ارائه الگوی وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر و اعتباربخشی آن

محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی

فریده صادق زاده ¹ (دانشجوی دکتری، گروه مدیریت آموزشی، واحد بین المللی کیش، دانشگاه آزاد اسلامی، جزیره کیش، ایران)
مجتبی معظمی ² (استادیار، دانشکده مدیریت، گروه مدیریت آموزش عالی، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (نویسنده مسئول))
امینه احمدی ³ (دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
حسینعلی جاهد ⁴ (دانشیار، گروه مدیریت آموزشی، واحد تهران غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1402/01/09 تاریخ پذیرش : 1402/05/23 تاریخ انتشار : 1402/09/01

کلید واژه: کیفیت خدمات آموزشی, سیستم آموزش مجازی, وضعیت موجود و مطلوب,

چکیده مقاله :

هدف از اجرای این پژوهش ارائه الگوی وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر و اعتباربخشی آن بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر داده ها آمیخته و ماهیت توصیفی تحلیلی و پیمایشی و روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس بود. جهت جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی از روش مصاحبه با خبرگان و در بخش کمی از پرسشنامه استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دارای مدرک دکترا و داشتن حداقل 10 سال سابقه در زمینه آموزش آنلاین و در بخش کمی 10000 نفر از کاربران سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد بود. یافته ها نشان داد که میانگین همه ابعاد و مؤلفه‌های الزامات آموزشی، تعامل با سایر گروه‌های آموزشی مجازی، اختصاص ساعات بیشتر آموزش آنلاین، انعطاف‌پذیری، الزامات زیباشناختی، عوامل تکنولوژیکی، قابلیت‌های کاهش محدودیت آنلاین، الزامات محتوایی، سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی، محتوای دروس متناسب، الزامات مشارکت برون‌سازمانی، زیرساخت های سیستم آموزش مجازی، کیفیت سیستم ارائه خدمات، کیفیت پشتیبانی ادراک‌شده، الزامات فرآیندی، کیفیت رفتار متولیان آموزش مجازی و به کارگیری استانداردهای آموزش مجازی بالاتر از حد متوسط مورد سنجش قرار گرفته است؛ به عبارتی وضعیت موجود کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد در وضع مطلوب می باشد. جهت سنجش اعتباربخشی یافته ها 9 نفر از خبرگان اثربخشی الگو را تأیید کرده‌اند. نتیجه‌گیری کلی پژوهش نشان می دهد که بهترین شیوه جهت تضمین وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استفاده از استانداردهای آموزش مجازی است.

چکیده انگلیسی:

The purpose of this research was to provide a model of the current and desired quality of educational services in the virtual education system of the Islamic Azad University of Bushehr province and its accreditation. The current research was applied in terms of purpose and mixed in terms of data, descriptive, analytical and survey in nature and targeted and accessible sampling method. In order to collect data, in the qualitative part, the interview method with experts was used, and in the quantitative part, a questionnaire was used. The statistical population in the qualitative section included experts with a doctorate degree and having at least 10 years of experience in the field of online education, and in the quantitative section, 10,000 users of the virtual education system of Azad University. The findings showed that the average of all dimensions and components of educational requirements, interaction with other virtual educational groups, devoting more hours to online education, flexibility, aesthetic requirements, technological factors, capabilities to reduce online restrictions, content requirements, e-learning management system, appropriate course content , the requirements of extra-organizational participation, the infrastructure of the virtual education system, the quality of the service delivery system, the perceived support quality, the process requirements, the quality of the behavior of the virtual education supervisors and the application of the virtual education standards have been measured above the average; In other words, the current status of the quality of educational services in the virtual education system of Azad University is favorable.

متن کامل:



ارائه الگوی وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر و اعتباربخشی آن

چکیده

هدف از اجراي اين پژوهش ارائه الگوی وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر و اعتباربخشی آن بود. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر داده ها آمیخته و ماهیت توصیفی تحلیلی و پیمایشی و روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس بود. جهت جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی از روش مصاحبه با خبرگان و در بخش کمی از پرسشنامه استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دارای مدرک دکترا و داشتن حداقل 10 سال سابقه در زمینه آموزش آنلاین و در بخش کمی 10000 نفر از كاربران سيستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد بود. یافته ها نشان داد که میانگین همه ابعاد و مؤلفه‌های الزامات آموزشی، تعامل با سایر گروه‌های آموزشی مجازی، اختصاص ساعات بیشتر آموزش آنلاین، انعطاف‌پذیری، الزامات زیباشناختی، عوامل تکنولوژیکی، قابلیت‌های کاهش محدودیت آنلاین، الزامات محتوایی، سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی، محتوای دروس متناسب، الزامات مشارکت برون‌سازمانی، زیرساخت های سیستم آموزش مجازی، کیفیت سیستم ارائه خدمات، کیفیت پشتیبانی ادراک‌شده، الزامات فرآیندی، کیفیت رفتار متولیان آموزش مجازی و به کارگیری استانداردهای آموزش مجازی بالاتر از حد متوسط مورد سنجش قرار گرفته است؛ به عبارتی وضعیت موجود کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد در وضع مطلوب           می باشد. جهت سنجش اعتباربخشی یافته ها 9 نفر از خبرگان اثربخشی الگو را تأیید کرده‌اند. نتیجه‌گیری کلی پژوهش نشان می دهد که بهترین شیوه جهت تضمین وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استفاده از استانداردهای آموزش مجازی است.

کلیدواژه ها: وضعیت موجود و مطلوب، کیفیت خدمات آموزشی، سیستم آموزش مجازی.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

