ارائه و تبیین مدل مفهومی توسعه‌یافته گردشگری خلاقیت‌بنیان روستایی
محورهای موضوعی : خلاقیت شناسی جامعه شناختی، خلاقیت شناسی اقتصادی ...
بیژن خلیل مقدم
1
,
روح‌الله بیات
2
,
فرهاد درویشی سه تلانی
3
,
صفر فضلی
4
,
علی زنگی آبادی
5
1 - دکتری آینده پژوهی، گروه مدیریت، دانشکده علوم انسانی،واحد شهرکرد،دانشگاه آزاد اسلامی،شهرکرد، ایران
2 - دانشیار گروه حسابداری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.
3 - استاد گروه آینده‌پژوهی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.
4 - استاد گروه مدیریت، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
5 - دانشیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه‌ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
کلید واژه: گردشگری خلاقیت‌بنیان روستایی, گردشگری خلاق روستایی, مدل مفهومی توسعه‌یافته, نظریه داده‌بنیاد.,
چکیده مقاله :
هدف: مقاله حاضر درصدد است تا با بررسی و تحلیل ادبیات موضوع مرتبط با گردشگری خلاق روستایی و شناسایی مهمترین چالش‌های آن، و همچنین با بهره‌مندی از نظرات اجماع خبرگان، مدل مفهومی گردشگری خلاقیت‌بنیان روستایی را بعنوان مدل توسعه‌یافته‌تر ارائه نماید. روش‌شناسی پژوهش: مقاله حاضر بر اساس هدف، از نوع توسعه‌ای و بنیادی است و روش آن توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری مشتمل بر خبرگان و متون ادبیات موضوع مرتبط و مصاحبه‌ها است. نمونه آماری متون مشتمل بر 72 پژوهش خارجی و 12 پژوهش داخلی و 14 خبره (7مصاحبه و 13 پرسشنامه) است. از روش پیمایش، برون‌یابی روند کیفی، پرسشنامه باز به‌منظور گردآوری داده و اطلاعات استفاده شد. تجزیه و تحلیل با کمک روش فراترکیب و تکنیک تحلیل محتوا و نظریه داده‌بنیاد از طریق نرم افزار مکس. کیو. دی. ای صورت گرفت. یافته‌ها: با تحلیل محتوا، 313 کد اولیه و 2 مقوله کلی با زیرمقوله‌های متعدد مشخص شد. پس از تشریح گردشگری خلاق روستایی و شناسایی چالش‌های کلیدی آن، گردشگری خلاقیت‌بنیان روستایی بعنوان مدل توسعه‌یافته‌تر معرفی گردید. بحث و نتیجه‌گیری: علیرغم قابلیت‌های متعدد گردشگری خلاق روستایی، ولیکن بنابر چالش‌های فرآیندی و همچنین چالش‌های شناختی-برنامه ریزی آن، مدل مفهومی جدید گردشگری خلاقیت‌بنیان روستایی ارائه شد.
Purpose: The present Paper aims to present the conceptual model of creativity-based rural tourism as a more developed model by reviewing and analyzing the literature related to rural creative tourism and identifying its most important challenges, as well as by benefiting from the consensus of experts. Research Methodology: Based on the purpose, this article is a developmental and fundamental type and its method is descriptive-analytical. The statistical population consists of experts and related literature texts and interviews. The statistical sample of texts consists of 72 foreign studies and 12 internal studies and 14 experts (7 interviews and 13 questionnaires). Survey method, extrapolation of qualitative trend, open questionnaire was used to collect data and information. Analysis with the help of Meta analysis method and content analysis technique and Grounded theory through Max.Q.D.A software took place. Findings: Through content analysis, 313 primary codes and 2 general categories with numerous subcategories were determined. After describing rural creative tourism and identifying its key challenges, "Creativity-based Rural Tourism" was presented as a more developed model. Discussion and conclusion: Despite the many capabilities of rural creative tourism, but due to process challenges as well as its cognitive-planning challenges, a new conceptual model of creativity-based rural tourism was presented.
اسمیتز، راد. استفان، کوهلمان؛ و فلیپ، شپیرا. (2010). سیاست نوآوری در تئوری و عمل. ترجمه: قاضی‌نوری، سروش و ماندانا، آزادگان‌مهر، (1393). نشر دارخوین برای پژوهشگاه مهندسی بحران‌های طبیعی شاخص‌پژوه. اصفهان.
بابائی همتی، روشن؛ و موسوی، نرجس.(1393). گردشگری خلاق. انتشارات جوانان موفق.
پژوهشکده آمار. (1402). اقتصاد روستایی ایران، حساب تولید بخش‌های اقتصاد در حوزه روستایی سال‌های 1390-1398.
خلیل مقدم، بیژن، فرهاد، درویشی سه تلانی، روح الله، بیات، صفر، فضلی و علی، زنگی‌آبادی.(1402). مدل مفهومی گردشگری خلاق روستایی ایران. جغرافیا و برنامه‌ریزی منطقه‌ای. قشم.
