‌داری شدند. یافته‌ها نشان داد که با افزایش درصد پودر کرفس کوهی در نمونه‌های پنیر، تعداد کلی‌فرم، کپک و مخمر، اسیدیته قابل تیتر و پذیرش کلی به‌طور معنی‌داری کاهش (05/0>p) و pHبه‌طور معنی‌داری افزایش یافت (05/0>p). در نهایت، نمونه حاوی 1/0% پودر کرفس کوهی از لحاظ خواص حسی مطلوبیت بیشتری نسبت به سایر نمونه‌های حاوی آن داشت.

چکیده انگلیسی:

Nowadays use of natural antimicrobial compounds such as herbal powders and extracts in food storage is important; therefore, in this study, the antimicrobial effects of plant powder Kelussia Odoratissima Mozaff in at the levels of 0.1, 0.2 and 0.3 on preventing the growth of mold, yeast and coliforms; as well as the, overall acceptability, pH and acidity of Borujerd domestic cheese samples during the cold storage were studied. For this purpose, raw sheep's milk was heated to a temperature of35-37°C, and fungal rennet was added at a rate of0.06%. plants powders studied, after blanching with steam, was added with fungal rennet to milk. After clotting for one hour at room temperature, curds were poured in to a clean cloth to squeeze. After 12hours, the curds were sectioned and transferred to12% salt water, and were stored at 4°C during 60 days.  The findings showed that with increasing the percentage of Kelussia Odoratissima Mozaff powder in cheese samples, the number of coliform and mold and yeast, titratable acidity and overall acceptability significantly decreased (p <0.05); and pH significantly increased (p <0.05). Finally, the sample containing 0.1% Kelussia Odoratissima Mozaff had more utility in sensory properties than the others that containing it.

منابع و مأخذ:

• بنیادیان، مجتبی و کریم، گیتی (1384). تأثیر روغن‌های فرار گیاهی بر روی جمعیت قارچی پنیر سفید صنعتی، فصلنامه علوم و صنایع غذایی ایران، دوره 2، شماره 3، صفحات: 8-1.


• سلیمی، ماندانا؛ ابراهیمی، عطاالله؛ شجاعی اسعدیه، زهرا و ساعی دهکردی، سیدسیاوش (1389). استخراج و شناسایی ترکیب‌های شیمیایی کرفس کوهی (Kelussia odoratissima Mozaff.)، فصلنامه علمی- پژوهشی تحقیقات گیاهی دارویی و معطر ایران، دوره 26، شماره 2، صفحات: 147-156.


• شفیع‌زاده، فتح الله (1381). داروهای گیاهی لرستان، دانشگاه علوم پزشکی لرستان- حیان، صفحات: 155-154.


• فدائی، وجیهه و پوراحمد، رضوان (1390). مبانی علم پنیر، (ترجمه). تألیف: پاتریک اف. فاکس، تیموتی پی. گاینی، تیموتی ام. کوگان، پائول ال. اچ. مک سویینی. چاپ اول، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس، صفحه: 12.


• کریم، گیتی و بنیادیان، مجتبی (1383). مطالعه تأثیر ضدمیکروبی روغن‌های فرار برخی از گیاهان بر باکتری E. coli در پنیر سفید ایرانی. فصلنامه علوم و صنایع غذایی ایران، دوره 1، شماره 1، صفحات: 24-17.


•   مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1364). تعیین ماده خشک شیر. استاندارد ملی ایران، شماره 637.


•   مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1364). تعیین مقدار ازت تام شیر. استاندارد ملی ایران، شماره 639.


•   مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1379). شیر و فرآورده های آن- شمارش کلی‌فرم‌ها .استاندارد ملی ایران، شماره 5486-1و2.


•  مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1385). شیر و فرآورده‌های آن - تعیین اسیدیته و pH- روش آزمون. استاندارد ملی ایران، شماره 2852.


• مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1386). شیر و فرآورده‌های آن- شمارش واحدهای تشکیل‌دهنده کلنی کپک/ و یا مخمر- شمارش کلنی در پلیت در دمای C˚25. استاندارد ملی ایران، شماره 10154.


•  مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران. (1388). اندازه‌گیری چربی شیر. استاندارد ملی ایران، شماره 366، تجدید نظر دوم.


•  میرزایی، حمید و علیقلی‌نژاد، علی (1390). مطالعه تغییرات ویژگی‌های شیمیایی پنیر لیقوان در طول مراحل تولید و دوره رسیدن. مجله دامپزشکی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، دوره 5، شماره 2، صفحات: 1168-1161.


• وزیری، سمیرا و نوروزی، مرضیه (1390). بررسی میزان آلودگی پنیرهای محلی لیقوان تبریز به کلی‌فرم‌ها و اشرشیاکلی در شهر مراغه. مجله میکروب‌شناسی پزشکی ایران، دوره 5، شماره 7، صفحات: 28-23.

• Bonyadian, M. and Karim, G. (2005). Effect of some plant essential oils on the fungal population of industrial white cheese, Iranian Journal of Food Science & Technology, 2(3): 8-1. [in Persian]


• Fadaii, V. and Pour Ahmad, R. (2011). Fundamentals of cheese science, (Translation), Author: Patrick F. Fox, Timothy sought. Gaon, M Timothy. Cogan, Paul L. H McSweeney's. 1th Edition, published by Islamic Azad University of Shahreh Gods, p: 12. [in Persian]


• Fuka, M.M., Wallisch, S., Engel, M., Welzl, G., Havranek, J. and Schloter, M. (2013). Dynamics of Bacterial communities during the Ripening process of Different Croatian cheese Types Derived from Raw Ewe's Milk cheeses. PLOS ONE, 11(8): 1-10.