فنّاوری بر همه جنبه‌های زندگی ما تأثیر گذاشته است و تحصیلات نیز از این قاعده مستثنی  نیست (اوگونایکه¹ و همکاران، 2020: 12). تغییرات اجتماعی، اقتصادي و فنّ‌آورانه دهه‌هاي گذشته، آموزش را براي همه بیش از پیش حیاتی کرده است؛ بنابراین، نظام‌هاي آموزشی در سطوح مختلف در سطح جهان تلاش می‌کنند تا با استفاده از فنّاوري اطلاعات و ارتباطات فرصت‌هاي آموزشی برابر و مؤثري را براي همه فراهم نمایند. آموزش و یادگیری الکترونیکی یکی از مهم‌ترین کاربردهاي فنّاوري اطلاعات و ارتباطات در جهان امروز به حساب می‌آید که به سرعت در حال تبدیل شدن به فنّاوري برجسته و غالب در آموزش از راه دور است، همچنان که گزارش مرکز ملی آمارهاي آموزشی در ایالات متحده حدود یک دهه پیش نشان داد آموزش از دور از طریق اینترنت، نه تنها رایج‌ترین فنّاوري، بلکه داراي سریع‌ترین رشد در این زمینه می‌باشد، و در سال‌هاي آتی یک شاه‌راه در حال رشد براي یادگیري از طریق فنّاوري خواهد بود (رازقی و همكاران، 1399: 23). آموزش عالی در آستانه یک انقلاب با توجه به قدرت تکنولوژی دیجیتال و گسترش اطلاعات است. در واقع تولید دانش در عصر اطلاعات یک فعالیت با کمک فن‌آوری است. افراد در همه جا آخرین اطلاعات موردنیاز خود را دریافت می‌کند. آموزش در حال تکامل است، با فنّاوری‌های جدید، راهبردهای آموزشی جدید توسعه و بسیاری از موانع ارتباطی از بین می‌رود. فنّاوری اطلاعات و ارتباطات، الگوی فکری آموزش را دگرگون، مدل‌های موجود را غنی‌تر و شیوه‌های جدید آموزش و یادگیری را پیشنهاد می‌کند. آموزشی مبنی بر فنّاوری اطلاعات و ارتباطات یادگیرنده محور، تعاملی، مشارکتی، انعطاف‌پذیر همراه با استراتژی‌های یادگیری فعال و شیوه مناسب ارائه است که انگیزش و همکاری را در یادگیرنده افزایش می‌دهد. بنابراین با کمک تکنولوژی‌های نوین اطلاعاتی دانشگاه‌ها قادرند رویکردهای یاددهی ـ یادگیری فعال، همیاری، انعطاف‌پذیری و یادگیرنده محوری را تشویق و یادگیری دانشجویان را ارتقاء بخشد (حاجی زاده و همكاران، 1400: 70).  در سال‌های اخیر، میزان توسعه و کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در امر آموزش از مهم‌ترین شاخص‌های پیشرفت علوم به‌شمار می‌رود، به‌گونه‌ای که آموزش‌های الکترونیکی یا مجازی به‌عنوان دستاوردهای مهم این فناوری، از عوامل اصلی جهش‌های علمی و پژوهشی و فرهنگی محسوب می‌شود. آموزش الکترونیکی یا مجازی، زیرمجموعه و فصل مشترک فناوری آموزشی و فناوری اطلاعات و ارتباطات است (بومه² و همكاران، 2017: 18). آموزش الکترونیکی به عنوان یک فناوری جدید آموزشی، دارای مزایای بسیاری است. از مهم‌ترین مزایای آن، می‌توان به امکان ارائه و فراگیری آموزش در هر زمان و مکان دلخواه، انتخاب دلخواه محتوای دروس، برخورداری از بهترین مشاوره‌های آموزشی به‌صورت هوشمند از طریق سامانه‌های آموزشی، بهترین شیوه‌های ارزیابی و تحلیل فرایند آموزش و سنجش میزان پیشرفت فراگیران آن، اشاره کرد (هررا - پاوو³، 2021: 96).  با این همه موضوع پذیرش این فناوری (آموزش الکترونیکی)، در عرصه آموزش و یادگیری به عنوان یک فناوری جدید، مورد توجه است. در واقع پذیرش یک فناوری جدید از سوی کاربران آن، از مهم‌ترین عوامل موفقیت آن فناوری است و می‌توان پذیرش فناوری به عنوان تابعی از میزان استفاده کاربر از آن فناوری، دانست (محمدزاده، 1398: 77).

 

 