خلیل‌مقدم، بیژن. (1399). مدل مفهومیِ بسته خلاق برای برون‌رفت گردشگری روستایی از رکود دوران کرونایی و ورود جهشی به دوران پساکرونایی. 514641https://ana.press/fa/news/.
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، (1389). سند نقشه جامع علمی كشور.
راستقلم، مهدی، اسكندر، صیدایی و هدابت‌اله، نوری(1395). تعیین پیشران‌های کلیدی رهیافت روستای خلاق با استفاده از نرم‌افزار میک‌مک. پژوهش‌های روستایی، دوره 7، شماره 2، صص 316 - 329.
فلیک، اووه. ( 1401). درآمدی بر تحقیق کیفی. ترجمه هادی جلیلی. نشر نی، چاپ سیزدهم.
قاسملو، حسن. (1396). ارزیابی نقش گردشگری در توسعه پایدار مناطق روستایی با رویکرد گردشگری خلاق، مطالعه موردی: روستاهای تاریخی - فرهنگی شمال غرب کشور. دانشگاه زنجان، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، پایان نامه کارشناسی ارشد.
قاسمی، محمد، مهدی، فقیه و پریسا، علی زاد. (1397). الزامات دستیابی به اقتصاد دانش‌بنیان در سطح کلان: تحلیل چارچوب قانونی در ایران و ارائه توصیه‌های سیاستی. پژوهشنامه اقتصادی، 18(68), 99-152. doi: 10.22054/joer.2018.8689.
لاندری، چارلز و جاناتان، هیامز. (2012). شاخص شهر خلاق: سنجش نشانه‌های حیات شهر خلاق. ترجمه حیدری‌پور، اسفندیار؛ و فرهنگ، مظفر. ۱۳۹۴. انتشارات معمارخانه باغ‌نظر، اصفهان.
مروی، علی. (1393). اقتصاد دانش‌بنیان: تعریف، حوزه‌های پوشش، شاخص‌های اندازه‌گیری، سیاست‌ها و اثرات کلان اقتصادی. گزارش منتشرنشده، پژوهشکده مطالعات فناوری.
ویسی، مهرداد، محمود، خراط، یداله، قره‌داغی، کلثوم، عباسی‌شاهکوه، غلامرضا، خاکسار، سوگل، بابازاده‌خامنه، معصومه، صادقی، محمدامین، زارع، نسرین، دسترنج‌ممقانی، علی‌اکبر، جلالی، سیده طاهره، میرسعیدقاضی، مریم، قرائی و علی‌اصغر، عمیدیان. (1394). تجربیات خدمات عمومی الزامی ارتباطات و فناوری اطلاعات. آوای قلم.
Andreea SASU1, Karin, EPURAN, Gheorghe. 2016. An overview of the new trends in rural tourism. Bulletin of the Transilvania University of Braşov Series V: Economic Sciences. Vol. 9 (58) No. 2.
APEC. 2000.Towards Knowledge-Based Economy in APEC.Singapore.
Arismayanti, Ni Ketut, Widyatmaja, I Gusti Ngurah, & Wiraatmaja, I Wayan. 2017. The Establishment of Rural Tourism Based Creative Economyin Kendran Village, Gianyar. IRCS UNUD Journals, Vol. 1 No. 1.
Asian Development Bank. 2014. INNOVATIVE ASIA: ADVANCING THE KNOWLEDGE-BASED ECONOMY. The Next Policy Agenda.
Blapp, Manuela. 2015. Creative Tourism in Bali’s Rural Communities: Examination of the Current Offer and Advice on Future Product Development. MA thesis, NHTV University of Applied Sciences, Breda.
Council of Europe, 2010. European Cultural Routes impact on SMEs’ innovation and competitiveness. [Pdf] Available at:
Duxbury, N, & Richards, G. 2019. Towards a research agenda for creative tourism: Developments, diversity, and dynamics. In N. Duxbury & G. Richards (Eds.), A research agenda for creative tourism (pp. 1–14). Cheltenham, UK: Edward Elgar Publishing.
Duxbury, Nancy, & Richards, Greg. 2019. A Research Agenda for Creative Tourism – Cumulative bibliography. Edward Elgar.
Dwyer L, Edwards D, Mistilis N, Roman C, Scott N, Cooper C, 2008, MEGATRENDS UNDERPINNING TOURISM TO 2020. Analysis of key drivers for change, CRC for Sustainable Tourism Pty Ltd, Gold Coast.
Einali, Jamshid, Mohammadi Yeganeh, Behroz, & Ghasemlou, Hassan. 2019. The Role of Creative Tourism in Sustainable Development of Rural Areas (Case Study: Historic-Cultural Villages in North-West of Iran). Journal of Research and Rural Planning, Volume 8, No. 2, Serial No. 25. http://jrrp.um.ac.ir.
