دوره مس‌سنگی جدید در تپه سگزآباد
محورهای موضوعی : باستان‌شناسی پیش از تاریخ
محمد حسین عزیزی خرانقی
1
(معاونت میراث فرهنگی کشور، اداره کل حفظ و احیاء بناها، بافت‌ها و محوطه‌های تاریخی، تهران، ایران.)
کمال‌الدین نیکنامی
2
(استاد، گروه باستان‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.)
کلید واژه: دشت قزوین, سگزآباد, دوره مس‌سنگی‌جدید, نقش سفال, فرم سفال,
چکیده مقاله :
سگزآباد یکی از شاخص‌ترین تپه‌های پیش از تاریخی دشت قزوین است که بر اساس کاوش‌های طولانی مدت دانشگاه تهران، آن‌را یکی از بهترین نمونه‌های محوطه‌های اعصار آهن و مفرغ جدید می‌شناسند. به تازگی آثاری از اواخر هزاره چهارم ق.م که در فلات مرکزی ایران با نام دوره مس‌سنگی جدید (سیلک III6-7) شناخته می‌شود، در این محوطه شناسایی شده است.کاوش‌های آموزشی- پژوهشی گروه باستان‌شناسی دانشگاه تهران، پاییز ۱۳۸۸ در تپه سگزآباد با هدف مطالعه دقیق‌تر و وسیع‌تر لایه‌های مس‌سنگی جدیدی که برای اولین بار در کاوش‌های سال ۱۳۷۸ شناسایی شده بود، صورت پذیرفت. در این فصل سه ترانشه ۶، ۷ و ۸ مورد کاوش قرار گرفت. پس از اتمام کاوش‌ها، تنها در ترانشه ۶ آثار دوره مس‌سنگی جدید یافت شد. متأسفانه به دلیل حفاری های غیرمجاز گسترده صورت گرفته در این محوطه، تیم کاوش موفق به شناسایی معماری کاملی از این دوره نگردید، ولی سفال‌های شاخص و ظریف این دوره به تعداد قابل توجه بدست آمد. این نوشتار فقط بر گونه‌شناسی، طبقه‌بندی و معرفی انواع مختلف سفال‌های دوره مس‌سنگی‌جدید تمرکز خواهد داشت.
Tepe Sagzabad is one of the most important Prehistoric Sites in Qazvin Plain. Based on the long time Department of Archaeology, University of Tehran excavation, Tepe Sagzabad Known as a best sample of Iron and Late Bronze Age site in Qazvin Plain. Some new evidence of late 4th Millennium BC Cultures is Known Late Chalcolithic Period in Central Plateau, Has been identified in Tepe Sagzabad. Research-based Training Excavation [Practical method of excavating projects] was carried out in the fall of 2008 by the Department of Archaeology, Tehran University, intending to study the layers of the late chalcolithic discovered in 2007. In this season three trenches (6, 7 and 8) were dug. At last, the evidence of the late chalcolithic was only found in trench 6. Unfortunately, the expedition couldn’t find any complete structural [architectural] remains due to illegal digging, but a considerable number of pottery sherds typical of this period, were found. This article will only focus on the typology, classification and various types of the late chalcolithic pottery.
_||_