از سویی آموزش مجازی نوعی از یادگیری است که در آن، یادگیرنده به‌منظور کسب دانش و ساخت معانی فردی، رشد تجارب یادگیری و دستیابی به محتوای یادگیری، به تعامل با محتوا، مربی و یادگیرندگان دیگر می‌پردازد و برای کسب حمایت و پشتیبانی در خلال فرایند یادگیری از اینترنت بهره می‌گیرد (حسن زاده، 1399: 10) و به مجموعه فعالیت‌های آموزشی اطلاق می‌شود که با استفاده از ابزارهای الکترونیکی اعم از صوتی، تصویری، رایانه‌ای، شبکه‌های مجازی صورت می‌گیرد (خسروی، 1397: 102).  هورتون و هورتون (2001)، معتقدند که آموزش الكترونيكي یا آموزش الکترونیکی در یک تعریف وسیع شامل هرگونه استفاده از فنّاوری‌های وب و اینترنت به‌منظور خلق تجربیات یادگیری است. هر نوع یادگیری، آموزش یا پرورش که با استفاده از فنّاوری کامپیوتری شناخته شده به‌خصوص فنّاوری‌های مبتنی بر شبکه اینترنت ارایه می‌شود را آموزش الكترونيكي می‌نامند (فرانکو⁴ و همكاران، 2016: 16). آموزش مجازی مهم‌ترین کاربرد فن‌آوری اطلاعات است که در قالب نظام‌های مختلف مثل یادگیری رایانه‌محور، یادگیری برخط، یادگیری شبکه‌محور و آموزش تحت شبکه ارائه می‌شود (لادوسر و هام⁵، 2001: 5).  گاوینداسمی⁶ در آموزش مجازی به هفت عامل اشاره می‌کند که در موفقیت آن تأثیر دارد: پشتیبانی سازمانی، تدوین محتوا، تدریس و یادگیری، ساختار درسی، پشتیبانی از دانشجویان، پشتیبانی از اعضای هیأت علمی و ارزشیابی. آموزش مجازی بر آموزشی دلالت دارد که شاگرد و معلم از نظر مکان و زمان یا هر دو از یکدیگر جدا هستند و معلم محتوای درس را با کمک نرم‌افزار مدیریت دروس، منابع چندرسانه‌ای، اینترنت، ویدیوکنفرانس و مانند آن ارائه می‌کند. فراگیران محتوا را از این طریق دریافت می‌کنند و به‌کمک این فناوری‌ها به معلم متصل می‌شوند (میشرا⁷ و همكاران، 2020: 39). از طرفی يكي از موضوعاتي كه توجه به آن لازم است، مبحث کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی است كه تا چه اندازه اين اصول و معيارها را در عمل به كار مي‌برند. جهت افزایش کیفیت خدمات آموزشی می‌بایست مسائل متعددی مدنظر قرار گیرد. کیفیت در آموزش عالی یک مفهوم چندبعدی است که می‌بایست تمام کارکردها و فعالیت‌ها از جمله: آموزش، پژوهش، کارکنان، دانشجویان، امکانات و تجهیزات، خدمات به اقشار جامعه و دانشگاه را در برگیرد. معانی متناقض از کیفیت آموزش منجر به استفاده از روش‌های مختلف برای اندازه‌گیری کیفیت در آموزش عالی شده است. طی سال‌های گذشته، پژوهشگران دانشگاهی کیفیت خدمات را با استفاده از مقیاس‌های تک بعدی اندازه‌گیری می‌کردند، در حالی که مقیاس‌های تک بعدی برای اندازه‌گیری یک مفهوم چندبعدی مانند کیفیت مناسب نیست (واسکونسلوس⁸، 2019: 55). کیفیت مهم‌ترین معیار توسعه نظام‌هاي آموزشی است و به عنوان یکی از مفاهیم اساسی در سیاست‌گذاري‌هاي کلان آموزشی تبدیل شده است و از این رو، کیفیت‌گرایی به منزله مرحله مهمی از تاریخ تحولات نظام آموزشی مطرح شده است، چنانچه کیفیت در حال حاضر یکی از محورهاي اصلی همه مباحث آموزشی است و ارتقاي آن مهم‌ترین وظیفه دست اندرکاران امر تعلیم ‌و تربیت می‌باشد. در بخش آموزش عالی نقاط ضعف درونی وجود دارد که موجب شده کیفیت خدمات آموزشی رضایت‌بخش نباشد؛ بنابراین، کیفیت خدمات عامل مهمی براي رشد، موفقیت و ماندگاري هر دانشگاهی است و به عنوان موضوعی راهبردي، مؤثر و فراگیر در دستور کار مدیریت قرار می‌گیرد (قنبری و همکاران، 1398: 42).  اخیراً علاقه‌مندي به ارتقاي و بهبود کیفیت خدمات آموزشی در آموزش عالی و دانشگاه‌ها به طور چشمگیري افزایش یافته است و در سطح بین‌المللی در تحقیقات آموزشی مورد توجه قرار گرفته است (مانیا⁹، 2014: 62).  از این رو کیفیت خدمات آموزشی از جمله دغدغه‌هایی است که همیشه نظام‌هاي دانشگاهی براي دستیابی به آن تلاش می‌کنند. ارتقاي مستمر کیفیت خدمات آموزشی در آموزش عالی مستلزم استفاده از سیستم آموزش مجازی است. کوشش‌هاي قابل توجهی در دو دهه اخیر جهت ارتقاي کیفیت آموزش عالی و دستیابی به هدف‌هاي نظام‌هاي دانشگاهی در بسیاري از کشورها به وسیله سیستم آموزش مجازی به عمل آمده است (کلاسنجا¹⁰ و همکاران، 2018: 86). از طرفی تحقیقات حاجی زاده و همكاران (1400)، بارخدا و احمدحیدری (1400)، محسنی (1399)، امیری رشخوار (1399)، علی پور و همكاران (۱۳۹۹)، حسن زاده (1399)، رازقی و همكاران (1399)، ابطحی فروشانی و همكاران (1399)، کریمی اقشار و همكاران (1399)، شاه امیری (1395)، عطایی (1390)، شفیعی سروستانی، نفاتی¹¹ و همکاران (2021)، الفرایهات و همکاران¹² (2020)، واسکونسلوس و همکاران (2019)، ون در اسپوئل¹³ و همکاران (2020)، ژانگ¹⁴ (2016)، آنسونگ¹⁵ (2017) و عیبی¹⁶ (2017) با پژوهش حاضر همسویی نزدیکی داشت.

در نهایت و با توجه به همه عوامل یاد شده چند دلیل عمده باعث پرداختن به موضوع ارائه الگوی وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر و اعتباربخشی آن به خصوص در وضعیت فعلی (پاندومی کرونا) شد که عبارتند از: 1- اکنون با مشکلات و چالش‌های به وجود آمده به‌وسیله ویروس کرونا در تمام دنیا، حرکت و گسترش دانشگاه‌ها از مرحله حضوری به مرحلۀ غیرحضوری در حال حرکت است، بررسی و ارتقاء کیفیت آموزش‌های ارائه شده از ضروریات سیاست‌های کلان دانشگاه‌ها محسوب می‌شود، لذا وجود یک سیستم پایش و ارزشیابی در نظام آموزشی به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف، ارتقا کیفیت آموزش و تربیت دانشجو پاسخگو به نیاز جامعه، غیرقابل انکار می‌باشد. 2- با توجه به تفاوت ماهیت آموزش، تنوع امکانات و تجهیزات و متفاوت بودن کارکنان و اعضاء هیئت علمی واحدها و دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان بوشهر در سطوح مختلف آموزشی و همچنین متنوع‌بودن مشخصه‌های فرهنگی، اجتماعی دانشجویان، دیدگاه گیرندگان خدمات نسبت به کیفیت خدمات و ادراکات آن‌ها نسبت به خدمات ارائه شده، متفاوت خواهد بود، لذا با انجام این پژوهش در واحدها و دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان بوشهر، می‌توان الگویی با درجه انطباق بیشتر برای همان دانشگاه به دست آورد 3- تاکنون پژوهشي جامع در مورد ارائه وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر انجام نگرفته است، بر همین اساس پرداختن به این موضوع در دانشگاه‌های آزاد اسلامی بسیار ضروری می‌باشد، از این جهت پژوهشگر به دنبال آن است که به این پرسش ها پاسخ دهد که وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر چگونه است؟ الگوی استخراج شده کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر به چه میزان از اعتبار برخوردار است؟

