تحلیل برنامه ی درسی اجرا شده‌ی مقطع ابتدایی نظام آموزشی جمهوری اسلامی ایران از بعد تربیت شهروندی
محورهای موضوعی : علوم تربیتی
محمدعلی مجلل چوبقلو
1
(
دانش آموخته‌ی دکترای تخصصی رشته برنامه ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران و عضو هیئت علمی واحد بناب
)
کلید واژه: برنامه درسی – تربیت شهروندی – مقطع ابتدایی – شهروند مطلوب,
چکیده مقاله :
در این مقاله که برنامه درسی مقطع ابتدایی جمهوری اسلامی ایران از بعد تربیت شهروندی تحلیل شده است و در این راستا محقق ابتدا برای تعیین فاصله اهداف و محتوای برنامه درسی تربیت شهروندی فعلی مدارس ابتدایی با اهداف و محتوای علمی موجود در این زمینه محتوای کتب درسی پایه های چهارم و پنجم دوره ابتدایی را بر مبنای 27 مقوله مرتبط با تربیت شهروندی تحلیل کرده است و سپس در خصوص چگونگی انجام فعالیتهای یاددهی – یادگیری در راستای ارتقاء رفتار شهروندی دانش آموزان در کلاس درس توسط معلم به کمک چک لیستی که مفاد آن را 45 مولفه در بر می‌گرفت عملکرد معلمان مشاهده و کیفیت تدریس آنها ارزشیابی شد و نهایتا محقق از چگونگی طراحی و اجرای برنامه‌های مکمل مدارس که در کنار برنامه درسی رسمی می‌تواند به ارتقاء رفتارهای شهروندی دانش‌آموزان کمک نماید، از دانش‌آموزان درباره این اقدامات نظرخواهی کرد. آنچه که از تجزیه و تحلیل این داده‌ها برآمد نشانگر این بود که مقوله‌های تربیت شهروندی به صورت متعادل و متوازن در محتوای کتب درسی توزیع نشده و این در حالی است که باید به همه آنها به صورت مساوی توجه شود. فعالیتهای یاددهی– یادگیری انجام شده توسط معلمان در ارتقاء رفتارهای شهروندی از حد متوسط پایین‌تر بوده و طراحی و اجرای برنامه‌های مکمل برنامه درسی تربیت شهروندی در مدارس ابتدایی در حد قابل قبول نمی‌باشد. بدین ترتیب در پاسخ به این سئوال که آیا برنامه درسی فعلی مدارس ابتدایی در حیطه تربیت شهروندی از مطلوبیت کافی برخوردار است؟ که سئوال اصلی این مقاله بود، جوابش نه می‌باشد و درستی این ادعا را نتایج بدست آمده از تجزیه و تحلیل داده‌های تحقیق، تایید می‌نماید.
In this article, the researcher is to analyze the curriculum of the primary education in Iran from citizenship education perspective. To do this, the researcher tired to determine the distance between the goals and the present content of citizenship education curriculum in primary schools by analyzing the fourth and fifth-grade textbooks in terms of 27 categories related to citizenship. Then a checklist containing 45 factors was employed to observe and evaluate learning-teaching activities concerning citizenship education. Then the researcher asked students for their opinions concerning extracurricular activities that may improve citizenship behavior. The results show that citizenship factors have not been evenly distributed in textbook materials. Teaching-learning activities carried out by teachers were below average. The design and performance of supplemental citizenship education in primary schools is not satisfactory. Therefore, the answer to the research question ‘Is present primary education curriculum satisfactory enough for citizenship education?’ is no. The answer is confirmed by the findings
