تبیین مؤلفه‌های آموزش چند فرهنگی و تحلیل آن در محتوای کتب درسی تاریخ دوره متوسطه ایران

محورهای موضوعی : علوم تربیتی

دکتر حسن نجفی ¹ , دکتر مهدی سبحانی نژاد ² , رضا وفایی ³

1 - دانشگاه شاهد، دکترای مطالعات برنامه درسی
2 - دانشگاه شاهد، دکترای مطالعات برنامه درسی
3 - دانشگاه شاهد، گروه علوم تربیتی، کارشناسی ارشد مطالعات برنامه درسی

تاریخ دریافت : 1394/11/15 تاریخ پذیرش : 1394/11/15 تاریخ انتشار : 1394/02/01

کلید واژه: تحلیل محتوا, آموزش چند فرهنگی, کتاب‌های درسی تاریخ, دوره متوسطه,

چکیده مقاله :

ه‍دف‌ پ‍ژوه‍ش‌ ح‍اض‍ر ب‍ررس‍ی‌ م‍ی‍زان‌ ت‍وج‍ه‌ ب‍ه‌ مؤلفه‌های آموزش چند فرهنگی در ک‍ت‍اب‌‌های درسی تاریخ دوره متوسطه ایران است. تحقیق به شیوه اسنادی و تحلیل محتوی انجام شده است. ابتدا مؤلفه‌های آموزش چند فرهنگی به کمک روش تحلیل اسنادی از متون نظری و سوابق پژوهشی احصاء و سپس میزان توجه به این مولفه‌ها تحلیل محتوی شده است. جامعه پژوهشی شامل 4 عنوان کتاب درسی تاریخ دوره متوسطه (تاریخ ایران و جهان 1 و 2، تاریخ معاصر ایران و تاریخ شناسی) در سال تحصیلی 94-1393 می‌باشد که با توجه به ماهیت موضوع پژوهش و محدودیت جامعه آماری از نمونه گیری صرف نظر شده و کل جامعه آماری به عنوان نمونه در نظر گرفته شده اند. ابزار اندازه گیری سیاهه تحلیل محتوا بوده و نتایج پژوهش با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. ع‍م‍ده‌ ت‍ری‍ن‌ ی‍اف‍ت‍ه‌‌های پ‍ژوه‍ش‌ بیانگر آن است که: 1. در م‍ج‍م‍وع‌ 291 مرتبه به مؤلفه‌های آموزش چند فرهنگی توجه شده است که میزان فراوانی و درصد آن در کتاب‌های درسی تاریخ ایران و جهان 1 و 2، تاریخ معاصر ایران و تاریخ شناسی به ترتیب 117 (2/40 %)، 57 (6/19 %)، 40 (7/13 %)، 77 (5/26 %) می‌باشد. 2. در بین مؤلفه‌های آموزش چند فرهنگی بیشترین توجه به مؤلفه معرفی فرهنگ‌های مختلف به دانش آموزان در محتوای کتب درسی با 62 فراوانی و 3/21 درصد و کمترین توجه به مؤلفه ایجاد زمینه درک متقابل از سیر تحول فرهنگ‌های مختلف در محتوای کتب درسی با 2 فراوانی و 7/0 درصد صورت گرفته است.

چکیده انگلیسی:

d