روش

پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است و از نظر داده آمیخته (کیفی و کمی) و ماهیت توصیفی تحلیلی و پیمایشی و روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس بود. جهت جمع‌آوری داده‌ها در بخش کیفی از روش مصاحبه با خبرگان استفاده گردید. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان دارای مدرک دکترا و داشتن حداقل 10 سال سابقه در زمینه آموزش آنلاین بود. بدین ترتیب که جامعه آماری بین 10 تا 25 نفر در نظر گرفته شد و تا زمانی که به اشباع نظری رسید ادامه پیدا کرد و در نهایت در این پژوهش با 10 نفر از اساتيد با سابقه دانشگاه، که آموزش آنلاين به دانشجويان داده‌اند مصاحبه انجام شد. جهت جمع‌آوری داده‌ها در بخش بخش کمی از پرسشنامه استفاده گردید. جهت جمع‌آوری داده‌ها در بخش کمی 10000 نفر از كاربران سيستم آموزش مجازی اعم از دانشجویان كارشناسي، كارشناسي ارشد، دكترا و اساتید واحدهاي دانشگاه آزاد در استان بوشهر بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌اي و با توجه به فرمول حجم نمونه کوکران 382 نفر انتخاب گردید. تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی با استفاده از تحلیل مضمون و در بخش کمی از مدل‌سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. در این پژوهش ابتدا مطالعات کتابخانه‌ای در مورد ادبيات و پیشینه کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی و ابعاد آن از طریق بررسي متون صورت گرفت و در مرحله بعد با استفاده از روش ميدانی و با ابزار مصاحبه نیمه ساخت‌مند شاخص‌های اولیه تدوین شد. پژوهشگر پس از هماهنگی‌های لازم در محل کار مصاحبه‌شونده حضور یافته و با استفاده از ضبط‌صوت و با کسب اجازه از مصاحبه‌شونده مکالمات مصاحبه را ضبط کرده تا کدها را استخراج کند و البته این عمل بعد از هر بار مصاحبه‌ صورت گرفت و پژوهشگر در مصاحبه کد جدید دریافت نماید آن کد جدید به کدهای قبلی اضافه شد، البته به‌غیراز پژوهشگر یک متخصص آمار و یکی از اساتید دانشگاه درباره کدها نظر دادند. قابل ذکر است که پس از انجام مصاحبه اشباع نظری حاصل شد، بدین گونه که کدهای استخراج شده جدیدی در مصاحبه دهم به مجموع کدها اضافه نشد و کدهای استخراجی تکراری بودند. به منظور اعتبارسنجی الگوی نهایی تحقیق، پس از شناسایی مؤلفه‌های کلیدی و طراحی الگوی تحقیق که با استفاده از روش تحلیل مضمون صورت گرفت، با استفاده از روش مضمون بررسی متون و مصاحبه با (مصاحبه شوندگان)، الگوی اوليه مفهومي احصاء شده و به مصاحبه‌شوندگان برگردانده شد تا میزان موافقت آنان با الگوی مذکور ارزیابی شده و توأم با آن، نظرات و پیشنهادات ایشان در پردازش الگوی نهایی اعمال گردید.

 

 

 

 

 

 

 

 

یافته‌ها

جدول 1 مشخصات جمعیت شناختی خبرگان

متغیر	سطوح متغیر	فراوانی	درصد
جنسیت	مرد	9	90
	زن	1	10
	جمع	10	100
سابقه کار	10-20 سال	3	30
	21-30 سال	5	50
	بیشتر از 30 سال	2	20
	کل	10	100
	جمع کل	10	100
سن	50-40	2	20
	51-60	5	50
	61-65	3	30
	جمع کل	10	100

جدول 2 شاخص‌های استخراج شده از مصاحبه‌ها

شاخص	مؤلفه	ابعاد
گروه‌های بحث پیوسته	تعامل با سایر گروه‌های آموزشی مجازی	الزامات آموزشی
تعامل صوتی و تصویری همزمان
برگزاری همایش های آنلاین
کلاس‌های مجازی هم‌زمان
کنفرانس‌های کامپیوتری متعدد	اختصاص ساعات بیشتر آموزش آنلاین
متناسب سازی زمان آموزش با نیاز کاربر
مشارکت با سایر گروهای آموزشی	انعطاف‌پذیری
مشارکت در بحث های آنلاین
تعامل دانشجویان با یکدیگر
کلاس‌های مجازی ناهمزمان
محیط کاربری جذاب و آسان	عوامل تکنولوژیکی	الزامات زیباشناختی
ارتباط آسان توسط رایانه یا تلفن همراه توسط سیستم پاسخگویی خودکار
قابلیت دسترسی به صورت آفلاین	قابلیت‌های کاهش محدودیت آنلاین
امکان آرشیو نمودن مطالب آموزشی
امکان بازنگری همایش ها و کنفرانس ها
امکان ذخیره سازی آموزش ها در تلفن و رایانه
انتخاب منابع به صورت اختیاری
کیفیت محتوای سامانه	سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی	الزامات محتوایی
کیفیت تعامل سامانه
کیفیت پاسخگویی سامانه
کیفیت ویژگی‌های فنی سامانه
شروع خوب دوره‌های آنلاین	محتوای دروس متناسب
تهیه فیلم برای آموزش همزمان
انسانی سازی دوره آنلاین با تابلوهای بحث
دسترسی به منابع وب از طریق اینترنت
منابع علمی آنلاین
کاهش اختلالات اینترنتی	زیر ساخت‌های سیستم آموزش مجازی	الزامات مشارکت‌ برون‌سازمانی
زیر ساخت های فنی مناسب
عدم قطعی برق
مناسب سازی پهنای باند با محتوای آموزشی
زیر ساخت‌های ارتباطی
پخش شبکه ای زنده	کیفیت سیستم ارائه خدمات
برنامه‌های چند‌رسانه‌ای تعاملی الکترونیکی
فضای شخصی مناسب خانه
امکان دسترسی آسان به نرم افزارهای مورد نیاز	کیفیت پشتیبانی ادراک‌شده
پشتیبانی نرم افزاری مناسب
ارتقاء امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری
یادگیری نرم‌افزارهای مورد نیاز
هم اندیشی مجازی میان اساتید و دانشجویان	کیفیت رفتار متولیان آموزش مجازی	الزامات فرآیندی
انجام ارزشیابی آنلاین
ارزیابی روش‌های آموزش مجازی	به کارگیری استانداردهای آموزش مجازی
ارتقاء کیفیت برنامه‌های درسی
ارائه محتوای با کیفیت

 

جدول 3 وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر

ابعاد	وضعیت	میانگین	انحراف معیار	آماره t	p
الزامات آموزشی	موجود	79/2	57492/1	365/37	027/0
	مطلوب	83/3
تعامل با سایر گروه‌های آموزشی مجازی	موجود	39/2	03674/1	187/54	0001/0
	مطلوب	42/3
اختصاص ساعات بیشتر آموزش آنلاین	موجود	90/2	50856/1	513/40	022/0
	مطلوب	39/3
انعطاف‌پذیری	موجود	52/2	94184/0	682/68	003/0
	مطلوب	71/3
الزامات زیباشناختی	موجود	39/2	17911/1	161/54	004/0
	مطلوب	20/3
عوامل تکنولوژیکی	موجود	96/2	24489/1	892/51	001/0
	مطلوب	83/3
قابلیت‌های کاهش محدودیت آنلاین	موجود	87/2	11771/1	694/58	001/0
	مطلوب	93/3
الزامات محتوایی	موجود	85/2	06268/1	725/60	001/0
	مطلوب	66/3
سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی	موجود	79/2	1329/1	997/55	023/0
	مطلوب	39/3
محتوای دروس متناسب	موجود	77/2	13935/1	642/53	028/0
	مطلوب	80/3
الزامات مشارکت برون‌سازمانی	موجود	75/2	19991/1	805/54	06/0
	مطلوب	75/3
زیر ساخت های سیستم آموزش مجازی	موجود	61/2	97036/0	51/70	026/0
	مطلوب	21/3
کیفیت سیستم ارائه خدمات	موجود	80/2	24844/1	195/51	001/0
	مطلوب	91/3
کیفیت پشتیبانی ادراک‌شده	موجود	84/2	10716/1	838/55	001/0
	مطلوب	82/3
الزامات فرآیندی	موجود	95/2	25552/1	309/49	001/0
	مطلوب	96/3
کیفیت رفتار متولیان آموزش مجازی	موجود	70/2	23583/1	661/47	002/0
	مطلوب	71/3
به کارگیری استانداردهای آموزش مجازی	موجود	85/2	57492/1	365/37	027/0
	مطلوب	89/3

