روش‌شناسی تحلیل مضمون در تعیین سنجه‌ها و شاخص‌های حیاتی‌بودن زیرساخت‌های شهری مبتنی بر ارزش ذاتی

محورهای موضوعی : کاربرد GIS&RS در عمران

غلامرضا حسینعلی بیکی ¹ ( دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب )
عباس اکبرپور نیک قلب رشتی ² ( واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران نویسنده مسئول )
سید عظیم حسینی ³ ( واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران )
حمیدرضا عباسیان جهرمی ⁴ ( دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، تهران، ایران )

تاریخ دریافت : 1401/09/26 تاریخ پذیرش : 1401/12/16 تاریخ انتشار : 1401/12/01

کلید واژه: شاخص, اولویت‌بندی, طبقه‌بندی, زیرساخت حیاتی, سنجه,

چکیده مقاله :

مقدمه پژوهش: کشورهای جهان که در مسیر پیشرفت هستند جهت حفظ عملکرد و توانایی‌های خود، توجه ویژه‌ای به زیرساخت‌ها در ابعاد ملی دارند. اهمیت این موضوع از دهه‌های قبل شروع شده است و به عنوان معیار پیشرفت با الگوهای مدیریتی تلفیق شده است. بنابراین توجه و حفظ عملکرد زیرساخت‌های حیاتی و مدیریت موثر آن‌ها با در نظر گرفتن منابع محدود در کشور، نیازمند الگویی جامع برای شناسایی زیرساخت‌ها حیاتی و اولویت‌بندی آن‌ها می‌باشد. هدف پژوهش: تعیین شاخص‌ها و سنجه‌های حیاتی‌بودن مبتنی بر ارزش ذاتی و نهادی زیرساخت‌هاروش پژوهش: در پژوهش حاضر، برای پاسخ به سوال پژوهش از روش تحلیل مضمون و شبکه مضامین استفاده شد. در این روش با مرور اسناد کتابخانه‌ای و مقالات علمی، مضامین بر جسته استخراج شد. روش اعتبارسنجی این پژوهش روایی تفسیری است و با ارائه بازخورد نتایج حاصله از تحقیق به پنج نفر از خبرگان، تأیید نهایی انجام شد. یافته‌ها: بر اساس یافته‌های تحقیق، 61 کد اولیه ایجاد شد. به دلیل کثرت کدها، موارد مشابه بر پایۀ قرابت مفهومی و معنایی به 10 مضمون نهایی تقلیل یافتند. سپس بر مبنای این مضامین، شاخص‌ها و سنجه‌های حیاتی‌بودن زیرساخت‌ها در قالب 9 رابطه اصلی ارائه شد.نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش نشان می‌دهد، مهم‌ترین شاخص‌ها برای ارزیابی زیرساخت مبتنی بر ارزش ذاتی شامل؛ مبلغ سرمایه‌گذاری، عدم وابستگی به دیگر کشورها در تأمین کالا و خدمات ضروری، تولید ناخالص داخلی، دسترسی عادلانه افراد به تسهیلات زندگی، دسترسی کافی به آب سالم، دسترسی جامعه به خدمات سلامت، حفظ و پایداری منابع (آب، خاک و هوا)، سودمندی زیرساخت در پشتیبانی و تولید تجهیزات نظامی است که می‌توان برای ارزیابی ارزشمندی زیرساخت‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

چکیده انگلیسی:

Introduction of the research: The countries of the world that are on the path of progress pay special attention to infrastructures in national dimensions in order to maintain their performance and capabilities. Maintaining the performance and effective management of infrastructures with regard to limited resources requires a comprehensive model for prioritizing critical infrastructures.The purpose of the research: to determine indicators and measures of criticality based on the intrinsic value of infrastructuresResearch method: Thematic analysis method was used to answer the research question. In this method, by reviewing documents and scientific articles, prominent themes were extracted. The validation method of this research is interpretive validity. Final approval was done by presenting the results to five experts.Findings: Based on the research findings, 61 initial codes were created. Due to the large number of codes, similar items were reduced to 11 themes based on conceptual affinity. Based on these themes, vital indicators were presented in the form of 9 main relationships.Conclusion: The research results showed that the most important indicators include; The amount of investment, non-dependence on other countries in providing essential goods, gross domestic product, fair access to life facilities, sufficient access to clean water, access to health services, preservation and sustainability of resources (water, soil and air), usefulness of infrastructure in support and the production of military equipment that can be used to assess infrastructure.