• Hayaloglo, A.A. and Fox, P.F. (2008). Cheese of Turkey: 3. Varieties containing herbs or spices. Dairy Science and Technology, 88: 245-256.


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (1985). Determining milk dry matter. Iranian National Standard No. 637. [in Persian]


• ·      Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (1985). Determination of total nitrogen content of the milk. Iranian National Standard No. 639. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2000). Milk and its products .astandard national Coliform count, number 5486-1 and 2. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2006). Milk and dairy products - Test method for the determination of acidity and pH-. Iranian National Standard No. 2852. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2007). Milk and its products counting colony forming units of mold and / or yeast - colony count at the plate C˚25. Iranian National Standard No. 10154. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2009). Milk fat measurement. Iranian National Standard No. 366, revised second. [in Persian]


• Karim, G. and Bonyadian, M. (2004). Study on the Antimicrobial Effect of the Volatile Oils of some Herbs on E.coli in Iranian white Cheese, Iranian Journal Of Food Science And Technology, 1(1): 24-17. [in Persian]


• Mirzae, H. and Aligholi Nezhad, A. (2011). A Study On The Chemical Characteristics Changes Throughout The Manufacture And Ripening Of Lighvan Cheese, Veterinary Clinical Pathology (Veterinary Journal Tabriz), 5(2): 1168-1161. [in Persian]


• Salimi, M., Ebrahimi, A., Shojaee Asadieh, Z. and Saei Dehkordi, S.S. (2010). Essential oil copmposition of Kelussia odoratissima Mozaff., Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26(2): 156-147. [in Persian]


• Sengul, E., Durmaz, H., Tarakci, Z. and Sagdic, O. (2006). Antibacterial activities of the extracts of some herbs used in Rurkish herby cheese against Listeria monocytogenes. International Journal of Food properties, 9: 255-260.


• Shafizadeh, F. (2002). Popular medicinal plants of lorestan  (‎flora of lorestan)‎, Lorestan University of Medical Sciences, Hayan, p : 155-154. [in Persian]


• Tarakci, Z. and Temiz, H. (2009). A review of the chemical, biochemical and antimicrobial aspects of Turkish Otlu (herby) cheese. International Journal of Dairy Technology, 62: 354-360.


• Vaziri, S. and Nooroozi, M. (2011). In vestigation of contamination of traditional cheeses of Lighvan with E.coli and in Coliforms Maragheh, Iranian Journal of Medical Microbiology, 5(7): 28-23. [in Persian]

• Bonyadian, M. and Karim, G. (2005). Effect of some plant essential oils on the fungal population of industrial white cheese, Iranian Journal of Food Science & Technology, 2(3): 8-1. [in Persian]


• Fadaii, V. and Pour Ahmad, R. (2011). Fundamentals of cheese science, (Translation), Author: Patrick F. Fox, Timothy sought. Gaon, M Timothy. Cogan, Paul L. H McSweeney's. 1th Edition, published by Islamic Azad University of Shahreh Gods, p: 12. [in Persian]


• Fuka, M.M., Wallisch, S., Engel, M., Welzl, G., Havranek, J. and Schloter, M. (2013). Dynamics of Bacterial communities during the Ripening process of Different Croatian cheese Types Derived from Raw Ewe's Milk cheeses. PLOS ONE, 11(8): 1-10.


• Hayaloglo, A.A. and Fox, P.F. (2008). Cheese of Turkey: 3. Varieties containing herbs or spices. Dairy Science and Technology, 88: 245-256.


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (1985). Determining milk dry matter. Iranian National Standard No. 637. [in Persian]


• ·      Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (1985). Determination of total nitrogen content of the milk. Iranian National Standard No. 639. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2000). Milk and its products .astandard national Coliform count, number 5486-1 and 2. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2006). Milk and dairy products - Test method for the determination of acidity and pH-. Iranian National Standard No. 2852. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2007). Milk and its products counting colony forming units of mold and / or yeast - colony count at the plate C˚25. Iranian National Standard No. 10154. [in Persian]


• Institute of Standards and Industrial Research of Iran. (2009). Milk fat measurement. Iranian National Standard No. 366, revised second. [in Persian]


• Karim, G. and Bonyadian, M. (2004). Study on the Antimicrobial Effect of the Volatile Oils of some Herbs on E.coli in Iranian white Cheese, Iranian Journal Of Food Science And Technology, 1(1): 24-17. [in Persian]


• Mirzae, H. and Aligholi Nezhad, A. (2011). A Study On The Chemical Characteristics Changes Throughout The Manufacture And Ripening Of Lighvan Cheese, Veterinary Clinical Pathology (Veterinary Journal Tabriz), 5(2): 1168-1161. [in Persian]


• Salimi, M., Ebrahimi, A., Shojaee Asadieh, Z. and Saei Dehkordi, S.S. (2010). Essential oil copmposition of Kelussia odoratissima Mozaff., Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 26(2): 156-147. [in Persian]


• Sengul, E., Durmaz, H., Tarakci, Z. and Sagdic, O. (2006). Antibacterial activities of the extracts of some herbs used in Rurkish herby cheese against Listeria monocytogenes. International Journal of Food properties, 9: 255-260.


• Shafizadeh, F. (2002). Popular medicinal plants of lorestan  (‎flora of lorestan)‎, Lorestan University of Medical Sciences, Hayan, p : 155-154. [in Persian]


• Tarakci, Z. and Temiz, H. (2009). A review of the chemical, biochemical and antimicrobial aspects of Turkish Otlu (herby) cheese. International Journal of Dairy Technology, 62: 354-360.


• Vaziri, S. and Nooroozi, M. (2011). In vestigation of contamination of traditional cheeses of Lighvan with E.coli and in Coliforms Maragheh, Iranian Journal of Medical Microbiology, 5(7): 28-23. [in Persian]