 

 

با توجه به نتایج حاصل از جدول 3 می‌توان گفت وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر در وضع مطلوب قرار گرفته‌اند (05/0> p- مقدار). میانگین همه ابعاد و مؤلفه‌ها بالاتر از حد متوسط مورد سنجش قرار گرفته است؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت وضعیت موجود کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر در وضع مطلوب قرار گرفته است.

 

 

شکل 1 الگوی کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی

        

به‌ منظور بررسی و تعیین اعتبارسنجی الگو نتایج نشان داد که 9 نفر (6/96 درصد) از خبرگان اثربخشی الگو را تأیید کرده‌اند. از طرف دیگر مقادیر پایایی مرکب هر یک از پرسشنامه‌ها محاسبه شد و نتایج حاصل برای هر یک از پرسشنامه‌ها بدین‌صورت حاصل گردید: پرسشنامه الزامات آموزشی برابر با (740/0) و برای پرسشنامه الزامات زیباشناختی برابر با (782/0) و الزامات محتوایی برابر با (721/0) و الزامات مشارکت برون سازمانی برابر با (775/0) و الزامات فرآیندی برابر با (863/0) می‌باشد. همچنین مقادیر متوسط واریانس استخراج‌شده برای هر یک از پرسشنامه‌ها بدین ترتیب محاسبه‌شده است: برای پرسشنامه الزامات آموزشی برابر با (675/0) و برای پرسشنامه الزامات زیباشناختی برابر با (678/0) و الزامات محتوایی برابر با (711/0) و الزامات مشارکت برون سازمانی برابر با (776/0) و الزامات فرآیندی برابر با (619/0) محاسبه شده است هر سه مقدار محاسبه‌شده تأیید دیگری بر اعتبار پرسشنامه‌ها و ابعاد مورد استفاده هستند.

جدول 4 بررسی اعتبار الگوی تحقیق

نظر خبرگان	فراوانی	درصد فراوانی
تأیید الگو	9	90
بی‌نظر	1	10
کل	10	100

 

بحث و نتیجه گیری 

هدف از اجراي اين پژوهش ارائه الگوی وضعیت موجود و مطلوب کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد اسلامی استان بوشهر و اعتباربخشی آن بود. نتایج نشان داد که میانگین همه ابعاد و مؤلفه‌های الزامات آموزشی، تعامل با سایر گروه‌های آموزشی مجازی، اختصاص ساعات بیشتر آموزش آنلاین، انعطاف‌پذیری، الزامات زیباشناختی، عوامل تکنولوژیکی، قابلیت‌های کاهش محدودیت آنلاین، الزامات محتوایی، سامانه مدیریت یادگیری الکترونیکی، محتوای دروس متناسب، الزامات مشارکت برون‌سازمانی، زیرساخت های سیستم آموزش مجازی، کیفیت سیستم ارائه خدمات، کیفیت پشتیبانی ادراک‌شده، الزامات فرآیندی، کیفیت رفتار متولیان آموزش مجازی و به کارگیری استانداردهای آموزش مجازی بالاتر از حد متوسط مورد سنجش قرار گرفته است؛ به عبارتی وضعیت موجود کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی دانشگاه آزاد در وضع مطلوب می باشد. جهت سنجش اعتباربخشی یافته ها 9 نفر از خبرگان اثربخشی الگو را تأیید کرده‌اند.

