برخی خصوصیات زراعی و فیزیولوژیکی جو (Hordeum vulgare L) تحت تاثیر کودهای نیتروژنی و فسفره

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

الناز فرج زاده معماری تبریزی ¹ , مهرداد یارنیا ² , وحید احمدزاده ³ , نوشین فرج زاده معماری تبریزی ⁴

1 - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران
2 - استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
3 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
4 - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1393/09/24 تاریخ پذیرش : 1394/12/19 تاریخ انتشار : 1395/04/01

کلید واژه: عملکرد دانه, جو, کود زیستی فسفره, کود زیستی نیتروژنه,

چکیده مقاله :

کاربرد کودهای شیمیایی در دهه های اخیر منجر به افزایش عملکرد گیاهان زراعی شده است. اما، کاربرد آنها در دراز مدت با اثرات زیان باری بر محیط زیست و حتی عملکرد گیاهان همراه می باشد. از این رو تحقیقات به سمت استفاده از کود های زیستی به جای کودهای شیمیایی سوق داده شده است. هدف از این مطالعه بررسی تأثیر کود های زیستی نیتروژنه (نیتروکارا، نیتروکسین، ترکیب نیتروکارا+ نیتروکسین و شاهد)، کودهای زیستی فسفره (فسفره بارور2، بیوفسفر، ترکیب فسفره بارور2+ بیوفسفر و شاهد) بر رشد و عملکرد جو می باشد. نتایج به دست آمده از این بررسی نشان داد که کاربرد کودهای زیستی فسفره و نیتروژنه اثر معنی داری بر صفات ارتفاع، وزن خشک بوته، تعداد پنجه و سنبلچه در واحد سطح، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، تعداد دانه در بوته، شاخص سطح برگ و شاخص کلروفیل برگ داشتند. بر اساس نتایج حاصل، کاربرد نیتروکارا، نیتروکسین و ترکیب این دو کود به ترتیب افزایش 100، 86 و 110 درصدی را در عملکرد دانه باعث شدند. با کاربرد کودهای زیستی فسفره نیز بیشترین میزان افزایش عملکرد دانه جو مربوط به کاربرد بیوفسفر بود. این تیمار توانست عملکرد دانه را به میزان 50 درصد افزایش دهد.

چکیده انگلیسی:

In recent decades, using chemical fertilizers has resulted in increasing the yields of crop plants. However, it has been found that their use in the longrun has damaging effects on both environment and crop yields. Therefore, investigations of using organic fertilizers, instead of chemical fertilizers, have been emphesised. The aim of the present study was to evaluate the effect of nitrogen bio-fertilizers (Nitrokara, Nitroxin, combination of Nitrokara + Nitroxin and control) and phosphate bio-fertilizers (phosphorus fertilized 2, Biophosphorus, combination of phosphorous fertilized 2+ Biophosphorus and control) on agronomic and physiological traits of barley. The results of the study showed that the use of biological phosphorus and nitrogen fertilizers significantly affected plant height, whole plant dry weight, number of tillers and spikelets/m2, 1000 seed weight, grain yield, number of seeds per a plant, the leaf area index and the leaf chlorophyll index. Based on these results it seems that using Nitrokara, Nitroxin and the combination of Nitrokara + Nitroxin increased grain yield by 100, 86, and 110% respectively. It was also revealed that highest increase in grain yield belonged to biophosphorus as compared to other phosphorus treatments. This treatment increased the grain yield by 50 percent.

منابع و مأخذ:

Abbas, G., A. Irshad, and M. Ali. 2000. Response of three wheat (Triticum aestivum L.) cultivars to varying applications of N and P. International Journal of Agriculture & Biology. 2(3): 237–238.
 Afzal, A., M. Ashraf, S.A. Asad, and M. Farooq. 2005. Effect of phosphate solubilizing microorganisms on phosphorus uptake, yield and yield traits of wheat (Triticum aestivum L.) in rainfed area. Internatıonal Journal of Agrıculture & Bıology. 07: 207–209.
 Alizadeh, B., and A. Tarinejhad. 1389. Application of Mstat-C software in analysis of variance. First edition. Sutude puplication. Second Print.
 Bakhsh, A., R. Khan, A. Gurmani, M. Sohail Khan, B.M. Shahid Nawaz, B. Fazal Haq, P.A. Farid. 2008. Residual direct effect of phosphorus application on wheat and rice yield under rice-wheat system. Gomal University Journal of Research. 24: 29-35.
Bojović, B., and A. Marković. 2009. Correlation between nitrogen and chlorophyll content in wheat (Triticum aestivum L.). Kragujevac Journal Science. 31: 69-74.
 Bukvić, G., M. Antunović, S. Popović, and M. Rastija. 2003. Effect of P and Zn fertilisation on biomass yield and its uptake by maize lines (Zea mays L.). Plant, Soil and Environmental. 49(11): 505–510.
 Castagno, L.N., M.J. Estrella, A. Grassano, and O.A. Ruiz. 2008. Biochemical and molecular characterization of phosphate solubilizing bacteria and evaluation of its efficiency promoting the growth of Lotus tenuis. Lotus Newsletter. 38(2): 53-56.
 Chang, C., and S. Yang. 2009. Thermo-tolerant phosphate-solubilizing microbes for multi-functional biofertilizer preparation. Bioresource Technology. 100: 1648–1658.
 Dordas, C.A., and C. Sioulas. 2009. Dry matter and nitrogen accumulation, partitioning, and retranslocation in safflower (Carthamus tinctorius L.) as affected by nitrogen fertilization. Field Crops Research. 110: 35–43.
 Fankem, H., D. Nwaga, A. Deubel, L. Dieng, W. Merbach, and F.X. Etoa. 2006. Occurrence and functioning of phosphate solubilizing microorganisms from oil palm tree (Elaeis guineensis) rhizosphere in Cameroon. African Journal of Biotechnology. 5 (24): 2450-2460.
Hamel, C. 2008. Using arbuscular mycorrhızal fungı to improve ınput use efficiency. Semiarid Prairie Agricultural Research Centre, AAFC, Box 1030 Airport Rd. Swift Current SK, Canada, S9H 3X2. Proceedings 33^rd PGRSA Annual Meeting
Hellal, F.A., S.A. Mahfouz, and F.A.S. Hassan. 2011. Partial substitution of mineral nitrogen fertilizer by bio-fertilizer on (Anethum graveolens L.) plant. Agriculture and Biology Journal of North America. 2(4): 652-660.
Karandashov, V., and M. Bucher. 2005. Symbiotic phosphate transport in arbuscular mycorrhizas. Trends in Plant Science. 10(1): 22-29.
Khaswa, S., R.K. Dubey, S. Singh, and R.C. Tiwari. 2014. Growth, productivity and guality of soybean under different levels and sources of phosphorus and plant growth regulators in sub humid Rajasthan. African Journal of Agricultural Research. 9(12): 1045-1051.
Kızılkaya, R. 2008. Yield response and nitrogen concentrations of spring wheat (Triticum aestivum) inoculated with Azotobacter chroococcum strains. Ecological Engineering. 33: 150–156.
Madani, A., A. Shirani-Rad, A. Pazoki, G. Nourmohammadi, R. Zarghami, and A. Mokhtassi-Bidgoli. 2011. The impact of source or sink limitations on yield formation of winter wheat (Triticum aestivum L.) due to post-anthesis water and nitrogen deficiencies. Plant, Soil and Environmental. 56(5): 218–227.
 Malnoua, C.S., K.W. Jaggard, and D.L. Sparkes. 2008. Nitrogen fertilizer and the efficiency of the sugar beet crop in late summer. European Journal of Agronomy. 28:47–56.
Manderscheid, R., A. Pacholski, C. Fruhauf, and H. Weigel. 2009. Effects of free air carbon dioxide enrichment and nitrogen supply on growth and yield of winter barley cultivated in a crop rotation. Field Crops Research. 110: 185–196.
Marinoa, R.W., and R. Howartha. 2009. Nitrogen fixation. Encyclopedia of Inland Waters.
Ngavej, C., and S. Assavavipapan. 2007. Forecasting of rhizobial biofertilizer technology using maturity mapping. School of Management. Shinawatra University. Bangkok. Thailand.
 Razzaq, M.R., F. Muhammad Anjum, and M. Issa Khan. 2012. Effect of extruder variables on chemical characteristics of Maize (Zea mays. L) Extrudates. Pakestan Journal of Food Science. 22(2):108-116.
 Rezaei Abadeh, M., R. Seyed Sharifi, and A. Imani. 2013. Influence of nitrogen and seed biopriming with plant growth promoting rhizobacteria (PGPR) on yield and agronomic characteristics of red lentil. Journal of Applied Environmental and Biological Sciences. 3(11): 117-123.
 Sharma, K., G. Dak, A. Agrawal, M. Bhatnagar, and R. Sharma. 2007. Effect of phosphate solubilizıng bacteria on the germination of Cicer arietinum seeds and seedlıng growth. Journal of Herbal Medicine and Toxicology. 1(1): 61-63.
Soomro, A.W., A.R. Soomro, A.B. Leghari, M.S. Chang, A.H. Soomro, and G.H. Tunio. 2000. Effect of boron and zinc micronutrients on seed cotton yield and its components. Pakistan Journal of Biological Science. 3(12): 2008-2009.
 Zaredost, F., D. Hashemabadi, M. Barari Ziyabari, A. Mohammadi Torkashvand, B. Kaviani, M. Jadid Solimandarabi, and M. Zarchini. 2014. The effect of phosphate bio-fertilizer (Barvar-2) on the growth of marigold. Journal of Environmental Biology. 35: 439-443.