اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تحمل پریشانی و اضطراب امتحان دانش آموزان

محورهای موضوعی : علوم تربیتی

سید وحید جوادی ¹ , محمدحسن غنی فر ² , فاطمه شهابی زاده ³

1 - دانشجوی دکتری رواشناسی تربیتی، دانشکده علوم انسانی، واحد بیرجند، داشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران [e-mail]
2 - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران(نویسنده مسئول) [e-mail]
3 - گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد بیرجند، دانشگاه آزاد اسلامی، بیرجند، ایران

تاریخ دریافت : 1402/01/31 تاریخ پذیرش : 1402/04/10 تاریخ انتشار : 1402/09/01

کلید واژه: اضطراب امتحان, تحمل پریشانی, آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد,

چکیده مقاله :

هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر تحمل پریشانی و اضطراب امتحان دانش‌آموزان پسر متوسطه دوم شهر بیرجند بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بود که به صورت پیش‌آزمون- پس‌آزمون با دوره پیگیری 3 ماهه اجرا شد. جامعه‌ی آماری شامل دانش‌آموزان پسر متوسطه دوره دوم شهر بیرجند بود. از بین مدارس متوسطه دوم شهر بیرجند یک مدرسه به صورت تصادفی انتخاب و با استفاده از نرم افزار G Power حجم نمونه 52 نفر در نظر گرفته شد و دانش آموزان به طور تصادفی و با در نظر گرفتن ریزش نمونه در دو گروه (26 نفر گروه آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد و 26 نفر گروه گواه) قرار گرفتند. داده‌ها با پرسشنامه‌های تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) و اضطراب امتحان ابوالقاسمی و همکاران (1375) جمع‌آوری شد و آزمودنی‌ها با پروتکل هیز، استروسال و ویلسون (2000) آموزش دیدند. داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس انداره‌گیری مکرر تحلیل شدند. یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث افزایش سطح تحمل پریشانی و کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان نسبت به گروه کنترل می‌شود (001/0p<). نتایج آزمون بونفرونی نشان داد تأثیرگذاری آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد در طول زمان برای اضطراب امتحان و تحمل پریشانی معنی دار بوده است. با توجه به تأثیرگذاری آموزش مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش تحمل پریشانی و کاهش اضطراب امتحان در دانش‌آموزان، مشاوران و درمانگران می‌توانند از این رویکرد جهت کاهش اضطراب امتحان و همچنین افزایش سطح تحمل پریشانی دانش‌آموزان استفاده کنند.

چکیده انگلیسی:

The aim of the present research was to determine the effectiveness of education based on acceptance and commitment on tolerance of distress and test anxiety among male second secondary school students in Birjand city. This research was a semi-experimental type that was conducted as a pre-test-post-test with a 3-month follow-up period. The statistical population included second year secondary school boys in Birjand city. Among the second secondary schools of Birjand city, one school was randomly selected and using G Power software, a sample size of 52 students was considered and the students were randomly divided into two groups (26 students in the education group) based on acceptance and commitment and 26 people were included in the control group. The data were analyzed with repeated measures analysis of variance. The findings of the present study showed that education based on acceptance and commitment increases the level of distress tolerance and decreases the students' test anxiety compared to the control group (p<0.001). The results of the Bonferroni test showed that the influence of education based on acceptance and commitment over time was significant for test anxiety and distress tolerance. Considering the impact of education based on acceptance and commitment on increasing distress tolerance and reducing test anxiety in students, counselors and therapists can use this approach to reduce test anxiety and also increase students' distress tolerance level.