از طرفی تحقیقات حاجی زاده و همكاران (1400)، بارخدا و احمدحیدری (1400)، محسنی (1399)، علی پور و همكاران (۱۳۹۹)، حسن زاده (1399)، امیری رشخوار (1399)، رازقی و همكاران (1399)، ابطحی فروشانی و همكاران (1399)، کریمی اقشار و همكاران (1399)، شاه امیری (1395)، عطایی (1390)، شفیعی سروستانی، نفاتی و همکاران (2021)، الفرایهات و همکاران (2020)، واسکونسلوس و همکاران (2019)، ون در اسپوئل و همکاران (2020)، ژانگ (2016)، آنسونگ (2017) و عیبی (2017) با پژوهش حاضر همسویی نزدیکی داشت. آموزش مجازی مهم‌ترین کاربرد فن‌آوری اطلاعات است که در قالب نظام‌های مختلف مثل یادگیری رایانه‌محور، یادگیری برخط، یادگیری شبکه‌محور و آموزش تحت شبکه ارائه می‌شود (لادوسر و هام، 2001). آموزش مجازی به عنوان تعامل بین یک فراگیر با یک منبع دانش سیار، که به‌طور فیزیکی از فراگیر جدا شده تعریف می‌شود (بومه و همكاران، 2017: 50). اجزاء تکنیکال آموزش مجازی از یک طرف سیستم مدیریت آموزش و سیستم مدیریت محتوی آموزش است که بیشترین زمان و هزینه را به خود اختصاص می‌دهد. از دیگر سو ابزارهای ارزیابی و کلاس‌های مجازی از اجزاء اصلی آموزش مجازی است. اجزاء سیستم آموزش مجازی در یک تقسیم‌بندی جزیی، شامل کتابخانه مجازی، کتاب الکترونیکی، خدمات مالی، سیستم ارزشیابی الکترونیکی، ابزار تولید و تدوین محتویات و مطالب الکترونیکی، سیستم‌های هوشمند آموزش و فراگیری الکترونیکی، پورتال آموزش الکترونیکی، سیستم‌های شبیه‌سازی و واقعیت‌های مجازی  است (محمدزاده، 1398: 74). چشم‌اندازی که در این مرحله پیش روست این است که هر دانشجویی بتواند به فرصت‌های آموزشی یکسان و انعطاف‌پذیر دست یابد. کارکردهایی که برای این نوع آموزش می‌توان در نظر گرفت ازجمله امکان استفاده از قابلیت‌های مختلف رسانه‌ای مانند: متن، صوت، انیمیشن، ویدئو، کلیپ، نقشه‌های سه‌بعدی و ... در محیط یکپارچه، استمرار یادگیری از طریق ارتباط محیط کلاس با محیط شبکۀ وب و ساختار پیچیده و تودرتوی کلاس و حضور پیوسته هندسه آموزش و معماری یادگری مبتنی بر دیدگاه خبره در عرصه آموزش است که این نوع آموزش را در عرصۀ عمل امکان‌پذیر می‌کند (ابراهیم¹⁷ و همكاران، 2018: 36). از دیگر سو آموزش مجازی یکی از شکوفایی‌های پیشرفت تکنولوژی در تعلیم و تربیت می‌باشد. همگام با رشد تکنولوژی و تبلور آن در حوزه یادگیری، متخصصان این حیطه را به این فکر واداشت که به نیاز آموزشی فراگیران از طریق راه‌اندازی دوره‌های یادگیری الکترونیکی پاسخ‌گو باشند. آموزش مجازی بسیاری از آرمان‌های آموزشی مانند: یادگیری در هر مکان و هر زمان، یادگیری مشارکتی، خودارزیابی و خودراهبری را تحقق بخشیده است (کلاشنیا میلیچویچ¹⁸ و همكاران، 2018: 50). این یادگیری، رویکردی تازه در ارائه محیط یادگیری مجهز، تعاملی و یادگیرنده ‌محور است که در هر زمان و مکانی با به‌کارگیری منابع و مشخصه‌های فناوری‌های مختلف دیجیتالی و همسو با شکل‌های دیگر محیط‌های آموزشی برای ایجاد نظامی آزاد، منعطف و توزیع‌شده در آموزش استفاده می‌شود (حاجی زاده و همكاران، 1400: 19). در سال‌های اخیر آموزش مجازی به‌عنوان یکی از کاربردهای مهم فن‌آوری‌های جدید اطلاعات و ارتباطات در جهان مطرح و فعالیت‌های گسترده‌ای را در این راستا آغاز گردیده است. با توجه به تغییرات سریعی که در محیط پیرامون در حال شکل‌گیری است، اجرای نظام‌های مجازی به‌منظور ارایه خدمات و فن‌آوری‌های جدید در زمینه‌ی تدریس و یادگیری به‌صورت یک نیاز اساسی مطرح شده است (رازقی و همكاران، 1399: 91).  در شرایطی که در هزاره سوم میلادي دنیا با افزایش تقاضا براي آموزش به طور اعم و فرصت‌هاي برابر براي دستیابی به آموزش عالی رو به رو است، با استفاده از راهبردها و روش‌هاي علمی، مدیریت صحیح و بهره‌گیري بهینه از ظرفیت‌هاي نظام‌هاي آموزشی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی می‌توان به این تقاضاي روزافزون اجتماعی تا حد زیادي پاسخ داد. به سخن دیگر با استفاده بهینه از امکانات موجود و سرمایه‌هاي انسانی، اقتصادي، اجتماعی و فناوري و افزایش پذیرش دانشجو در رشته‌ها و زمینه‌هاي گوناگون و مقاطع مختلف تحصیلی، براي اقشار مختلف جامعه شرایط تحصیل را فراهم آورند. رقابت شدید موجب شده است تا کیفیت خدمات آموزشی عامل کلیدي براي موفقیت و بقاي دانشگاه‌ها باشد. در حال حاضر يكي از جديدترين دستاوردهاي فن‌آوري اطلاعات، سیستم آموزش مجازی است. با توجه به محدوديت‌هايي كه روش‌هاي سنتي آموزش براي پاسخگويي به نيازهاي آموزشي اقشار جامعه دارند و نقاط قوت آموزش الكترونيكي براي برطرف‌كردن اين محدوديت‌ها، روند به كارگيري اين سيستم آموزشي قدرتمند در دانشگاه‌ها و نظام‌هاي آموزشي رو به رشد است. البته صرفاً به‌كارگيري اين ابزار را نمي‌توان مساوي با موفقيت نظام‌هاي آموزشي در جهت رسيدن به اهدافشان دانست، بلكه آموزش مجازی شامل مجموعه‌اي از ابزارها، امكانات و نرم‌افزارهايي است كه استفاده اثربخش از آن‌ها به دانش مهارت و نگرش‌هايي نياز دارد بنابراين، نمي‌توان گفت كه صرف به‌كارگيري سیستم آموزش مجازی مساوي با موفقيت نظام آموزشي به كار برنده آن است، بلكه چگونگي به‌كارگيري آن مطابق با استاندارهاي علمي است كه مي‌تواند ميزان موفقيت اين نظام‌ها را افزايش دهد (دیز و همکاران، 2020: 40).  نظام آموزش عالی دارای دو بعد کمی و کیفی است و لازمه توسعه پایدار و همه جانبه این نظام، رشد متعادل و موزون در این ابعاد است. توجـه به رشد کـمی و غـفلت از رشد کیـفی، پیامدهای ناگواری نظیر افت تحصیلی، وابستگی علمی، عدم خلاقیت و کارآفرینی، فرار مغزها و تولید ضعیف علم را برای این نظام در پی دارد (نیکولیچ و همکاران، 2018: 60). از طرفی بررسی و ارتقاء کیفیت آموزش‌های ارائه شده از ضروریات سیاست‌های کلان دانشگاه‌ها محسوب می‌شود، لذا وجود یک سیستم پایش و ارزشیابی در نظام آموزشی به منظور تعیین نقاط قوت و ضعف، ارتقا کیفیت آموزش و تربیت دانشجو پاسخگو به نیاز جامعه، غیرقابل انکار می‌باشد. از طرفی با توجه، به تفاوت ماهیت آموزش، تنوع امکانات و تجهیزات و متفاوت بودن کارکنان و اعضاء هیئت علمی در دوره‌ها و سطوح مختلف آموزشی در دانشگاه‌های مختلف و همچنین متنوع بودن مشخصه‌های فرهنگی، اجتماعی دانشجویان، دیدگاه گیرندگان خدمات نسبت به کیفیت خدمات و ادراکات آن‌ها نسبت به خدمات ارائه شده، متفاوت خواهد بود. از سویی يكي از موضوعاتي كه توجه به آن لازم است، مبحث کیفیت خدمات آموزشی در سیستم آموزش مجازی است كه تا چه اندازه اين اصول و معيارها را در عمل به كار مي برند. جهت کیفیت خدمات آموزشی می بایست مسائل متعددی مدنظر قرار گیرد. کیفیت در آموزش عالی یک مفهوم چندبعدی است که می بایست تمام کارکردها و فعالیتها از جمله: آموزش، پژوهش، کارکنان، دانشجویان، امکانات و تجهیزات، خدمات به اقشار جامعه و دانشگاه را در برگیرد. معانی متناقض از کیفیت آموزش منجر به استفاده از روش های مختله برای اندازه گیری کیفیت در آموزش عالی شده است. طی سال های گذشته، پژوهشگران دانشگاهی کیفیت خدمات را با استفاده از مقیاس های تک بعدی اندازه گیری می کردند، در حالی که مقیاسهای تک بعدی برای اندازه گیری یک مفهوم چندبعدی مانند کیفیت مناسب نیست (واسکونسلوس و همکاران، 2019: 9).  امروزه با توجه به گسترش تحولات جهانی، سازمان ها و مراکز آموزش عالی به فکر یافتن روش هایی به منظور افزایش بهره وری، استفاده بهینه از سرمایه های موجود و جذب بیشتر دانشجویان هستند. در این میان روش هایی می توانند موفقیت دانشگاهها را تضمین نمایند که بتوانند خواسته های دریافت کنندگان را تشریح کرده و آنها را در طراحی محصول یا خدمات لحاظ کنند. روش شناخته شده «کیفیت خدمات» که برای شناخت صحیح مشتریان و درک نیازهایشان بسیار مفید است، در چند سال اخیر در نظام آموزش عالی به نحو احسن بکار رفته و کارایی خود را نشان داده است (فرهان و همکاران، 2019: 100). در بحث پیشنهادهای پژوهش می بایست بیان داشت که پیشنهاد می‌شود با توجه به میزان بالای مراجعات دانشجویان به سیستم‌های آموزش مجازی دانشگاه، سرورها مربوط به سیستم‌های آموزش مجازی دانشگاه، با توجه به تعداد دانشجویان ارتقا پیدا کند تا در زمان تدریس، امتحانات و انتخاب واحد دانشجویان با قطعی سیستم مواجه نشوند. از طرفی می‌توان برای استادان و فراگیران دوره‌های توجیهی و آموزشی در زمینة آموزش الكترونیكی ترتیب داد تا ضمن کاهش مقاومت استادان در برابر پدیدة آموزش مجازی، آنان را به فراگیری نحوة کار کردن با ابزار آموزش مجازی ترغیب کرد.