European Commission. 2009. EU Rural Review: Creativity and Innovation in EU Rural Development (The Magazine from the European Network for Rural Development). http://enrd.ec.europa.eu.
Fernández Güell, & José M. 2011. Recuperación de los estudios del futuro a través de la prospectiva territorial. Ciudad y Territorio e Estudios Territoriales, 167, Pp. 11-32.
Ferreira, Jéssica, & Sousa, Bruno. 2020. Experiential marketing as leverage for growth of creative tourism: a co-creative process. In: Rocha Á, Abreu A, de Carvalho J, Liberato D, González E, Liberato P. (eds) Advances in Tourism, Technology and Smart Systems. Smart Innovation, Systems and Technologies, vol 171. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-15-2024-2_25.
Garau, Chiara. 2015. Perspectives on Cultural and Sustainable Rural Tourism in a Smart Region: The Case Study of Marmilla in Sardinia (Italy). Sustainability, 7, 6412-6434; doi:10.3390/su7066412.
Holden, A. (2006). Tourism studies and the social sciences. London, UK: Routledge.
Jacobs, J. 1984. Cities and the Wealth of Nations. Random House.
Kresna, Agung Wisesa, Adhi Gunadi, I Made, & Pasfatima, Mbulu Yustisia. 2018. Creativity Based Tourism in KAMPUNG KREATIF DAGO POJOK BANDUNG. Journal of Tourism Destination and Attraction, Vol. 6, No 1. https://doi.org/10.35814/tourism.v6i1.760.
Lundvall, B.A. (ed). 1992. National Systems of Innovation. London, UK and New York, USA: Pinter.
Marques, Lénia. 2012. Boosting potential creative tourism resources: The case of Siby (Mali). Journal of Tourism Consumption and Practice Volume 4 No.2.
OECD. 2014. Tourism and the Creative Economy, OECD Studies on Tourism, OECD Publishing. http://dx.doi.org/10.1787/9789264207875-en.
Rastghalam, Mahdi, Seidaiy, Eskandar, & Nouri, Hedayat. 2017. The Creative Village Approach as a Tool for Creating Village Futures. Journal of Futures Studies, 21 (3): 35–48.
Rhodes, M. 1961. An analysis of creativity. Phi Delta Kappan, 42, 305–310.
Richards (2011). Creativity and Tourism – The State of the Art. Annals of Tourism Research, 38 (4), 1225-1253.
Richards, G. & Marques, L. (2012). Exploring Creative Tourism: Editors Introduction. Journal of Tourism Consumption and Practice, 4 (2), 1-11.
Richards, G. & Raymond, C. (2000). Creative Tourism. ATLAS News, 23, 16–20.
Wilenius, M. (2004). Luovaan Talouteen. Kulttuuriosaaminen tulevaisuuden voimavarana. Helsinki: Edita.
Richards, G. & Wilson, J. (2006). Developing creativity in tourist experiences: A solution to the serial reproduction of culture? Tourism Management, 27, 1209-1223.
Richards, Greg. 2018. Creative Tourism Bibliography. http://www.atlas-webshop.org/Creative-Tourism-Trend-Report-Volume-1
Richards, Greg. 2018. Tourism, an underestimated driving force for the creative economy. Pre-publication version of a paper for the UNCTAD Creative Economy Report.
Samantaray, Lopamudra Lenka. 2016. Sustainable rural tourism: An enabler for the trend of reverse migration in Odisha. International Journal of Applied Research; 2(1): 159-163.
Sasaki, M, Kawaida, S, Hagiwara, T. 2014. Souzo Noson. Gekugei Shuppan sha.
Saunders, M, Lewis, P, & Thornhill, A. 2016. Research Methods for Business Students. England: Pearson Education Limited.
Smith, M. 2016. Issues in cultural tourism studies. Routiedge.
Streimikiene, D, Bilan, Y. 2015. Review of Rural Tourism Development Theories. Transformations in Business & Economics, Vol. 14, No 2 (35), pp.21-34.
Sudirah, Sudirah, & Febriani, Rini. 2019. Potential Development of Creative Tourism and Supporting Aspects. Advances in Economics, Business and Management Research, volume 143, 2nd International Seminar on Business, Economics, Social Science and Technology (ISBEST 2019).
UNDP. Creative Economy Report 2008.
UNWTO. 2005. Sustainable Tourism in Protected Areas - Guidelines for Planning and Management.
Vukovic, Predrag. 2017. Character and dynamics of development Rural tourism in the republic of Serbia. ЕКОНОМИКА, Vol. 63, No, 4, P. 53-60.
World Bank. 2015. World Development Indicators 2015. Washington, DC: World Bank. doi:10.1596/978–1-4648–0440–3. License: Creative Commons Attribution CC BY 3.0 IGO
Zhang, Meiqing, Li, Xing. 2008. The Research on Creative City Based on the Triple Helix Mode. 2008 International Conference on Information Management, Innovation Management and Industrial Engineering.
