دلایل و چگونگی تصرف خوارزم توسط غزنویان
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
ابوالحسن مبین
1
(استادیار گروه تاریخ
دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد)
کلید واژه: غزنویان, سلطان محمود, خوارزم, گرگانج, ابوالعباس مامون, آل مامون, آلتون تاش,
چکیده مقاله :
حکومت غزنویان در دوره پادشاهی سی و دو ساله سلطان محمود (421-387ﻫ/ 1030-997م) با روحیه نظامی‌گری و توسعه طلبی، ضمن گسترش قلمروی ارضی از یکسو، و از طریق انجام فتوحات و کشورگشایی تحت عنوان غزوه و جهاد، از سوی دیگر، به غنائم و منافع مادی فراوانی دست یافت. این امر زمینه افزایش قدرت و شهرت و اعتبار این حکومت را فراهم آورد و آن را به وسیع‌ترین امپراتوری شرق قلمروی خلافت اسلامی مبدل ساخت. یکی از نواحی مهم در سرحدات خراسان بزرگ که زمینه توسعه قلمرو و ثروت را برای غزنویان و به خصوص سلطان محمود غزنوی مهیا نمود، ولایت ثروتمند و پرمنفعت خوارزم بود که در این زمان در دست یکی از افراد خاندان آل مامون قرار داشت. این ناحیه با استفاده از موقعیت و در فرصت مناسب توسط قوای نظامی در سال 408ﻫ/1017م به تصرف دولت غزنوی درآمد. از آن جایی که تصرف ولایت خوارزم یکی از مهمترین رویدادهای سالهای میانه پادشاهی سلطان محمود محسوب می‌شود، مقاله حاضر براساس منابع اصلی آن دوره، به بررسی دلایل سیاسی و اقتصادی محمود از این اقدام و چگونگی تهیه مقدمات برای انجام این کار و نحوه ضمیمه نمودن ولایت خوارزم به حکومت غزنوی و نتایج آن می پردازد.
Ghaznavids during the thirty two years of sultan Mahmouds rule (388-421A.H) Followed an expansionism policy. Many campain and incursion that conducted under name of Gazveh and Jihad brought them a lot of wealth and trophies. These materials and trophies all together brought them more power and reputation and credibility. Accordingly they were known as largest Islamic empire in the East of Islamic caliphate. One of the most important and wealthy territory in Khorasan which after its conguest provided them more reputation income and wealth was kharzam , that in this time was ruled by Al-mannids this region came under control of ghaznavids in 408 AH. Since the eapture of the province was one of the most important events of Sultan Mahmud Kingdom, this article based on sources that period, it is going to review the political and economic reasons that Mahmud campained againt Kharazm and how he could captured it and what was the result of it.