 

منابع

ابطحی فروشانی، سیده آسیه، کتابی فشکی، مریم و میرزائی عباس آبادی، حامد، (1399)، ادراک از آموزش‌های مجازی در دوران کرونا، دومین کنفرانس مهندسی صنایع، اقتصاد و مدیریت.

امیری رشخوار، امیر، زیرک، مهدی، قربانی، محمود، حسین زاده، علی، (1399)، طراحی و اعتبارسنجی کیفیت خدمات آموزشی مبتنی بر رضایت دانشجویان برمبنای الگوی خان، فصلنامه علمی پژوهشنامه تربیتی، دوره 16، شماره 65، ص 24-1.

بارخدا، سید جمال، احمدحیدری، پرستو، (1400)، بازنمایی تجارب دانشجویان از چالش‌ها و مشکلات تدریس اساتید در فضای مجازی، تدریس پژوهی، 9(1)، 98-73.

حاجی زاده، انور، عزیزی، قادر، کیهان، جواد، (1400)، تحلیل فرصت‌ها و چالش‌های آموزش مجازی در دوران کرونا: رهیافت توسعه آموزش مجازی در پسا کرونا. تدریس پژوهی، 9(1)، 204-174.

حسن زاده، تورج، (1399)، بررسی و ارزیابی میزان کیفیت آموزشی دانشگاه پیام نور مرکز تالش. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 14(48)، ص 41-57.

خسروی، محبوبه، (1397)، طراحی و اعتباریابی الگوی کیفیت خدمات آموزشی در مؤسسه‌ها و دانشگاه‌های مجازی ایران. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 12(42)، 173-191.

رازقی، نادر، صالحی عمران، ابراهیم، کاظمی، مبینا، (1399)، تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر عملکرد آموزشی و پژوهشی دانشجویان تحصیلات تحصیلی دانشگاه مازندران. دو فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 9(17)، ص 282-298.

شفیعی سروستانی، مریم و صفری سهل آبادی، مریم، (1399)، بررسی نقش آموزش مجازی معلمان در پی شیوع ویروس کرونا، اولین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در فرایندهای تعلیم و تربیت، میناب.

شاه امیری، زهرا، کرمی، محمدرضا، اصلاحی، محمد، (1395)، ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی پردیس دانشکده های فنی دانشگاه تهران براساس مدل سروکوال، فصلنامه علمی پژوهشنامه تربیتی، دوره 11، شماره 47، ص           84-65.

علی پور، سیما؛ ثابت،عباس؛ فیلی، اردلان، (1399)، ارائه الگوی علی عملکرد آموزش عالی در شرایط بحران کرونا بر اساس مسئولیت اجتماعی و کیفیت آموزش الکترونیکی. مطالعات توسعه اجتماعي – فرهنگي، ۸ (۴)، ص ۲۰۹-۱۸۱.

عطایی، محمد، موسی خانی، مرتضی، حق خواه، حسن زاده، رقیه، (1390)، ارائه یک چهارچوب مفهومی برای سنجش کیفیت در دانشگاه، فصلنامه علمی پژوهشنامه تربیتی، دوره 6، شماره 26، ص 17-1.

قنبری، سالار، رزقی شیرسوار، هادی، ضیایی، محمدصادق، مصلح، مریم، (1398)، ارائه مدل ارزیابی آموزش الکترونیکی در واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی، مجله تحقیقات مدیریت آموزشی، دوره 11، شماره 41، ص 75-100.

کریمی اقشار، معظمه و زاهدی، فاطمه و دهقانی، الهام و خالوئی، حسین، (1399)، کارایی روش‌های مجازی در آموزش دانش‌آموزان استثنایی در بحران کووید -19، چهارمین همایش ملی روانشناسی دانشگاه پیام نور، رشت.

محسنی، ندا، (1399)، امکان سنجی استقرار آموزش الکترونیکی در بانک سرمایه. فصلنامه مدیریت و چشم انداز آموزش، 2(2)، ص 1-18.

محمدزاده، محسن، (1398)، طراحی پرسشنامه ارزشیابی کیفیت خدمات در مراکز آموزش مجازی و ارزیابی کیفیت خدمات آموزشی در دانشکده مجازی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات درمانی تهران، پايان‌نامه كار شناسي ارشد، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده مجازی.

