ارزیابی کمی و کیفی توسعه کاربری‌های ورزشی در استان خراسان رضوی براساس رعایت عدالت فضایی در پراکنش فضاها و اماکن

محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در برنامه ریزی شهری

محمد اردمه ¹ (گروه تربیت بدنی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران)
سید مصصطفی طیبی ثانی ² (عضو هیئت علمی گروه تربیت بدنی. دانشکده علوم انسانی.دانشگاه آزاد اسلامی واحد شاهرود)
علی فهیمی‌نژاد ³ (استادیار گروه تربیت بدنی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران)
باقر مرسل ⁴ (استادیار گروه تربیت بدنی، دانشکده علوم انسانی، واحد شاهرود، دانشگاه آزاد اسلامی، شاهرود، ایران)

تاریخ دریافت : 1400/09/01 تاریخ پذیرش : 1401/01/14 تاریخ انتشار : 1400/09/01

کلید واژه: عدالت فضایی, استان خراسان رضوی, کاربری ورزشی, سرانه ورزشی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر به تحلیل فضایی اماکن ورزشی و ارزیابی نحوه دسترسی به مراکز ورزشی با توجه به الگوی توزیع فضایی آنها در سطح شبکه‌های ارتباطی در استان خراسان رضوی پرداخته است. این تحقیق از نوع کاربردی و به روش توصیفی – تحلیلی می‌باشد. پس از تعیین سرانه کاربری‌های ورزشی در سطح استان، با استفاده از مدل ویلیامسون سرانه توزیعی این مراکز در سطح مناطق با توجه به تراکم جمعیت سنجیده شد. در بخش دوم، با استفاده از مدل موران الگوی توزیع فضایی کاربری‌های ورزشی (روباز، سرپوشیده و کل کاربری‌های ورزشی) با توجه به مساحت این کاربری‌ها سنجیده شد. نتایج بیانگر آن بوده است که سرانه فضاهای ورزشی در استان برابر با 34/0 مترمربع می‌باشد که از حداقل سرانه تعیین شده برای ایران نیز کمتر است. از طرف دیگر، سرانه کل فضاهای ورزشی به ازای هر خانوار در حدود 05/1 مترمربع است. همچنین؛ سرانه فضاهای ورزشی روباز بیشتر از سرانه فضاهای سرپوشیده (92/0در مقابل 13/0 مترمربع به ازای هر نفر) می‌باشد. در این میان، زون 1 که شمال شرق استان است، دارای پراکنش بیشتری از فضاها و اماکن ورزشی است که البته به لحاظ جمعیتی نیز از توزیع بیشتری برخوردار است. این در حالیست که با افزایش تراکم جمعیتی، سرانه کل فضاهای ورزشی (روباز و سرپوشیده) با شیب خط R2= 0.5985 افزایش می‌یابد. همچنین با توجه به نتایج حاصل از مدل میانگین نزدیک‌ترین همسایه مشخص شد که الگوی فضایی توزیع مراکز ورزشی در سطح استان خراسان رضوی در سطح 99 درصد به صورت تصادفی می‌باشد. بنابراین؛ حل این مشکلات نیاز به برنامه‌ریزی و مدیریت در زمینه مکان‌یابی و سامان‌دهی فضاهای ورزشی دارد.

چکیده انگلیسی:

The present study has analyzed the spatiality of sports venues and evaluated the access to sports centers according to the pattern of their spatial distribution in the level of communication networks in Khorasan Razavi province. This research is of applied type and descriptive-analytical method. After determining the per capita sports uses in the province, using the Williamson model, the per capita distribution of these centers in the regions was measured according to population density. In the second part, using the Moran model, the spatial distribution pattern of sports uses (outdoor, indoor and total sports uses) was measured according to the area of these uses. The results showed that the per capita sports facilities in the province is equal to 0.34 square meters, which is less than the minimum per capita set for Iran. On the other hand, the total per capita sports space per household is about 1.05 square meters. also; The per capita outdoor sports space is more than the per capita indoor space (0.92 vs. 0.13 square meters per person). Meanwhile, Zone 1, which is in the northeast of the province, has a greater distribution of sports spaces and places, which, of course, has a greater distribution in terms of population. However, with increasing population density, the per capita total sports space (outdoor and indoor) increases with the slope of the line R2 = 0.5985. Also, according to the results of the nearest neighbor average model, it was found that the spatial pattern of distribution of sports centers in Khorasan Razavi province is 99% random. Therefore; solving these problems requires planning and management in the field of locating and organizing sports spaces.