بررسی تطبیقی آداب و رسوم اجتماعی در شاخة ایرانی شعر دورة صفوی

محورهای موضوعی : ادبیات تطبیقی (فارسی- انگلیسی)

نسرین رضازاده، ¹ (دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر – ایران)
دکتر مریم محمدزاده ² (استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر - ایران)
دکتر رامین صادقی نژاد ³ (استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر - ایران)

تاریخ دریافت : 1398/11/07 تاریخ پذیرش : 1398/11/07 تاریخ انتشار : 1398/03/01

کلید واژه: صائب, محتشم کاشانی, وحشی بافقی, کلیم کاشانی, آداب و رسوم اجتماعی, دورة صفوی, نظیری نیشابوری,

چکیده مقاله :

با توجه به این که در تحلیل اشعار شعرای دورة صفوی، نوعی جامعه شناسی مولد و زادگاه، مثل هر دورة دیگری محسوس است و با عنایت به این که شناخت و تحلیل آثار ادبی و نیز شناخت زندگی آفرینندگان این آثار، بدون بررسی اجتماع و فرهنگی که در آن بالیده اند میسر نیست؛ پژوهش حاضر، با هدف بررسی مستند اوضاع اجتماعی این عهد و آشنایی با زندگی عمومی مردم آن روزگار، به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی انواع آداب و رسوم اجتماعی در شاخة ایرانی شعر دورة صفوی (اشعار وحشی بافقی، محتشم کاشانی، نظیری نیشابوری، کلیم کاشانی و صائب) می پردازد و نشان می دهد که اشاره به انواع مختلف آداب و رسوم برگزاری اعیاد، ازدواج، سوگواری، باده نوشی و سایر آداب و رسوم از قبیل انعام دادن، بستن طفل بر گهواره، بستن نامه بر بال کبوتر، پری در شیشه کردن و تعویذ بر بازو بستن، بیشترین فراوانی و بسامد را در دیوان صائب دارد. در اشعار وحشی بافقی نیز کمترین اشارات به آداب و رسوم اجتماعی دیده می شود.

چکیده انگلیسی:

    Regarding the fact that in analyzing the poems of great poets in Safavid era, a type of generative sociology is felt like any other era, and considering that the recognition and analysis of literary works and gaining knowledge about the life of the authors who have created such works is not possible without investigating the society and culture through which they have been brought up, the present research, aimed at investigating about social status of the era and knowing the general public lifestyles, is going to investigate different social ethics and customs in Iranian branch of Safavid era (the poems composed by Vahshi-e-Bafghi, Mohtasham Kashani, Naziri-e-Neishabouri, Kalim-e-Kashani, and Saeb). In this era, different issues such as the different traditions to celebrate the New year, wedding ceremonies, mourning, drinking alcohol, and other customs such as tipping, holding babies in cradle, fastening the letters onto the wings of pigeons, bottling the fairies and wearing something onto the arms were among the most frequent mentions in the Divan composed by Saeb.In Bafqi's poems, there­ is the least mention of social  customs