Al-Fraihat، D., Joy, M., Masa'deh, R., Sinclair, J. (2020). Evaluating E-learning systems success: An empirical study, Computers in Human Behavior ,102,67–86.

Ansong, E., Boateng, R., Boateng, S. L., & Anderson, A. B. (2017). The nature of E-learning adoption by stakeholders of a university in Africa. E-Learning and Digital Media, 14(4), 226-243.

Ayebi-Arthur, K. (2017). E-learning, resilience and change in higher education: Helping a university cope after a natural disaster. E-learning and Digital Media, 14 (5), 259-274.

Böhme, K., Heppt, B., & Haag, N. (2017). Inclusive Literacy Education and Reading Assessment for Language-Minority Students and Students with Special Educational Needs in German Elementary Schools. In Inclusive Principles and Practices in Literacy Education. Emerald Publishing Limited.

Díez, F., Villa, A., López, A. L., & Iraurgi, I. (2020). Impact of quality management systems in the performance of educational centers: educational policies and management processes. Heliyon, 6(4), e03824.

Farhan, W., Razmak, J., Demers, S., & Laflamme, S. (2019). E-learning systems versus instructional communication tools: Developing and testing a new e-learning user interface from the perspectives of teachers and students. Technology in Society, 59, 101192.

Franco, S. M. Lopez, M.F. Velicia, M. F. (2016). Exploring The Impact of Individualism and Uncertainty a Voidance in web – based Electronic Learning: an Empirical Analysis in European Higher education. Computers & Education, 52, 598 – 588.

Ogunnaike, O. O., Ayeni, B., Olorunyomi, B., Olokundun, M., Ayoade, O., & Borishade, T. (2018). Data set on interactive service quality in higher education marketing. Data in brief, 19, 1403-1409.

Herrera-Pavo, M. Á. (2021). Collaborative learning for virtual higher education. Learning, Culture and Social Interaction, 28, 100437.

Ibrahim, R. ; N. S. Leng , R. C. M. Yusoff , G. N. Samy , S. Masrom & Z. I. Rizman, Elearning acceptance based on technology acceptance model (TAM), Journal: Journal of Fundamental and Applied Sciences,2018, Volume: 9 Issue: 4S Pages: 871, DOI: 10.4314/jfas.v9i4s.50.

Klašnja-Milićević, A., Vesin, B., & Ivanović, M. (2018). Social tagging strategy for enhancing e-learning experience. Computers & Education, 118, 166-181.

Ladouceur, A. & Hum, D. (2001). E-learning The new frontier . Retrieved From. www.cata.ca/china/documents/elearning.pdf.

Mishra , L Gupta , T. Shree , A., (2020). Online Teaching-Learning in Higher Education during Lockdown Period of COVID-19 Pandemic, Internationa lJournal of Educational Research Open.

Manea, N. P. (2014). The analysis of perception of master students regarding the quality of educational services of Bucharest universities. Procedia Economics and Finance, 15, 746-751.

Neffati, O. S., Setiawan, R., Jayanthi, P., Vanithamani, S., Sharma, D. K., Regin, R., ... & Sengan, S. (2021). An educational tool for enhanced mobile e-Learning for technical higher education using mobile devices for augmented reality. Microprocessors and Microsystems, 83, 104030.

Nikolić, V., Kaljevic, J., Jović, S., Petković, D., Milovančević, M., Dimitrov, L., & Dachkinov, P. (2018). Survey of quality models of e-learning systems. Physica A: Statistical Mechanics and its Applications, 511, 324-330.

Van der Spoel, I. Noroozi, O. Schuurink, E. & van Ginkel S .(2020) Teachers’ online teaching expectations and experiences during the Covid19-pandemic in the Netherlands, European Journal of Teacher Education, 43:4, 623-638. Watkins R., Leigh D. and Triner D. 2004, Assessing Readiness for E-learning, Performance Improvement Quaterly, Vol. 17, No. 4, , pp. 66-79.

Vasconcelos, P., Furtado, E. S., Pinheiro, P., & Furtado, L. (2020). Multidisciplinary criteria for the quality of e-learning services design. Computers in Human Behavior, 107, 105979.

Zhang, J., Wang, J., Min, S. D., Chen, K. K., & Huang, H. (2016). Influence of curriculum quality and educational service quality on student experiences: A case study in sport management programs. Journal of Hospitality, Leisure, Sport & Tourism Education, 18, 81-91.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Presenting a model of the current and desired quality of educational services in the virtual education system of the Islamic Azad University of Bushehr province and its accreditation

Abstract

The purpose of this research was to provide a model of the current and desired quality of educational services in the virtual education system of the Islamic Azad University of Bushehr province and its accreditation. The current research was applied in terms of purpose and mixed in terms of data, descriptive, analytical and survey in nature and targeted and accessible sampling method. In order to collect data, in the qualitative part, the interview method with experts was used, and in the quantitative part, a questionnaire was used. The statistical population in the qualitative section included experts with a doctorate degree and having at least 10 years of experience in the field of online education, and in the quantitative section, 10,000 users of the virtual education system of Azad University. The findings showed that the average of all dimensions and components of educational requirements, interaction with other virtual educational groups, devoting more hours to online education, flexibility, aesthetic requirements, technological factors, capabilities to reduce online restrictions, content requirements, e-learning management system, appropriate course content , the requirements of extra-organizational participation, the infrastructure of the virtual education system, the quality of the service delivery system, the perceived support quality, the process requirements, the quality of the behavior of the virtual education supervisors and the application of the virtual education standards have been measured above the average; In other words, the current status of the quality of educational services in the virtual education system of Azad University is favorable. In order to measure the validity of the findings, 9 experts have confirmed the effectiveness of the model. The general conclusion of the research shows that the best way to ensure the current and desired quality of educational services in the virtual education system of Islamic Azad University is to use virtual education standards.

Keywords: current and desired situation, quality of educational services, virtual education system.

 

 

 

 

 

 

 

1

 

---

[1] - Ogunnaike

[2] - Böhme

[3] - Herrera-Pavo

[4] - Franco

[5]  -Ladouceur & Hum

[6]  -Govindasamy

[7]  -Mishra

[8] - Vasconcelos

[9] - Manea

[10] - Klašnja-Milićević

[11] - Neffati

[12]  -Al-Fraihat

[13]  -Van der Spoel

[14] - Zhang

[15] - Ansong

[16] - Ayebi

[17] - Ibrahim

[18]  -Klašnja-Milićević

---